Ekspert: bez zrozumienia faktycznych celów polskiej misji kosmicznej entuzjazm wokół startu zanika

Popularyzator nauki dr Tomasz Rożek, komentując kolejne przesunięcie wylotu polskiego astronauty na Międzynarodową Stację Kosmiczną powiedział, że bez odpowiedniej komunikacji i edukacji pojawia się niezrozumienie faktycznych celów polskiej misji kosmicznej. Wraz z nim entuzjazm zanika - dodał.

Obecnie nowa data startu misji Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim nie jest znana. NASA zakomunikowała, że potrzebny jest "dodatkowy czas, aby kontynuować ocenę działania Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) po niedawnych pracach naprawczych w tylnym segmencie modułu serwisowego Zwiezda".

Jak uważa popularyzator nauki dr Tomasz Rożek, jeśli postrzegamy polską misję kosmiczną tylko jako sam wylot polskiego astronauty w kosmos, przestajemy traktować poważnie kolejne zapowiedzi przesuwanego startu. "A to jest błąd, dlatego że nie chodzi o postrzeganie tego w kategorii wybrania się pociągiem czy samolotem na wakacje; to jest coś dużo poważniejszego. Jednak kiedy komunikacja i edukacja nie są odpowiednio zrobione, pojawia się niezrozumienie, które leży u podstaw znikającego entuzjazmu" – powiedział w rozmowie z PAP.

"Dlatego, z mojej perspektywy, ten czas, który jak gdyby zyskaliśmy, powinien być wykorzystany na bardzo głęboką refleksję na temat komunikacji całej misji i na przygotowanie dobrego programu edukacyjnego od września" – dodał popularyzator, który w 2022 r. jako jedyny przedstawiciel Polski został członkiem grupy doradczej Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Jak zaznaczył, nie sposób powiedzieć, jak długo Międzynarodowa Stacja Kosmiczna będzie zamknięta - "ponieważ awaria, do której tam doszło, nie jest awarią jakiegoś przełącznika, który trzeba po prostu wymienić". "To większy problem, w samej strukturze modułu" – powiedział Rożek.

Przypomniał, że Zwiezda przecieka od lat, co jest spowodowane i starością samego modułu, i niesprzyjającymi dla technologii warunkami kosmicznymi, jak m.in. duże zmiany temperatury, promieniowanie kosmiczne oraz mikrometeoryty czy mikrośmieci uderzające w stację.

Tłumaczył też, że nie chodzi o widoczne dziury, ale o mikropęknięcia. "W sytuacji, w której w środku stacji jest atmosfera, a na zewnątrz próżnia, to nawet pęknięcie o średnicy ludzkiego włosa jest bardzo dużym zagrożeniem" – podkreślił Rożek.

Ocenił też, że zarówno Uznański-Wiśniewski, jak i pozostali astronauci są szkoleni do tego, aby takie odraczanie startu misji nie wybiło ich emocjonalnie. "Myślę jednak, że tak po ludzku on by już chciał lecieć i wrócić; nie znam astronauty, który cieszyłby się z przesuwania startu, mimo że wszyscy mają przecież świadomość, że to dla ich bezpieczeństwa. Sławosz pewnie zdaje też sobie sprawę, że z każdym kolejnym przesunięciem zrozumienie dla tego, po co on tam leci i co on tam będzie robił, będzie mniejsze" – skomentował.

Tomasz Rożek wielokrotnie podkreślał, że warto wykorzystać start polskiej misji IGNIS - oraz samo zainteresowanie osobą Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego - do edukacji i zainteresowania zwłaszcza młodych ludzi nauką. Dlatego też jego zespół z Fundacji Nauka. To Lubię przygotował bezpłatny pakiet kilkudziesięciu scenariuszy lekcji dla dzieci w różnym wieku ze szkoły podstawowej. Ideą "Kosmicznego Tygodnia" jest pokazanie różnorodnych wymiarów eksploracji kosmosu – od lotów załogowych i misji robotycznych, przez naukę o człowieku, po filozofię i humanistykę. Materiały są dostępne na stronie fundacji.

Pierwotną datą startu misji miał być 29 maja, lecz od tego czasu termin został kilkakrotnie przełożony ze względu na problemy techniczne rakiety Falcon 9 i kapsuły Dragon oraz z powodu pogody. Misja, która ma wyruszyć z ośrodka NASA Kennedy Space Center na Florydzie, jest czwartym komercyjnym lotem na ISS firmy Axiom. Astronauci - była astronautka NASA Peggy Whitson (dowódczyni), pilot Shubhanshu Shukla z Indii oraz specjaliści naukowcy Sławosz Uznański-Wiśniewski i Tibor Kapu z Węgier - spędzą na ISS ok. 14 dni, wykonując ok. 60 eksperymentów naukowych, w tym 13 przygotowanych przez polskich naukowców.

Dr Uznański-Wiśniewski będzie drugim po Mirosławie Hermaszewskim Polakiem w kosmosie, a pierwszym na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. (PAP)

Nauka w Polsce

akp/ bar/ jpn/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.