De krachtigste 'monsters' na de oerknal ontdekt

Astronomen van het Instituut voor Astronomie van de Universiteit van Hawaï (IfA) hebben de krachtigste kosmische explosies ontdekt sinds de oerknal, waarvan men denkt dat die het universum heeft geschapen. De onderzoekers noemen deze buitengewone explosies "Extreme Nuclear Transients" (ENT). De nieuw ontdekte gebeurtenissen doen zich voor wanneer sterren met een massa die minstens drie keer zo groot is als die van de zon te dicht bij een superzwaar zwart gat komen en uiteenvallen. Deze vernietiging veroorzaakt een vrijgave van energie die zo groot is dat het van heel veraf te zien is, waarbij meer energie vrijkomt dan 100 supernova's. "We observeren al meer dan tien jaar gebeurtenissen waarbij sterren door zwarte gaten uit elkaar worden gescheurd ", aldus Jason Hinkle van het Instituut voor Astronomie van de Universiteit van Hawaï, die leiding gaf aan de studie die deze week werd gepubliceerd in het peer-reviewed wetenschappelijke tijdschrift Science Advances. "Maar deze ENT's zijn andere beesten. Ze bereiken een helderheid die bijna tien keer helderder is dan wat we normaal zien." ENT's blijven ook jarenlang helder, veel meer dan de energie-output van zelfs de helderste bekende supernova-explosies, zei Hinkle. Deze gigantische explosies vinden plaats in de centra van sterrenstelsels en geven meer energie vrij dan welke eerder bekende gebeurtenis dan ook, aldus de onderzoekers. De grootste gaf 25 keer meer energie vrij Volgens de verkregen gegevens gaf de meest energieke ENT die tot nu toe is bestudeerd, Gaia18cdj, 25 keer meer energie vrij dan de krachtigste supernova's die bekend zijn. Terwijl een typische supernova in een jaar evenveel energie vrijgeeft als de zon in haar 10 miljard jaar durende levensduur produceert, kunnen ENT's in dezelfde tijd 100 keer zoveel energie uitzenden. Deze ongewone gebeurtenissen werden voor het eerst opgemerkt door Hinkle tijdens zijn systematische review van gegevens van de Gaia-missie van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA. Tijdens zijn scan op onbekende transiënte lichtflitsen stuitte de astronoom op twee buitengewone flares die uit de centra van sterrenstelsels kwamen en, in tegenstelling tot andere transiënte gebeurtenissen, jaren duurden. "IN HET VERLEDEN KIJKEN" Benjamin Shappee, een van de auteurs van de studie, vestigde ook de aandacht op het belang van de ontdekking en zei: "Deze gebeurtenissen vormen een zeer waardevol instrument voor het bestuderen van superzware zwarte gaten in verre sterrenstelsels. Ze zijn zo helder dat ze zelfs vanuit zeer verre delen van het heelal kunnen worden waargenomen. In de astronomie betekent in de verte kijken: in het verleden kijken."