De apocalyps van de vet-info-wereld

De armste mensen die ik in Amerika tegenkwam, waren dik. De tweede helft van 2019 bracht ik door in het zuiden, in Mississippi, een van de minst welvarende staten: meer dan veertig procent van de volwassenen is zwaarlijvig. In het machtigste land ter wereld betekent armoede bijna altijd dik zijn.

Tegenwoordig werkt de wereld omgekeerd. Vroeger was vet een voorrecht van overvloed, maar nu is het een symptoom van schaarste. De gezondste mensen op dit moment zijn zij die door middel van fysieke inspanning proberen om overtollig vet kwijt te raken. Wie verliest, wint.

Deze nieuwe relatie met voedsel zal niet zoveel verschillen van onze relatie met kennis. Net zoals obesitas gepaard gaat met armoede, is overcommunicatie een kenmerk van de nieuwe onwetendheid. De moderne ezel is degene die de meeste informatie verzamelt.

Wat Byung-Chul Han denkt, ligt hier niet ver vandaan. In zijn “Society of Fatigue” schrijft hij: er is sprake van “een overdrijving van positiviteit (…), ‘obesitas van alle huidige systemen’ [de term van Baudrillard], van het informatiesysteem”. Met andere woorden: de soort wijsheid die wij nodig hebben, is de soort die niet bang is om overtolligheid los te laten.

Koning Salomo bracht deze les in het Oude Testament al in praktijk. Als God hem in een droom bezoekt, is het verzoek van de jonge vorst profetisch: “Ik ben nog een klein kind, ik weet niet hoe ik moet uitgaan of ingaan (…) Geef uw dienaar daarom een ​​verstandig hart (…) zodat ik kan onderscheiden tussen goed en kwaad.” Wie onderscheidt, stapelt niet op, hij onderscheidt.

Onderscheidingsvermogen is ware kennis in actie. Het Bijbelverhaal vertelt ons nog meer: ​​direct daarna moest Salomo de wijsheid die hij zojuist had ontvangen, demonstreren in een zeer ingewikkelde zaak waarin twee vrouwen van slechte reputatie vochten om het moederschap van hetzelfde kind. Wie weet, misschien helpt het om echte verwarring op te lossen.

Wat deed Salomo? Hij vroeg om een ​​zwaard om het kleine kind in tweeën te snijden. Onder dreiging van een dodelijke klap gaf de echte moeder er de voorkeur aan dat de valse moeder haar bij zich had, om haar leven te redden. Op dat moment wist men wat waar was en wat niet. De methoden die gebruikt worden om onderscheid te maken, lijken misschien bedreigend, maar ze maken wel degelijk onderscheid tussen wat is en wat niet.

Bovendien begrijpt de christelijke traditie het goddelijke scheppingswerkwoord Christus als de grote scheider, van Genesis tot Openbaring: in het begin scheidt hij de hemel van de aarde, enzovoort; Uiteindelijk scheidt het degenen die bij je horen van degenen die dat niet doen. Het woord is het meest chirurgische mes dat er bestaat en zonder het woord zijn de grootste bibliotheken niets meer dan steriele, overvolle magazijnen.

Nu we leven met zoveel kennis, zal de beste lezer degene zijn die weet hoe hij moet vasten door al dat lezen. Goed lezen is een streven naar lichtheid. Het infoskelet zou intellectueel wendbaarder kunnen blijken dan de gevestigde elite.

Dit is ook de reden waarom de rationele oefening met de meeste toekomst en urgentie wellicht gekenmerkt zal worden door aftrekking. Als evangelisch christen kan ik het niet laten om zelfs een beetje iconoclasme te suggereren. Wat is mijn hoop? Degenen die cultureel anorexia lijken te hebben, zullen de iconische info-vet-wereldapocalyps overleven.