De baronnen wonnen

Umut Can STORM

De leiders van 32 NAVO- lidstaten, die bijeenkwamen op de top in Den Haag , Nederland, bereikten overeenstemming over bewapenings- en oorlogsbeleid. Tijdens de top, waar een nieuw oorlogsbeleid werd vastgesteld, werd besloten de defensie-uitgaven te verhogen tot 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) in 2035, op verzoek van de Amerikaanse president Donald Trump .

Deze beslissing, die de zakken van wapenfabrikanten zal vullen terwijl Trump via de NAVO politieke macht verwerft, zal een last zijn voor de arbeidersklasse, vooral in Europa.

In een gezamenlijke verklaring die werd uitgegeven na de tweedaagse top, bevestigden de bondgenoten hun "onwrikbare toewijding aan collectieve verdediging" onder het motto "een aanval op één persoon is een aanval op allen". Ze verwachtten dat Trump zijn standpunt zou verduidelijken.

De NAVO-leden bevestigden ook dat zij “zullen werken aan het elimineren van handelsbarrières tussen bondgenoten op defensiegebied en partnerschappen zullen benutten om de samenwerking tussen defensie en de industrie te verbeteren.”

BEWAPENING BEVESTIGD

In tegenstelling tot eerdere verklaringen werd Rusland, dat door Europa wordt gezien als een “existentiële bedreiging”, slechts één keer genoemd, hoewel de bondgenoten spraken over de “langetermijnbedreiging die het vormt voor de Euro-Atlantische veiligheid” en opmerkten dat “de steun voor Oekraïne zal worden voortgezet.”

De NAVO-leden gaven in 2024 in totaal meer dan 1,3 biljoen dollar uit. Als ze vorig jaar 3,5 procent hadden uitgegeven, zou dat 1,75 biljoen dollar zijn geweest. Elk bondgenootschap zal zelf bepalen waar het geld vandaan komt om meer in bewapening te investeren.

Deze scherpe stijging in de uitgaven betekent dat er honderden miljarden dollars meer in de zakken van wapenbaronnen belanden, met name de VS. Volgens gegevens van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verkochten de VS in 2024 een recordbedrag van 318,7 miljard dollar aan wapens aan het buitenland.

De NAVO wordt agressiever

Prof. dr. Hayri Kozanoğlu evalueerde de beslissingen die bij de NAVO in Den Haag zijn genomen:

Europese landen stonden voor een dilemma na de verkiezing van Trump. Trump zei namelijk dat Europa de veiligheidskosten niet langer kon dragen. Er waren twee opties: de ene was een eigen veiligheidsparaplu buiten Amerika opzetten; de andere was toegeven aan Trumps druk om de militaire uitgaven te verhogen. Beide opties kwamen in feite op hetzelfde neer: Europese landen, met name de landen van de Europese Unie (EU), moesten hun wapenuitgaven verhogen.

Voorlopig vond er een top plaats die vooral gericht was op het kalmeren van Trump, hem vleien en niet bemoeien met kwesties die hij niet wil behandelen - zoals Gaza en Oekraïne - en waaruit gemakkelijk kan worden afgeleid dat Europa zijn identiteit heeft verloren.

SCHERP TOENAME VAN BEWAPENING

Het meest opvallende punt hierbij was de beslissing om de defensie-uitgaven te verhogen tot 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). 3,5 procent hiervan gaat rechtstreeks naar wapens, munitie en militaire systemen. 1,5 procent wordt toegewezen aan maatregelen tegen cyberaanvallen en infrastructuur. Deze 1,5 procent kan echter ook anders worden beoordeeld. Europese regeringen hebben immers, bij de implementatie van neoliberaal beleid, ook de publieke taak verwaarloosd om te vernieuwen en te investeren in terreinen zoals wegen, bruggen, luchthavens, treinstations en spoorlijnen. Dit trok al de aandacht als een belangrijke behoefte. Het is mogelijk dat dit op een manier kan worden ingezet die niet direct aan militaire uitgaven kan worden gekoppeld.

Maar uiteindelijk komt de resterende 3,5 procent ook overeen met een zeer hoog percentage. Het feit dat de overgangsperiode wordt verlengd tot 2035 en de eerste evaluatie eind 2029 plaatsvindt, het jaar waarin Trump aftreedt, vergroot de kans (en onze hoop) dat het werk zal verwateren. Maar deze situatie roept onvermijdelijk het gevaar op dat de wereld in een Derde Wereldoorlog wordt meegesleurd, een ramp die Rusland via Europa treft.

HET ZAL EEN LAST ZIJN VOOR DE ECONOMIE

In feite is er in Europa in het algemeen sprake van een ernstig probleem met de staatsschuld. Landen zoals Italië, Engeland, Frankrijk, Spanje en België vallen op door hun hoge schuldenlast van meer dan 100% van het bbp. De capaciteit van sommige landen om deze last te dragen zal ernstig beperkt zijn. In dit opzicht hebben alleen landen zoals Duitsland en Nederland, met een staatsschuld die beperkt is tot respectievelijk 63% en 43% van het bbp, de mogelijkheid om deze last te boven te komen.

Door 5 procent van het budget te besteden aan bewapening, worden sociale uitgaven die anders zouden worden besteed aan onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting en sociale bijstand, verlaagd. Bovendien worden het aantal overheidspersoneel dat in andere sectoren werkt en de lonen ervan verlaagd. Aan de andere kant zou het dwingen van belastinginkomsten om deze uitgaven te financieren de economische groei in een regio die toch al neigt naar stagnatie, kunnen vertragen.

WAPENFABRIKANTEN ZULLEN WINNEN

Er zijn ook verschillen tussen landen afhankelijk van de ontwikkeling van hun wapenindustrie. Als een land een serieuze wapenindustrie heeft, hoeft dit, ondanks de uitgaven aan bewapening, geen groot negatief effect te hebben op de groei van dat land in termen van productie en werkgelegenheid. Frankrijk is bijvoorbeeld de op één na grootste wapenexporteur ter wereld met een aandeel van 9,6% wereldwijd na de VS. Duitsland is echter een steeds kleiner wordende wapenleverancier, ondanks zijn aandeel van 5,6% in de wereldwijde export. Landen met een relatief onderontwikkelde wapenindustrie, zoals Polen, dat een aandeel van 2,4% heeft in de wereldwijde wapenimport maar niet meer dan 1% in de export, zullen nog meer wapens moeten importeren om aan deze 5% te voldoen. De landen die hier het meest van zullen profiteren, zijn Amerika, dat wereldwijd het meest aan wapens uitgeeft en de meest ontwikkelde wapenindustrie heeft. Zo komt 86% van de wapenimport van het Verenigd Koninkrijk uit Europa uit de VS. Voor Duitsland bedraagt ​​dit percentage 70%, voor Nederland 97% en voor Denemarken en Noorwegen 79% en 91%.

HET ZAL OOK TURKIJE RAKEN

Hoewel niet erg realistisch, is het in Turkije niet moeilijk te voorspellen dat verwachtingen zoals "Aangezien de bewapeningsuitgaven zullen stijgen, zullen we een flinke winst maken met de verkoop van onze onbemande luchtvaartuigen, tanks en de vliegtuigen die we van plan zijn te produceren" zullen worden opgeklopt. Het is belangrijk om te weten dat berichten zoals het prijzen van Erdogans "vooruitziende blik" op dit gebied binnenkort naar voren zullen komen, vooral in de pro-regeringspers. Deze 5%-voorwaarde wijst echter ook op een negatieve ontwikkeling voor Turkije, een NAVO-land, zoals de uitgaven aan bewapening. Turkije importeert het grootste deel van zijn wapens uit Spanje (34%), en Italië en Duitsland (24%) en Duitsland (19%) uit EU-landen.

Van alle NAVO-landen besteedt Turkije het minste geld aan onderwijs en gezondheidszorg als percentage van het bbp. Terwijl gezondheidszorg in ons land een beperkt aandeel van 3,7% en onderwijs 2,6% krijgt, lopen Frankrijk en Duitsland voorop met respectievelijk 11,9% en 11,8%. Opmerkelijke prestaties op het gebied van onderwijsuitgaven worden ook geleverd door Zweden met 7,6%, IJsland met 7,1%, Finland met 6,5% en België met 6,4% als percentage van het bbp. Ondanks alle oorlogszuchtige retoriek kunnen we dus stellen dat de 5%-eis de meest negatieve impact zal hebben op de economische en sociale ontwikkeling van Turkije.