Accenten: Wet Bed Gang brengt Vialonga terug

Vialonga's "fantastische kwartet" is in het afgelopen decennium uitgegroeid tot een echte referentie in de nationale hiphop- en urbanmuziek. Sinds ze zichzelf in 2016 met de single Não Tens Visto aan het land lieten zien, heeft Wet Bed Gang zich gevestigd als sterren in de nieuwe generatie Portugese rap, naast collega's als Slow J, ProfJam, Plutonio, Dillaz, Bispo, Piruka en Holly Hood. Het was de generatie die doorbrak in de mainstream , die er snel in slaagde om professioneel te worden, die op muzikaal vlak de nieuwe trap-trend absorbeerde en deze combineerde met verschillende andere esthetische stromingen.

Vandaag de dag, 10 jaar later, is de band volwassener en meer gesetteld. Wet Bed Gang geeft terug aan de gemeenschap en de buurt waar het allemaal begon: V-Block, zoals ze in zoveel van hun nummers hebben vastgelegd. In Vialonga, onderdeel van de gemeente Vila Franca de Xira en een buitenwijk van Lissabon, wordt voor het eerst Sotaques georganiseerd, een grootschalig muziekfestival dat van vrijdag 23 mei tot en met zondag 25 mei plaatsvindt in het Parque Urbano da Quinta da Flamenga. Het betreft een samenwerking met de lokale overheid en het is de eerste keer dat een groep rappers uit de buitenwijken, en dan met name uit de nieuwe generatie, een evenement van deze omvang in hun wijk organiseert.

De Wet Bed Gang zelf zijn uiteraard de headliners. In de rest van de line-up vinden we zowel rapreferenties (Regula, Força Suprema, Phoenix RDC) als nieuwe fenomenen in de urban music met een link naar Afrika (Soraia Ramos, Deejay Télio, Djodje, Mizzy Miles, Nenny, SleepyThePrince) en gevestigde namen die oudere generaties aanspreken, zoals fadozangeres Mariza of zangeres Bonga. Ook zijn er een aantal lokale rappers aanwezig, het Orquestra Geração de Vialonga en de Grupo Unido Batucadeiras de Vialonga. Met deze line-up willen ze de banden binnen de gemeenschap versterken en veel lokale mensen naar het podium brengen.

Het idee begon te kiemen na de release van het nieuwste album van Wet Bed Gang, Gorilleyez, dat in 2023 uitkwam. De groep, bestaande uit Gson, Kroa, Zizzy Jr. en Zara G, gaf een presentatieconcert in Campo Pequeno in Lissabon, naast een tournee door het land van noord naar zuid, en daaruit ontstonden andere ambities. "We begonnen na te denken over iets groters", vertelde Kroa aan Observador. "Misschien een Altice Arena, misschien de grens over en iets in het buitenland doen. En hoe kunnen we dit omzetten in een concept?"

Vervolgens ontwikkelden ze het idee om het multiculturalisme te vieren en de vele verschillende accenten waaruit het publiek en de gemeenschap waartoe zij behoren, bestaat. Wet Bed Gang, geboren en getogen in Portugal en van Afro-afstammelingen, wilde iets doen naar hun eigen evenbeeld. Onverwachts kregen ze echter een uitnodiging van de parochie raad van Vialonga voor een concert in de wijk waar ze waren opgegroeid. Het was de eerste keer sinds hun bliksemsnelle opkomst en professionalisering dat ze thuis zouden optreden; Tot dan toe hadden ze tijdens hun adolescentie alleen maar kleine amateurvoorstellingen gedaan. Zij combineerden het idee dat ze hadden met de uitnodiging die ze kregen en gaven vorm aan het Sotaques Festival, dat nu werkelijkheid wordt. "Het is de beste manier om iets terug te doen voor de gemeenschap, voor wat zij ons hebben geholpen te bereiken", zegt Kroa. “Het is onze bakermat, onze oorsprong, de plek waar we zijn opgegroeid.”

Phoenix RDC, Vialonga's meest ervaren rapper en sponsor van Wet Bed Gang toen deze begon, is een van de artiesten op de affiche — hij speelt thuis — en is ook een Winner die het voor elkaar heeft gekregen om professional te worden. "Ik had nooit gedacht dat ik ooit van rijmpjes zou leven/Toen ik het het minst verwachtte, schitterde ik/En bevond ik me in een busje", zingt hij in deze motiverende en autobiografische single die een van zijn grootste hits werd.

Toen hij klein was, herinnert hij zich, was het huidige Parque Urbano da Quinta da Flamenga – waar Sotaques plaatsvindt – een boerderij met bomen en schapen, waar kinderen over de muur sprongen om ‘mispels te stelen’. In dezelfde buurt stond het oude ziekenhuis Flamenga, “waar veel mensen bevallen en genezen werden”, dat sinds 1999 gesloten is en nu in puin ligt. Phoenix RDC woont al sinds zijn kindertijd in Vialonga, omdat zijn familie in de jaren 80 vanuit Angola naar de stad verhuisde om te ontsnappen aan de burgeroorlog. Hij woont al in de tijd dat er nog geen geasfalteerde wegen waren.

“Het was het vergeten deel van de wijk Vila Franca de Xira. Er werd veel geïnvesteerd in Póvoa de Santa Iria, in Forte da Casa, in Alverca. Wij zijn het gebied zonder gemeentelijk zwembad, zonder kunstgras voetbalveld. ‘Die doen niks, schijt op die troep’. Vialonga groeide enorm en het enige wat er verscheen waren supermarkten. Studentenhuizen en eten. Nee, we willen niet alleen dat, we willen meer dan dat.”

Phoenix RDC beweert dat het gebrek aan bezigheden en afleidingen ook de creativiteit aanwakkerde. Ze kwam omdat we niets hadden. We moesten een steen pakken en die als microfoon gebruiken. Misschien waren we, als we ons hadden beziggehouden met dat zwembad, dat kunstgrasveld, PlayStation spelen, misschien niet zo succesvol geweest, misschien waren we niet de elite geweest, de echte rap-elite. We kwamen uit die plek, die sociale woonwijk, waar iedereen dacht dat we nooit zouden schitteren, of het nu in de muziek was of in de sport. Wij zijn de vergetenen van de wijk Vila Franca de Xira, maar wij zijn de vergetenen die schitterden.

Het idee is om de gemeenschap niet alleen een gratis festival te bieden met concerten van al deze artiesten, maar ook om mensen van buitenaf naar Vialonga te halen en zo stigma's en vooroordelen te doorbreken. "Mensen leren onze gemeenschap kennen en onze mensen krijgen toegang tot concerten die anders misschien heel moeilijk toegankelijk zouden zijn", zegt Kroa.

Naast Wet Bed Gang en Phoenix RDC is Nenny een andere naam uit Vialonga die furore maakt als professioneel muzikant. Marlene Tavares groeide op in de buurt en maakte kennis met de muziek via de Wet Bed Gang, met wie ze een navelstrengband onderhoudt. Ze is zelf ook een begrip geworden en zal op het podium staan ​​tijdens het Sotaques Festival.

"Ik vind wat ze doen geweldig, alles wat ze hebben bereikt, de buurt promoten en er een festival houden", vertelt hij aan Observador. "Het is de droom van elk kind dat daar opgroeit. Velen hebben die toegang niet, en in die tijd konden ze hun huis uit, vijf minuten lopen en al die concerten van hun idolen zien. Ik vind het echt ongelooflijk voor onze gemeenschap, dat ze al die liefde teruggeven. En het is voor de hele gemeenschap, van oud tot jong."

Voor Phoenix RDC is het belang van een initiatief als Sotaques op verschillende manieren zichtbaar. Enerzijds benadrukt de rapper het belang van een festival als dit voor de “oude garde die jaren geleden de zaden plantte”, die in de jaren 90 in die wijk begon met rappen. "Zij zijn de mensen die ik ook als voorbeeld zag. Vandaag zijn die zaadjes uitgegroeid tot grote, sterke bomen, een overwinning voor ons allemaal, niet alleen voor degenen die op het podium staan. Het is ook een overwinning voor degenen die de zaadjes hebben gezaaid en nu in een winkel of op het stadhuis werken."

Aan de andere kant benadrukt de 43-jarige muzikant het belang van erkenning door instellingen, rekening houdend met de “vergetelheid” waaraan zijn gemeenschap volgens hem altijd onderhevig is geweest. “Lange tijd werden onze trofeeën alleen uitgereikt bij de Afrikaanse vereniging die in de sociale woonwijk actief is. Nu hebben we een punt bereikt waarop, als er een muziekschool opent in de gemeente Vila Franca de Xira, de mensen die het lintje moeten doorknippen, de Wet Bed Gang moeten zijn. Als er een sporthal opent, zijn het Ivan Cavaleiro, Yannick Djaló of Abel Xavier, die in Vialonga opgroeide, die het lintje moeten doorknippen. En we komen niet alleen uit Vialonga. We zijn Portugezen, uit de gemeente Vila Franca de Xira, die zingen voor Portugal en voor de wereld. Ik hoop dat dit het begin is van onze zichtbaarheid.”

Ten slotte ziet Phoenix RDC deze “viering” als een belangrijke daad om andere gemeenschappen en bevolkingsgroepen naar Vialonga te brengen en de wijk dichter bij andere gebieden in de buitenwijken van Lissabon te brengen. De mensen die rond Vialonga wonen, de mensen die hebben geïnvesteerd, zullen er ook zijn om degenen die niet hebben geïnvesteerd te applaudisseren. Dat is heel belangrijk. En om te laten zien dat het geschetste beeld, dat alleen maar geweld en onrust voorspelde, meer over roem gaat dan over wat dan ook. We zijn het zat om dit te horen.

Kroa heeft een soortgelijke opmerking en benadrukt dat het belangrijk is om de gedachte dat “we beroofd of vermoord zullen worden” als we de wijk binnenkomen, te “demystificeren”. De realiteit daar is moeilijk, maar er zijn andere manieren om onze gemeenschap te zien. Daarom zijn deze initiatieven belangrijk, anders blijven mensen gemarginaliseerd. De beste manier om mensen te betrekken is door ze erbij te betrekken en te laten zien dat je openstaat voor het leren over andere culturen. Daar komt Sotaques om de hoek kijken. Je gaat erheen, deelt je accent met anderen. Je leert en je geeft les. Het draait om eenheid. We hebben batucadeiras, we hebben funge, we hebben kuduro, we hebben folkloregroepen... Het is een mix van culturen en het doorbreken van de barrières die ertussen bestaan, om alles samen te brengen.

Iedereen zegt dat Sotaques ook op een moment komt waarop Vialonga zichzelf op de een of andere manier transformeert. De maatschappelijke problemen bestaan ​​nog steeds en zijn in sommige gevallen zelfs acuter geworden, maar er zijn verschillende mogelijkheden ontstaan ​​dankzij het succes van lokale muzikanten en atleten. Zij zijn er, ondanks veel tegenslagen, in geslaagd om te slagen en een voorbeeld te worden voor de gemeenschap.

"Dit is heel belangrijk, want vroeger rapten we wel, maar we dachten dat het onmogelijk was om er ons brood mee te verdienen", zegt Phoenix RDC. Tegenwoordig zien kinderen dat het kan. Zelfs als ze die techniek nog niet hebben, hebben ze talent en investeren ze er al in. En tegenwoordig hebben we een directe relatie met het publiek, we hebben geen radiozenders of mensen nodig die ons filteren, er is geen mogelijkheid tot boycot.

Nenny kijkt bijvoorbeeld naar haar neef en nicht, die nog kinderen zijn, en ziet dat hun mentaliteit is veranderd. "Ze groeiden op met muziek en het besef dat het mogelijk is, dat ze dit in hun leven kunnen bereiken. Ze hebben deze referenties al. En het feit dat ze het festival organiseerden, is misschien ook een geweldig initiatief voor de jongere kinderen, zodat ze niet denken aan het bewandelen van andere paden. En zonder twijfel wil ik de jongeren ook helpen om te slagen. Als ik het kan, kunnen zij het ook, iedereen kan het. Het gaat erom hen een handje te helpen, hen kansen te geven en hen te helpen nog verder te komen dan wij. Zij zijn de toekomst. Net zoals ik elke dag naar Wet Bed Gang kijk en zie dat het mogelijk is, zullen de jongeren ook zo naar ons kijken. En zo zullen we de nalatenschap laten voortleven en voor altijd laten voortbestaan", zegt de artiest, die werkt aan haar eerste volledige album, na haar debuut in 2020 met de EP Aura . En het speelt zich niet alleen af ​​in de kunst. Mijn broer, Malyck Tavares, was wereldkampioen Muay Thai. Het is ook heel belangrijk om te erkennen dat Vialonga een ruwe diamant is, op verschillende vlakken.

Phoenix RDC, die na de zomer ook met een nieuw album komt, zegt dat de lokale verwijzingen een duidelijke mentaliteit in de gemeenschap hebben gecreëerd, waardoor mensen dichter bij elkaar komen en gemotiveerd raken. Als ik door Vialonga liep, zag ik vroeger mensen met gebogen hoofd. 'Als ik groot ben, ga ik in een fabriek of op een bouwplaats werken'. Nee, zo is het niet meer, het is: 'Ik word een gigantische kunstenaar'. De twinkeling in de ogen van mensen is anders, het is een grote verandering. De mogelijkheden zijn nu eindeloos.

De rapper prijst het overheidsbeleid dat de meest kwetsbaren en kwetsbaren in de samenleving beschermt, iets wat in zijn geval doorslaggevend was voor zijn vermogen om maatschappelijke vooruitgang te boeken. "Mijn ouders kwamen uit Angola en hoefden niets anders te doen dan 5 euro huur te betalen in een sociale huurwoning. Als deze steun, deze wetten, deze gevoeligheid er niet waren geweest... En vandaag geven we iets terug, we storten grote sommen in de staatskas, want we betalen veel. En het zijn niet alleen muzikanten, tegenwoordig zijn er ook artsen en advocaten die in deze omstandigheden zijn opgegroeid."

Voor Nenny staat Sotaques symbool voor het succes waar een hele gemeenschap trots op is. De ouders van onze klasgenoten, die naar de schoolvergaderingen gingen, zagen ons opgroeien, zagen alle vorderingen en ineens zagen ze die kinderen een groot festival organiseren, met veel lokale artiesten. Mensen zijn erg trots en geven die boodschap aan ons door, door te zeggen dat ze in ons geloven.