Holokaust: Loretta Walz digitalizuje najpełniejszy zbiór głosów kobiet, które przeżyły Ravensbrück

Reżyserka i dokumentalistka Loretta Walz zaprezentowała w ośrodku pamięci, który znajdował się na terenie byłego nazistowskiego obozu koncentracyjnego dla kobiet Ravensbrück , zbiór 207 wywiadów audiowizualnych . Są to najbardziej obszerne dokumenty dotyczące ocalałych z tego ośrodka internowania, do którego deportowano również ponad 400 Hiszpanek.

Ta w pełni zdigitalizowana kolekcja , będąca skarbem kultury pamięci i obejmująca ponad 800 godzin filmów, około 800 fotografii i liczne dokumenty pisemne , będzie dostępna w miejscu pamięci Ravensbrück, położonym około 90 kilometrów na północ od Berlina, w celach edukacyjnych i badawczych.

Reżyser filmu dokumentalnego, który dostarczał materiał w kilku etapach, przeprowadził wywiady ze 191 więźniarkami obozów koncentracyjnych Ravensbrück, Lichtenburg i Moringen, a także z 16 ocalałymi z męskiego aresztu śledczego Ravensbrück. Przeprowadzono je na przestrzeni 30 lat, od 1982 do 2012 roku .

Kolekcja oferuje wyjątkowy, wieloaspektowy obraz codziennego życia w ośrodku internowania , struktur społecznych w obrębie obozu głównego i jego filii, a także różnorodnych procesów pamięci, podkreśla ośrodek pamięci.

Na konferencji prasowej w Muzeum Filmowym w Poczdamie dyrektor Miejsca Pamięci Ravensbrück, Andrea Genest, określiła wywiady Walza, przeprowadzone z wielką wrażliwością i udokumentowane za pomocą niezwykle sugestywnych środków filmowych, mianem „niezmierzonego skarbu” dla tego miejsca pamięci.

„Fakt, że ocaleni z obozów koncentracyjnych pewnego dnia nie będą już w stanie opowiadać o tym, co się wydarzyło, od dziesięcioleci charakteryzuje debatę nad edukacyjną rolą miejsc pamięci na terenie byłych obozów koncentracyjnych” – zauważył.

Podkreślił, że „wywiady audiowizualne od dawna stanowią sprawdzoną możliwość nie tylko zachowania historii ocalałych, ale także wykorzystania ich jako źródła przyszłych pytań i badań”.

Nie tylko biografie, ale także perspektywy i postawy ocalałych, wówczas starszych, a obecnie zmarłych, uchwycone przez Walza, „ oferują głęboki wgląd w rzeczywistość panującą w obozie i różne strategie przetwarzania swoich doświadczeń” – dodał.

„Wiele kobiet i (niewielu) mężczyzn, z którymi przeprowadzono wywiady , opowiedziało o swoim życiu i o strasznych chwilach, w których byli zamknięci, ponieważ chcieli, aby ich wspomnienia zostały zachowane” – podkreśliła autorka filmu dokumentalnego.

W zbiorze znajdują się, oprócz wywiadów audiowizualnych, także nagrania wideo przedstawiające miejsce pamięci i teren byłego obozu koncentracyjnego od 1993 r. , a także kilka obozów filialnych oraz spotkania byłych więźniów z lat 80. i 90. XX wieku; większość zdjęć pochodzi z dokumentów i zdjęć należących do osób, z którymi przeprowadzono wywiady.

Ravensbrück był największym nazistowskim obozem koncentracyjnym dla kobiet , założonym w 1939 roku i w kolejnych latach stale rozbudowywanym.

W kwietniu 1941 roku w pobliżu powstał mniejszy obóz dla mężczyzn , a rok później, w czerwcu, powstał obóz Uckermark dla młodych kobiet i dziewcząt.

W latach 1939–1945 w obozie Ravensbrück zarejestrowano około 120 000 kobiet i dzieci, 20 000 mężczyzn i 1200 nastolatek z ponad 30 krajów, w tym ponad 400 hiszpańskich republikanów.

Według różnych źródeł w obozie Ravensbrück zginęło od 20 000 do 30 000 osób z powodu niedostatku lub ofiar egzekucji i komór gazowych.