Israël daagt de nieuwe leiders van Syrië uit met de eis om het zuiden te demilitariseren
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft de volledige demilitarisering van een groot deel van Zuid-Syrië geëist.
Het is een aankondiging die de kans op een conflict tussen Israël en de nieuwe leiders in Syrië, na de val van president Bashar al-Assad, zou kunnen vergroten.
In een toespraak tot Israëlische militaire cadetten op zondag zei Netanyahu dat Israël de troepen van Hayat Tahrir al-Sham (HTS) - de islamistische groep die de omverwerping van Assad leidde - en het nieuwe Syrische leger dat wordt gevormd, niet zal toestaan "het gebied ten zuiden van Damascus binnen te dringen".
"Wij eisen de volledige demilitarisering van zuidelijk Syrië in de provincies Quneitra, Deraa en Suweida van de troepen van het nieuwe regime," voegde hij toe. "Op dezelfde manier zullen wij geen enkele bedreiging voor de Druzengemeenschap in zuidelijk Syrië tolereren."
Hij zei ook dat de Israëlische troepen voor onbepaalde tijd in het Syrische gebied zouden blijven dat ze sinds de val van Assad in december vorig jaar innamen. Dat zou een verandering in de Israëlische strategie betekenen.
Tot nu toe had Israël de verplaatsing van het gebied naar een door de VN bewaakte gedemilitariseerde bufferzone op de Golanhoogvlakte omschreven als een tijdelijke maatregel om de veiligheid van de Israëliërs aan de andere kant te waarborgen.
De reden hiervoor leek te zijn om te voorkomen dat extremistische groeperingen in het machtsvacuüm naar de Golan zouden afzakken.
Met zijn laatste opmerkingen heeft Netanyahu echter duidelijk gemaakt dat hij van mening is dat de nieuwe autoriteiten in Syrië, met hun achtergrond in het jihadisme, een soortgelijk gevaar kunnen vormen.
Israël veroverde het grootste deel van de Golan van Syrië tijdens de oorlog in het Midden-Oosten in 1967 en annexeerde het later. De zet werd internationaal niet erkend, hoewel de VS dat in 2019 wel deden.
De nieuwe interim-president van Syrië, HTS-leider Ahmed al-Sharaa, heeft geprobeerd Israël ervan te overtuigen dat hij geen conflict wil en dat hij bereid is de langdurige terugtrekkingsovereenkomst tussen de twee landen, die na een nieuwe oorlog in 1973 werd gesloten, na te leven.
Hij heeft ook benadrukt dat hij niet zal toestaan dat Syrië wordt gebruikt als uitvalsbasis voor aanvallen op Israël.
Maar Sharaa heeft Israël ook opgeroepen zich terug te trekken uit de bufferzone die het heeft ingenomen, in een poging om de soevereiniteit over het gehele verdeelde landschap van Syrië te laten gelden.
Het is duidelijk dat Netanyahu deze garanties niet vertrouwt.
Net als een groot deel van de internationale gemeenschap wacht de Israëlische premier af of Sharaa zijn gematigde, verzachtende houding ook in woorden en daden waarmaakt.
Vanuit het perspectief van de nieuwe Syrische leiders is het bevrijden van het land van de invloed van alle buitenlandse machten die tijdens de lange jaren van burgeroorlog om een positie hebben gestreden, van essentieel belang om een positievere toekomst voor het land te waarborgen en definitief te breken met het verleden.
Sommige buitenlandse spelers, zoals Iran en Rusland, hebben voorlopig een einde gemaakt aan de overheersende invloed die ze ooit hadden.
Onder president Donald Trump zou de VS zich ook verder kunnen terugtrekken uit Syrië. Deze rol heeft bijgedragen aan de versterking van de door Koerden geleide strijdkrachten in het noordoosten van het land.
Er is echter sprake van een groeiende invloed van Turkije, dat HTS essentiële steun verleende in zijn bliksemsnelle campagne tegen Assad.
De mate waarin Syrië daarin een rol speelt, kan bepalend zijn voor de ontwikkeling van Syrië in het post-Assad-tijdperk.
Maar Israël kan een grotere bedreiging vormen voor de onafhankelijkheid van de nieuwe Syrische leiders.
Dat Israëlische troepen steeds meer inbreuken plegen op het grondgebied van het land - en daarnaast ook nog eens talloze aanvallen uitvoeren op doelen die nog over zijn van Assads militaire arsenaal - past niet bij de visie van een herenigde, soevereine staat die Sharaa de Syriërs binnen en buiten het land probeert te overtuigen dat zijn leiderschap kan bieden.
Netanyahu's besluit om Syrische troepen te verbieden vrijelijk binnen de grenzen van het land te opereren, is wellicht een stap te ver voor de nieuwe orde in Damascus, hoe weinig confronterend het imago ook is dat de orde probeert te handhaven.
BBC
