18 inicjatyw wyborczych czeka na analizę
Do tej pory w Kongresie Unii rozważanych jest 18 inicjatyw reformy konstytucyjnej związanych ze sprawami wyborczymi, promowanych przez ustawodawców z Morena, PAN, PRI i MC. Żadna z nich nie proponuje ograniczenia prerogatyw partii politycznych, budżetu Narodowego Instytutu Wyborczego (INE) ani wybierania radnych wyborczych w głosowaniu powszechnym. Proponują również zmniejszenie lub wyeliminowanie liczby deputowanych federalnych i senatorów z reprezentacją proporcjonalną lub reprezentacją proporcjonalną, jak ogłosiła już prezydent Claudia Sheinbaum Pardo, że zaproponuje to ustawodawcy we wrześniu przyszłego roku.
Spośród wszystkich inicjatyw dotyczących reformy konstytucyjnej wyborów przedstawionych od początku 66. kadencji, tj. 1 września ubiegłego roku, sześć znajduje się w komisjach senackich (dwie z Moreny, trzy z PAN i jedna z MC), a 12 w Izbie Deputowanych (sześć z Moreny, trzy z PAN, jedna z PRI i dwie z MC) i wszystkie oczekują na rozstrzygnięcie.
W imieniu grupy parlamentarnej PAN w Izbie Wyższej, Ricardo Anaya, jej koordynator, zaproponował w marcu ubiegłego roku reformę artykułów 52, 53, 54, 56 i 109, sekcja III, Konstytucji, w celu modyfikacji procesu wyborczego deputowanych federalnych i senatorów z reprezentacją proporcjonalną i uniknięcia nadreprezentacji.
Senator PAN proponuje, aby partie polityczne miały czystą reprezentację polityczną w organie ustawodawczym, opartą na głosach uzyskanych w wyborach federalnych.
W październiku ubiegłego roku przedstawicielka rządu federalnego Sylvana Beltrones Sánchez (PRI) zaproponowała nowelizację artykułów 56 i 71 Konstytucji, aby ustanowić, że spośród 32 miejsc w Senacie przyznanych na zasadzie proporcjonalnej reprezentacji jedno będzie przydzielane kandydatowi, który zajął drugie miejsce w odpowiednich wyborach.
Ponadto wskazano w nim, że jeżeli kandydat odrzuci stanowisko senatora, zrezygnuje w dowolnym momencie lub złoży wniosek o urlop na czas nieokreślony, urząd obejmie kolejny kandydat z listy wielomandatowej, a kandydat zajmujący miejsce w senacie przypisane senatorowi z drugim miejscem może złożyć inicjatywę z priorytetowym rozpatrywaniem lub wskazać inicjatywę złożoną wcześniej i oczekującą na decyzję.
W imieniu MC, przedstawicielka Paola Longoria w listopadzie ubiegłego roku przedstawiła inicjatywę mającą na celu reformę artykułów 54 i 56 Konstytucji, aby ustalić, że podział mandatów deputowanych federalnych i senatorów wielomandatowych obejmuje nie tylko partie polityczne, ale także sojusze i koalicje.
We wrześniu 2024 r. senator okręgu Morena, Reyna Ascencio, zaproponowała reformę drugiego akapitu sekcji VII artykułu 38 i pierwszego akapitu sekcji I artykułu 41 Konstytucji w celu umożliwienia nominowania kandydatów, którzy podają się za osoby należące do społeczności tubylczych lub afro-meksykańskich, niepełnosprawnych lub o odmiennej orientacji seksualnej.
Eleconomista
