We zijn verslaafd (ja, aan drugs)

Alles is al gezegd over de dag dat het licht uitging, en ik zal nog één ding zeggen, van de vele dingen die al gezegd zijn en die op een dag zullen eindigen in een gigantische vuilnisbelt van alles wat al is uitgegaan. Vóór de stroomuitval gebruikte ik in een tekst die ik hier in Observador schreef de zin: “Ik denk aan een metafoor over licht”. Een paar dagen later zorgde de kracht van het toeval ervoor dat ik en een paar miljoen andere mensen verder moesten nadenken over een enorme metafoor over licht.

Sommigen waren enthousiast omdat mobiele telefoons eindelijk niet meer zo'n groot deel van ons leven in beslag namen, omdat er eindelijk geen e-mails meer te lezen waren, geen likes om te geven, geen liefde/haat-commentaren om te distilleren. Het was een zeer onthullende dag over de manier waarop wij ons gedragen in relatie tot technologie. Ik denk dat de conclusie van dit tijdelijke onderzoek is dat we onszelf nu als verslaafden kunnen beschouwen, als echte Anonieme Alcoholisten.

Wie ons met geweld drugs afpakt, is een slechterik en een held tegelijk. Maar het meest verrassende, of misschien wel meest verontrustende, dat we over de maatschappij in het algemeen hebben geleerd, is dat we een punt hebben bereikt waarop we echt moeten afkicken van verslavende middelen. Ons naïeve enthousiasme, dat bijna triest is om te zien, is er alleen maar gekomen omdat we nu eenmaal ‘verplicht opgenomen’ moeten worden. Onze vreugde om mensen op straat te zien praten, was niets meer dan de vreugde dat we bevrijd waren van een drug die ons steeds meer consumeerde. Hebben wij een kater? Ik denk dat we allemaal tegelijk een kater hadden, tijdens de 10 uur dat we offline waren. Maar diep van binnen wisten we natuurlijk al dat de zon niet lang meer zou bestaan. De stroom zou weer terugkomen en we zouden gedwongen worden om terug te keren naar de stilte van onze volle huizen.

Ik weet niet of we ooit nog zullen beseffen dat dit geen populariteitswedstrijd is voor wie de meeste tijd online doorbrengt. Ik weet niet of we ooit nog zullen beseffen dat er geen menselijk leven op het internet is (hoe hard we er ook naar zoeken). Ik weet niet of we ooit zullen beseffen dat een groot deel van de haatdragende opmerkingen die we elke seconde op sociale media plaatsen, beschouwd kunnen worden als beledigingen. Nee, ik overdrijf niet. Het zou gewoonweg onhoudbaar zijn als iedereen zou klagen over wat er op sociale media wordt geschreven (heb je je ooit zo'n wereld voorgesteld?) Of, omgekeerd, heb je je ooit een wereld voorgesteld die niet zo is?

Aan het einde van een dag vol blijdschap deden veel mensen alsof ze niet wisten dat het geluk zou eindigen. Ze klapten en juichten van vreugde toen de lichten weer aangingen. Ik stond bij het raam toen het licht in mijn straat weer terugkwam. Het was inmiddels helemaal donker geworden en ik zal niet liegen, ik voelde een emotionele duizeligheid. Het was alsof we allemaal heel hecht waren en verenigd in een vreemd verlangen om gered te worden. Maar waarvan? Of van wie? Van deze verslaving? Van deze wereld? Of was het toch allemaal die oude, banale angst, de angst voor het donker, waarvan we allemaal denken dat we die inmiddels wel hebben overwonnen, totdat ze onze lamp uitdoen?

Ik denk dat we er allemaal wel een beetje moe van zijn, maar toen het eindelijk weer aanging, durfden we toch niet de lamp uit te doen. Misschien dat we ooit, heel lang in de toekomst, weer de menselijkheid missen die we verloren toen we online waren.