Wat wil Erdoğan van Özel?

Als er iets heter is dan het huidige klimaat, dan is het wel de huidige politieke agenda in Turkije. De spanning die de offensieve strategie van de regering veroorzaakt, intensiveert de politieke sfeer dagelijks. Erdoğan , die, met het risico op economische neergang, grenzeloze en buitensporige druk uitoefent op de oppositie om overeind te blijven, zoekt ook naar manieren om CHP-leider Özgür Özel op het rechte pad te krijgen, terwijl CHP- burgemeesters één voor één worden opgepakt. Dus, wat wil Erdoğan nu eigenlijk van Özel?

Voordat we deze vraag beantwoorden, is het belangrijk te begrijpen waarom Erdoğan het nodig vond dat Özel op de rem trapte. Erdoğan was tijdens zijn machtsperiode op zijn sterkst in termen van staatscontrole en het zwakst in termen van publieke steun. Deze balans werkte als een wip voor Erdoğan. Onder omstandigheden van publieke steun miste hij, in tegenstelling tot vandaag, het voordeel van controle over de staat. Sterker nog, juist dit gebrek aan controle was de basis van zijn politieke legitimiteit.

In zijn beginjaren aan de macht claimde Erdoğan gezag "tegen de elites die de staat bestuurden" en wist hij dit te verkrijgen van brede lagen van de bevolking, met name conservatieven. Naarmate Erdoğan echter geleidelijk de staat zelf werd en het centrum begon te vertegenwoordigen, namen de impact en geloofwaardigheid van dit ideologische discours geleidelijk af. In zekere zin verloor Erdoğan, de "man van de natie", het van Erdoğan, die "zijn staat" was geworden.

Deze nederlaag beperkte de massale goedkeuring tot het beperktst mogelijke kader, terwijl de macht die het politiek-islamitische denken voor ogen had, zich materialiseerde in een "persoonlijke staat", wat verre van bevredigend bleek. Bovendien werd de realiteit onder ogen gezien dat de zogenaamde "natie" niet vrij was van klassentegenstellingen. Terwijl het conservatisme zijn eigen rijke minderheids- en elitecultuur creëerde, bleef de overgrote meerderheid aan de onderkant achter met de strijd om bestaan, armoede en patriottische retoriek.

TEKORT AAN HULPMIDDELEN

Nu is er geen politiek verhaal meer, geen motivatie om de massa te mobiliseren. Terwijl hij constant inspeelt op de bezorgdheid dat "onze gehoofddoekte zusters vroeger niet naar de universiteit konden", strijden sommige van de "gehoofddoekte zusters" die hij aanspreekt voor de vrijheid van İmamoğlu bij de CHP-tribune. De rest voelt echter zo'n actuele dreiging niet in het Turkije van 2025. De aanval op het tijdschrift LeMan is een goed voorbeeld. Als de staatspolitie een cartoonist met buitensporig geweld arresteert en hem op zijn rug boeit, en een minister van staat pochend de beelden deelt, wat kunnen zijn "geloofsgenoten" dan nog meer doen? Als iemand al "lid van de staat" is, kan hij dan tegelijkertijd "onderdrukt en tot slachtoffer" worden en daaruit een politieke reflex ontwikkelen?

Het politieke islamisme wist macht te genereren door middel van "slachtofferschap"; zodra het een dominante positie had bereikt, verwaterde zijn vermogen om politiek te populariseren. Omdat het niets meer in petto had. Dit is de ideologische crisis die de regering-Erdogan vandaag de dag doormaakt en nooit zal overwinnen. Het "veiligheidsregime" dat het heeft opgebouwd en de perceptie van een "sterke staat" die het probeert te creëren, kunnen slechts een zeer beperkte reactie teweegbrengen in de huidige omstandigheden van jarenlange verwoesting en de financiële problemen van de bevolking. Daarom is de AKP, voor het eerst in haar geschiedenis, zo terughoudend over de stembus, waartoe de CHP heeft opgeroepen door te pleiten voor een "bewijs van vertrouwen".

Met deze machtsafname heeft de oppositie de wind in de rug. De CHP is voor het eerst in een halve eeuw, en daarmee voor het eerst in de jaren van de AKP, weer aan de top gekomen. Simulaties van de presidentsverkiezingen laten ook zien dat CHP-kandidaat Ekrem İmamoğlu meer stemmen krijgt dan Erdoğan. Niet alleen İmamoğlu, maar ook Mansur Yavaş presteert beter dan Erdoğan. De enige reactie van het regime hierop is het breken van het momentum van de oppositie met repressie en het zaaien van interne onrust binnen de CHP via diverse lopende rechtszaken en onderzoeken.

In de huidige situatie is er echter één actor die de plannen van de regering verstoort: Özgür Özel, die de maatschappelijke oppositie die op 19 maart de straat op ging als referentiepunt gebruikt in zijn politieke inspanningen en de lat steeds hoger legt. De CHP-leider heeft de verwachtingen van de regering de afgelopen vier maanden op twee manieren gedwarsboomd. Ten eerste heeft zijn optreden na de arrestatie van İmamoğlu zijn partij verenigd. Ten tweede heeft zijn weigering om zich binnen de vastgestelde grenzen van de regering met politiek bezig te houden en zijn vastberaden streven naar onmiddellijke verkiezingen om de macht van de AKP over te nemen.

Erdoğan wil zo'n CHP niet tegen zich in het harnas jagen. Hij weet dat hij niet sterk genoeg is om democratisch te concurreren met een CHP en haar kandidaten, die massaal zijn geworden en, in Özels woorden, de "energie van de meerderheid" hebben veroverd. İmamoğlu is natuurlijk niet het enige probleem, en Erdogans probleem wordt niet opgelost door İmamoğlu uit te schakelen. İmamoğlu heeft aan de macht gekomen omdat hij de kandidaat was die de wil tot verandering vertegenwoordigde. Als de CHP-leiding centraal moet blijven staan ​​in de brede oppositie en de wil tot verandering moet blijven omarmen, kan het blokkeren van één enkele kandidaat dan de roep om verandering onder miljoenen mensen de kop indrukken? Natuurlijk niet, en dat is precies waarom Erdoğan de CHP tot overgave probeert te dwingen. Daartoe gebruikt hij zijn enige troefkaart: staatsmacht. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, maakt het Erdoğan niet zoveel uit of zijn eigen achterban of de samenleving als geheel overtuigd is van de operaties; Hij is meer geïnteresseerd in de vraag of hij macht heeft.

NIEUWE ORDE EN CHP

De bestendigheid van de regimewisseling hangt af van de politieke betrokkenheid van de CHP binnen een door Erdoğan gedefinieerd gebied, in een tijd waarin de Koerdische beweging relatief onder controle staat via het "proces". De AKP-MHP-alliantie verwacht dat de CHP loyaal blijft aan haar rol als "belangrijkste oppositie" en een belangrijke pijler wordt van de nieuwe orde die wordt gevestigd. Deze orde impliceert geen eis voor een regeringswisseling, geen sterke oppositie en geen democratie in de traditionele zin van het woord. Er is een "intern front" verenigd rond Erdoğans leiderschap.

Erdoğan, die Özgür Özel aanspoorde om "zich in te laten met Ankara-centrische politiek", probeert in wezen de CHP ervan te weerhouden een regering na te streven. De congreszaak, uitgesteld tot september, is niets meer dan een reactie op de bewering van de CHP dat ze "de regering wil veranderen", een "Dan veranderen we de CHP", en een dreigement om de partij over te dragen aan een kader dat de status van "goedgekeurde oppositie" heeft gekregen. Dit is mogelijk geen feitelijke, maar eerder een politieke "sluiting van de CHP". Özgür Özels oppositiestandpunt en recente uitspraken tonen aan dat hij de bedoelingen van het regime begrijpt.

Dit gaat veel verder dan een kwestie van de CHP of de rivaliteit tussen Erdoğan en İmamoğlu. We mogen geen moment vergeten dat het land een kritieke fase doormaakt, waarin er nog steeds zorgen bestaan ​​over de vraag of de traditie van vrije electorale machtsoverdracht zal voortduren. Het verenigde verzet tegen de poging van het establishment om de oppositie te onderwerpen, zal het lot van de Republiek bepalen.