Gelekte opnames weerleggen Griekse verslag van dodelijke schipbreuk

Gelekte audio-instructies van Griekse reddingscoördinatoren hebben nog meer twijfels doen rijzen over de officiële versie van de gebeurtenissen in Griekenland in de uren voordat een migrantenboot zonk met zo'n 650 mensen aan boord.

De Adriana zonk in de vroege ochtend van 14 juni 2023 in internationale wateren, maar wel binnen de reddingszone van Griekenland, nadat ze Libië enkele dagen eerder had verlaten.

Overlevenden vertelden later aan de BBC dat de kustwacht hun overvolle vissersboot had laten kapseizen bij een mislukte poging om de boot weg te slepen en dat getuigen vervolgens waren gedwongen om te zwijgen .

De Griekse kustwacht ontkent deze beweringen en blijft volhouden dat zij niet heeft geprobeerd de opvarenden te redden, omdat zij niet in gevaar waren. Zij zeiden dat zij vrijwillig Italië wilden bereiken, niet Griekenland.

Maar in een telefoongesprek dat nu naar buiten is gekomen, is te horen hoe een anonieme man vanuit een Grieks reddingscoördinatiecentrum de kapitein van de migrantenboot opdraagt ​​een naderend schip te vertellen dat de opvarenden Griekenland niet willen bereiken.

De kustwacht heeft nog geen commentaar gegeven op de audio, maar zei dat het alle beschikbare bewijzen heeft overgedragen aan een marinerechtbank die de ramp onderzoekt.

Het zinken van het schip was een van de ergste rampen die ooit in de Middellandse Zee hebben plaatsgevonden.

Geschat wordt dat de boot ongeveer 750 migranten aan boord had toen deze bijna een week eerder vertrok vanuit de haven van Tobroek in Libië.

Er zijn 82 lichamen geborgen, maar de Verenigde Naties vermoeden dat er nog eens 500 mensen zijn omgekomen, onder wie 100 vrouwen en kinderen die in het ruim van de boot zaten.

Audio-opnamen verkregen door de Griekse website News247.gr onthullen telefoongesprekken met het Joint Rescue Coordination Centre (JRCC) in de haven van Piraeus, vlak bij de hoofdstad Athene.

Tijdens het eerste gesprek, op 13 juni om 18:50 uur lokale tijd (15:50 uur GMT), is een agent te horen die aan de man die de migrantenboot bestuurt uitlegt dat er binnenkort een groot rood schip zal aankomen om voorraden te leveren en dat hij moet uitleggen dat de migranten Griekenland niet willen bereiken.

Officier 1:

• De boot die naar je toe komt om je brandstof, water en eten te geven. En over een uur sturen we je een tweede boot, oké?
• Zeg tegen de kapitein van het grote rode schip: "We willen niet naar Griekenland". Oké?

De antwoorden van de kapitein van de migrantenboot worden niet gehoord.

In een tweede oproep, 90 minuten later, om 22:10, spreekt een ogenschijnlijk andere officier van hetzelfde coördinatiecentrum met de kapitein van de Lucky Sailor (het "grote rode schip").

Officier 2:

Oké, kapitein, sorry, ik kon u niet horen. Ik kon niet verstaan ​​wat u tegen mij zei. U vertelde mij dat u ze eten en water gaf en zij vertelden u dat ze niet in Griekenland willen blijven en naar Italië willen, ze willen niets anders?

Gelukkige kapitein van Sailor:

Ja, want ik vroeg ze via de megafoon: "Griekenland of Italië?" en iedereen riep "Italië".

Officier 2:

Aah, ok, ok, iedereen schreeuwt dat ze Griekenland niet willen en dat ze Italië willen?

Gelukkige kapitein van Sailor:

Ja, ja, ja.

Officier 2:

OK

Gelukkige kapitein van Sailor:

Het is net alsof er veel mensen op elkaar zitten, heel druk, vol dek.

Officier 2:

Oké, kapitein. Dus je bent klaar met de benodigdheden?

Gelukkige kapitein van Sailor:

Ja, meneer, ja.

Officier 2:

Kapitein, ik wil dit, ik wil dit om het in uw logboek te schrijven. Het bruglogboek.

Gelukkige kapitein van Sailor:

Ja oké, we schrijven het.

Officier 2:

OK?

Gelukkige kapitein van Sailor:

Ja

Officier 2:

Ik wil dat je schrijft dat ze niet in Griekenland willen blijven en dat ze naar Italië willen. Ze willen niets van Griekenland en ze willen naar Italië.

Gelukkige kapitein van Sailor:

Oké, ja, ja.

Een ander schip, de Faithful Warrior, gaf ook wat proviand aan de migrantenboot, maar er zijn geen verdere gesprekken tussen de kapitein en de Griekse autoriteiten bekend.

De Griekse kustwacht gaf geen commentaar op de inhoud van de gesprekken, maar vertelde de BBC dat het "al het materiaal waarover het beschikte, inclusief de audio-opnamen en de dagboeken van de gebeurtenissen" had overhandigd aan het Openbaar Ministerie van de Maritieme Rechtbank, dat de zaak onderzoekt.

Volgens de organisatie zijn in de afgelopen tien jaar meer dan een kwart miljoen migranten die op zee in gevaar waren, gered en zijn er meer dan duizend smokkelaars gearresteerd. Ook wordt gesteld dat het humanitaire werk van de organisatie internationale erkenning krijgt.

Ons BBC-onderzoek in de dagen direct na de schipbreuk trok de verklaring van de Griekse autoriteiten voor de ramp in twijfel.

Uit analyse van de bewegingen van andere schepen in het gebied blijkt dat het overvolle vissersschip minstens zeven uur stilstond voordat het kapseisde.

De kustwacht heeft altijd volgehouden dat het schip in die uren op weg was naar Italië en niet gered hoefde te worden.

Vorig jaar verwierp een Griekse rechtbank de aanklachten tegen negen Egyptische mannen die ervan werden beschuldigd de schipbreuk te hebben veroorzaakt.

De rechters in de zuidelijke havenstad Kalamata oordeelden dat zij niet bevoegd waren om de zaak te behandelen, omdat het schip in internationale wateren was gezonken.

Uit de aanklacht bleek dat de verdachten werden vervolgd op basis van bewijsmateriaal dat al door minstens zes overlevenden was tegengesproken. Zij vertelden de BBC dat de kustwacht hun boot had laten kapseizen en hen vervolgens onder druk had gezet om de Egyptenaren erbij te betrekken.

Mensenrechtenadvocaat Dimitris Choulis, die een aantal van de beschuldigde Egyptenaren vertegenwoordigde, zei dat hij niet verrast was door de opnames.

"We weten dat de kustwacht bepaalde tactieken toepast: mensen terugdringen of juist helemaal niet redden."

Hij beweerde dat er vanaf dag één sprake was van een poging tot doofpotaffaire.

"Zij [de Griekse autoriteiten] vertelden het verhaal 'dat ze niet gered wilden worden' en hebben zo de nagedachtenis van zoveel doden beledigd", vertelde hij aan de BBC.

Mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International en Human Rights Watch, hebben aangegeven dat ze ernstige bedenkingen hebben over de integriteit van het Griekse onderzoek en hebben opgeroepen tot een internationaal onderzoek.

De Griekse Ombudsman, een onafhankelijke autoriteit die losstaat van de regering, heeft de beschuldigingen onderzocht.

De ramp wordt ook onderzocht door het Griekse Marinegerecht.