Midden-Oosten: Portugal wil dat bezetting plaatsmaakt voor soevereine Palestijnse staat

De permanente vertegenwoordiger van Portugal bij de VN, Rui Vinhas, sprak vrijdag tijdens een voorbereidende bijeenkomst voor de Internationale Conferentie voor een tweestatenoplossing in het Midden-Oosten, die in juni wordt gehouden op het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York. Hij gaf daarbij aan dat Portugal actief zal deelnemen "met concrete bijdragen en toezeggingen".

"De conferentie is een sprankje hoop en een kans om politiek momentum te creëren om de tweestatenoplossing te verwezenlijken", aldus de ambassadeur, die benadrukte dat de ernst van de situatie in Gaza enorm is en dat een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren de enige manier is om dit scenario om te keren.

"De oorlog in Gaza is een keerpunt in de geschiedenis van de regio en we moeten ons beleid en onze acties uitvoeren met de lessen die we uit deze oorlog hebben geleerd, inclusief de structurele oorzaken ervan", voegde de diplomaat toe.

In deze zin verdedigde Rui Vinhas de invoering van concrete maatregelen om te voorkomen dat er opnieuw een oorlog plaatsvindt, waarbij hij benadrukte dat de “bezetting plaats moet maken voor een levensvatbare, onafhankelijke en soevereine staat Palestina, in overeenstemming met de relevante resoluties van de VN”.

De toekomst van de extremistische Hamas-beweging in Gaza en de erkenning van de Palestijnse staat vormen de hoofdonderwerpen van de Internationale Conferentie voor de Tweestatenoplossing in het Midden-Oosten, die van 17 tot en met 20 juni bij de VN in New York plaatsvindt.

De conferentie, die gezamenlijk wordt voorgezeten door Frankrijk en Saoedi-Arabië, zal twee introductiedagen hebben, gevolgd door het ‘high-level segment’ op de 19e, waar staatshoofden van beide landen naar verwachting aanwezig zullen zijn. Het is niet uitgesloten dat ook andere leiders, vooral Arabische, zullen deelnemen. Het aantal delegaties zal echter afhangen van de voortgang die tegen die tijd is geboekt.

Vrijdag hielden de organisatoren een voorbereidende bijeenkomst op het hoofdkwartier van de VN. Daar werd opgeroepen tot meer betrokkenheid van de internationale gemeenschap om het succes van de conferentie te waarborgen. Dit alles gebeurt op een moment dat de humanitaire crisis in de Gazastrook ongekende proporties aanneemt en de situatie op de Westelijke Jordaanoever eveneens ernstig verslechtert.

Volgens Rui Vinhas zal Portugal speciale aandacht besteden aan de rondetafelgesprekken die gericht zijn op het behoud en de implementatie van de tweestatenoplossing, en zal het met bijzondere interesse de werkgroep volgen die zich ten doel stelt de eerbiediging van het internationaal recht te bevorderen – “een onderwerp waar Portugal traditioneel zeer aan gehecht is”.

Frankrijk heeft de afgelopen weken al laten doorschemeren dat het overweegt het initiatief te nemen om de Palestijnse staat te erkennen – momenteel erkennen 140 van de 193 landen ter wereld die een zetel hebben in de VN – en men gelooft dat de conferentie de plek zou kunnen zijn waar deze stap formeel zal worden bekrachtigd.

Als het voorstel wordt bevestigd, heeft het een grote symbolische waarde, aangezien Frankrijk, net als de andere machten van de G7 (de groep van de zeven meest geïndustrialiseerde landen ter wereld), nog steeds weigert de Palestijnse staat te erkennen en niet het pad heeft gevolgd dat Spanje, Ierland of Noorwegen onder de Europeanen hebben bewandeld.

Over de rol van Hamas was de Franse vertegenwoordiger, Anne-Claire Legendre, adviseur voor het Midden-Oosten, categorisch: "We moeten werken aan de ontwapening en uitschakeling van Hamas, zodat het nooit meer een bedreiging voor Israël vormt. Daarnaast moeten we betrouwbaar bestuur bevorderen en de Palestijnse Autoriteit hervormen. De VN moet in dit proces een rol spelen."

Het lijkt erop dat het verwijderen van Hamas uit de Gazastrook een breed gedragen doel is onder internationale actoren, maar het huidige probleem is dat alle institutionele structuren in de enclave in handen zijn van de Palestijnse islamitische groepering, terwijl de Palestijnse Autoriteit alleen jurisdictie heeft op de Westelijke Jordaanoever.