Deze SNS is niet voor blanke mensen

Deze NHS is niet voor blanke mensen, wat een metafoor is voor de middenklasse. Dit betekent dat de grote problemen en beperkingen die de NHS treffen, de overheid of de peilingen niet beïnvloeden, en dat oppositiepartijen er weinig baat bij hebben om op dit probleem in te spelen. Dit komt omdat we ons niet op het probleem zelf moeten richten, maar op degenen die erdoor getroffen worden.

Stel dat ongeveer drieënhalf miljoen Portugezen een particuliere ziektekostenverzekering hebben in Portugal. Als we bedenken dat ADSE (Ziektehulp voor Ambtenaren) ongeveer anderhalf miljoen begunstigden heeft, waaronder huidige werknemers, gepensioneerden en hun gezinnen. Als we nog eens tweehonderdduizend andere overheidsmedewerkers meerekenen, zoals soldaten van de GNR (Nationale Republikeinse Garde) of PSP-agenten, die profiteren van andere subsystemen zoals SAD (Ziektehulpdiensten). En als we berekenen dat er ongeveer 60.000 bankmedewerkers en hun gezinnen in Portugal zijn die gebruik zouden kunnen maken van het SAMS-systeem, hoeveel Portugezen hebben dan nog geen publieke of particuliere ziektekostenverzekering?

Deze Portugezen klagen over de hoge kosten van levensonderhoud, omdat ze een verzekering moeten hebben en belasting moeten betalen om toegang te krijgen tot een openbare gezondheidszorgdienst die ze toch niet gebruiken. Maar dat is niet het onderwerp van dit artikel.

Laten we eens kijken naar het aantal patiënten zonder huisarts. Dit is echter ook geen probleem waar de overheid zich druk over maakt, omdat ze simpelweg niet veel waarde hecht aan het bestaan van deze beroepsgroep. De genoemde cijfers komen neer op ongeveer een miljoen zevenhonderdduizend "burgers" zonder huisarts. Zoals premier Dr. Luís Montenegro terecht opmerkte, neemt het aantal burgers met een huisarts toe, maar het probleem is dat het aantal "burgers" zonder huisarts ook is toegenomen. Omdat vrouwen niet meer kinderen krijgen, is immigratie de enige verklaring.

Omdat de immigrantengemeenschap veelal armer is dan de middenklasse in het gastland, is het ook onwaarschijnlijk dat zij een ziektekostenverzekering hebben.

Het electorale gewicht van een middenklasse met voldoende gezondheidszorg is dus heel anders dan dat van een meer achtergestelde of immigrantenbevolking. De immigrantengemeenschap stemt minder. En dit verhindert dat de overheid zich op de gezondheidszorg richt. Alle berichten die we zien, horen en lezen over zwangere vrouwen die een miskraam krijgen, komen uit de lagere klassen. Vrouwen uit de middenklasse volgen hun zwangerschappen namelijk ofwel bij hun huisarts (die ze hebben) en bevallen privé, ofwel volledig privé. Zelfs zonder verzekering, met nazorg van hun huisarts en privé-echo's, omdat het ook erg moeilijk is om ze naar een overheidskliniek te krijgen, kunnen ze in negen maanden tijd zo'n drieduizend euro uitgeven. En de middenklasse, die pas later een of twee kinderen krijgt, kan dat wel aan. Natuurlijk zijn er ook gebruikers uit de lagere middenklasse die niet geheel tevreden zijn over de gezondheidszorg, de wachttijden voor operaties of de reacties op oncologische zorg. Toch moeten deze kwesties vanuit verschillende perspectieven worden bekeken. Ernstige acute situaties zoals een acuut hartinfarct of een beroerte worden binnen de NHS nog steeds goed behandeld, zelfs op de afdelingen met de grootste druk. Het aantal inwoners van Portugal is al 50 jaar min of meer stabiel. Het is nog steeds hetzelfde: tien miljoen. Anderhalf miljoen emigranten vertrokken en hetzelfde aantal immigranten kwam het land binnen. Ook het aantal zorgprofessionals is min of meer stabiel gebleven, rekening houdend met de nieuwe aankomsten versus de pensioneringen. Het probleem is waar deze professionals zich bevinden. Om de problemen van de NHS op te lossen, zonder rekening te houden met de schulden bij leveranciers en zonder de nadruk te leggen op toegang, zijn politieke beslissingen op de korte en middellange termijn nodig. Op de korte termijn zijn er voor de tweedelijnszorg drie opties: nationalisatie van particuliere ziekenhuizen, wat ik geen goed idee vind; herinhuren van professionals voor de NHS, wat nu de maatregel is die is genomen voor de verloskundige dienst van het Garcia de Orta Ziekenhuis; of publiek-private samenwerkingen. Het lijkt mij logisch dat de beslissing over deze laatste twee zaken valt. In de eerstelijnszorg zal de oplossing nog eenvoudiger zijn: het zal een drastische vermindering inhouden van de criteria waarmee artsen worden beoordeeld, een drastische vermindering van de bureaucratie en de uren die verspild worden aan het opstellen van protocollen, rapporten, het voorschrijven van chronische medicatie, het vastleggen van onderzoeken, vergaderingen, commissies, het beantwoorden van e-mails, en het vervolgens gebruiken van die uren om patiënten te raadplegen zonder medische hulp. Het lijkt me simpel. Wat heeft het voor zin dat een huisarts een kind of een zwangere vrouw moet observeren en dus moet beoordelen, wanneer dat kind of die zwangere vrouw al in een privékliniek wordt gezien? Of wanneer patiënten met hypertensie of diabetes al in een openbaar ziekenhuis worden gezien?

Vergelijk het werkelijke aantal uren dat een arts aan consulten besteedt met het aantal uren dat aan de hierboven beschreven taken wordt besteed. Tel dit over een jaar op en vermenigvuldig het met het aantal huisartsen in het hele land. Dat zou neerkomen op een groot aantal consulten voor degenen die ze het hardst nodig hebben.

Pas na deze praktische maatregelen kunnen we spreken over maatregelen op de middellange en lange termijn die pas over een paar jaar vruchten afwerpen. Denk bijvoorbeeld aan het verhogen van de numerus fixus op faculteiten of het verplicht stellen van artsen die zijn opgeleid in de NHS om gedurende een bepaald aantal jaren in diezelfde NHS te werken, hoewel dit laatste mogelijk niet legaal is in het licht van de Europese wetgeving. De cijfers zijn bekend, de problemen zijn geïdentificeerd en de oplossingen ook. Wat ontbreekt, is de politieke wil en/of moed om ze door te voeren.