Kontroler generalny stwierdza duże opóźnienia w procesie składania wniosków o status Indianina

Według nowego raportu kanadyjskiego audytora generalnego, rozpatrywanie wniosków o nadanie statusu Indianina w siedzibie Indigenous Services Canada trwa średnio ponad rok.

Audyt wykazał, że w okresie od 2019 do 2024 r., mimo że istnieje standard usługowy, który pozwala na podjęcie decyzji w ciągu sześciu miesięcy, ponad 80 proc. wniosków przetworzonych przez centralę Indigenous Services Canada (ISC) przekroczyło ten czas. Średni czas przetwarzania wyniósł nieco poniżej 16 miesięcy.

„Ludzie czekają zdecydowanie za długo na decyzje” – powiedziała Karen Hogan, audytor generalna, na konferencji prasowej w Ottawie we wtorek.

„Rejestracja na mocy Indian Act odgrywa kluczową rolę w uznaniu ludów Pierwszych Narodów na mocy prawa kanadyjskiego”.

W raporcie wskazano, że długi czas oczekiwania stanowi barierę w dostępie do ważnych usług, takich jak mieszkania na terenie rezerwatu, świadczenia zdrowotne i pomoc finansowa na studia podyplomowe.

„16 miesięcy na podjęcie decyzji to dla kogoś długi czas oczekiwania na informację, czy może skorzystać ze świadczeń, do których ma prawo na mocy kanadyjskiego prawa” – powiedział Hogan.

„Myślę, że wielu zadałoby sobie pytanie, dlaczego skoro Kanadyjska Służba Publiczna może przetworzyć ważny dokument, taki jak paszport, w odpowiednim czasie, nie może podjąć decyzji na mocy Ustawy o rejestracji w szybszym tempie?”

12 000 zaległych aplikacji

W raporcie podano, że siedziba główna Indigenous Services Canada oraz jej biura regionalne podjęły decyzje w sprawie około 140 000 wniosków rejestracyjnych od kwietnia 2019 r. do marca 2024 r. Ponad 58 000 z nich było związanych z poprawkami do ustawy Indian Act S-3 , mającymi na celu zniwelowanie nierówności ze względu na płeć.

Zaległych wniosków było prawie 12 000, przy czym rozpatrzenie prawie 1500 wniosków opóźniło się o ponad dwa lata.

Autorzy raportu zalecają, aby ISC przeanalizowała proces przetwarzania wniosków, znalazła sposoby na skrócenie czasu oczekiwania i opracowała plan mający na celu zmniejszenie zaległości.

Biura regionalne departamentów, które przetwarzają jedynie nieskomplikowane wnioski, podjęły około 40 procent decyzji w sprawie wniosków w tym czasie. Tam decyzje podjęto tego samego dnia w przypadku 22 procent wniosków. Średnio decyzje trwały 44 dni.

W raporcie stwierdzono również, że departament nie był w stanie udowodnić, że większość urzędników podejmujących ostateczne decyzje w sprawie wniosków przeszła wymagane szkolenie i uzyskała certyfikaty.

W ramach audytu zalecono również, aby ISC w pełni wdrożyła zasady przetwarzania wniosków, obejmujące szkolenia i certyfikację osób podejmujących decyzje.

Odpowiedź ISC w raporcie głosi: „Od 31 marca 2025 r. wszyscy urzędnicy podejmujący decyzje w imieniu Indian Registrar otrzymali certyfikat nowego, ujednoliconego szkolenia, z wymogiem ponownej certyfikacji co trzy lata”.

Poniżej minimalnego wynagrodzenia dla rejestratorów społecznych

Indigenous Services Canada ma obowiązek stopniowego przekazywania obowiązków społecznościom Pierwszych Narodów. Departament finansuje administratorów rejestracji opartych na społecznościach, aby wspierać realizację programu rejestracji.

Jednakże formuła finansowania tych stanowisk pozostała stosunkowo niezmieniona od 1994 r., jak podaje audyt. Prawie 30 procent społeczności z administratorami rejestracji otrzymuje minimalne finansowanie w wysokości 5000 USD rocznie na obsadę stanowiska.

„Departament zauważył, że jest to równowartość utrzymania administratora rejestracji społecznościowej przez jeden dzień w tygodniu za 12,80 USD za godzinę — co jest stawką niższą od płacy minimalnej we wszystkich prowincjach i terytoriach” — czytamy w raporcie.

„Bez odpowiedniego finansowania i możliwości odbycia odpowiedniego szkolenia społeczności Pierwszych Narodów nie będą dobrze przygotowane do stawienia czoła temu wyzwaniu” – powiedział Hogan.

W raporcie zalecono ISC współpracę ze społecznościami Pierwszych Narodów i radami plemiennymi w celu przeglądu i uaktualnienia tego modelu finansowania.

W swoim raporcie ISC zgadza się z zaleceniem, ale stwierdza, że ​​obecnie nie dysponuje źródłem finansowania, które pozwoliłoby na wprowadzenie podwyżek wynagrodzeń.

Minister zgadza się z zaleceniami

Minister ds. usług dla ludności rdzennej Mandy Gull-Masty w swoim oświadczeniu stwierdziła, że ​​zgadza się z zaleceniami zawartymi w raporcie i postrzega audyt jako narzędzie zwiększające uczciwość i efektywność procesu rejestracji.

Dodała, że ​​trwają prace nad przejściem z aplikacji papierowych na format cyfrowy, co ma na celu skrócenie czasu przetwarzania i zminimalizowanie liczby błędów.

„W zeszłym miesiącu ogłosiłam również wprowadzenie do Senatu projektu ustawy S-2, który ma rozwiązać niektóre z pozostałych nierówności w przepisach dotyczących rejestracji i członkostwa w zespołach Indian Act” – powiedziała Gull-Masty w oświadczeniu.

Projekt ustawy miałby zapewniać równe traktowanie osobom, w których rodzinie istniała tradycja nadawania praw wyborczych, gdzie rdzenni mieszkańcy byliby zachęcani do zrzeczenia się swojego statusu, wspierałby osoby chcące się wyrejestrować i dawał kobietom, które zostały automatycznie przeniesione do kręgu swojego męża, możliwość ponownego przyłączenia się do kręgu rodzinnego.

„Indigenous Services Canada współpracuje ze społecznościami Pierwszych Narodów, aby zapewnić, że usługi rejestracyjne są świadczone z uczciwością, szacunkiem i silnym naciskiem na obsługę klienta” — powiedziała Gull-Masty w oświadczeniu.