Nauczyciele tracą kluczowy przywilej. MEN nie daje już nadziei

• Nawet 80 tys. nauczycieli może stracić uprawnienie do urlopu dla poratowania zdrowia.
• Ma to związek z nowelizacją przepisów o wcześniejszych emeryturach dla nauczycieli.
• Zgodnie z prawem, jeżeli nauczycielowi do emerytury zostało mniej niż rok, pójście na urlop dla poratowania zdrowia wiąże się z ograniczeniami.

W lipcu 2023 r. w ramach nowelizacji Karty Nauczyciela, zostały wprowadzone regulacje dotyczące zapewnienia prawa do emerytury na szczególnych zasadach nauczycielom, którzy podjęli pracę przed wprowadzeniem reformy emerytalnej w 1999 r. Wówczas system emerytalny przewidywał dla nauczycieli odrębne zasady przechodzenia na emeryturę.

Wprowadzając nowe przepisy zastosowano ponad roczne vacatio legis, umożliwiając tym samym wszystkim zainteresowanym, w tym dyrektorom szkół, zapoznanie się z nimi i przygotowanie do zmian, jakie wynikają z ich wejścia w życie.

Zgodnie z nowelizacją, a konkretnie art. 88 Karty Nauczyciela, na wcześniejszą emeryturę mogą przejść:

• 1 września 2024 r. - nauczyciele urodzeni przed dniem 1 września 1966 r.;
• 1 września 2025 r. - nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1966 r., a przed 1 września 1969 r.;
• 1 września 2026 r. - nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1969 r.

Art. 73 Karty Nauczyciela daje pedagogom możliwość wzięcia urlopu dla poratowania zdrowia. Jednak nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.

Z przepisów wynika, że jeśli nauczyciel nie chce skorzystać z wcześniejszej emerytury, ale ma już do niej prawo, nie będzie mógł skorzystać z płatnego urlopu dla poratowania zdrowia.

- Wprowadzenie możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę skomplikowało jednak korzystanie przez nauczycieli z urlopu dla poratowania zdrowia w ten sposób, że ograniczenie możliwości skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia lub czasu jego trwania nie jest związane z rodzajem emerytury, z jakiej może skorzystać nauczyciel więc może to być zarówno emerytura powszechna, jak też emerytura wcześniejsza - zauważa w interpelacji do MEN posłanka Gabriela Lenartowicz.

Pyta także, czy MEN planuje zmiany w tym zakresie. Odpowiedź resortu jest jednoznaczna.

W świetle obecnych przepisów, ograniczenie możliwości skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia lub czasu jego trwania nie jest związane z rodzajem emerytury, z jakiej może skorzystać nauczyciel - czytamy w odpowiedzi na interpelację, udzielonej przez Henryka Kiepurę, wiceministra edukacji.

Nie ma zatem znaczenia, czy nauczyciel nabył prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej na zasadach ogólnych po przekroczeniu powszechnego wieku emerytalnego, czy też nabywa to prawo w ramach omawianej nowelizacji.

Jednocześnie resort przypomina, że zgodnie z przepisami, obowiązek sprawdzenia czy nauczyciel spełnia warunki formalne do uzyskania prawa do urlopu dla poratowania zdrowia spoczywa na dyrektorze szkoły lub placówki.

Powyższa czynność powinna zostać dokonana przez dyrektora na podstawie teczki akt osobowych nauczyciela. Należy podkreślić, że na mocy obowiązujących przepisów założenie i prowadzenie dla każdego pracownika dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika należy do podstawowych obowiązków pracodawcy związanych z dokumentacją pracowniczą

- tłumaczy MEN.

Jak szacuje Związek Nauczycielstwa Polskiego, konstrukcja przepisów sprawia, że nawet 80 tys. nauczycieli straci uprawnienie do urlopu na poratowanie zdrowia.