„Ukryte” asteroidy Wenus to zagrożenie dla Ziemi? Naukowcy oszacowali ryzyko kolizji

Teoretyczne zagrożenie ze strony asteroid może rozbudzać wyobraźnię. Chociaż – zdaniem ekspertów – realne ryzyko jest niewielkie, to jednak w samym Układzie Słonecznym istnieją obiekty wymagające zaawansowanych obserwacji. Przedmiotem najnowszych badań astronomicznych są tzw. ukryte asteroidy współorbitalne Wenus.

Uderzenie obiektu kosmicznego w Ziemię to jeden z bardziej popularnych scenariuszy thrillerów sci-fi. Tajemniczy obiekt przybywa zazwyczaj z głębin kosmosu. Jak wyjaśniają astronomowie, teoretyczne zagrożenie może kryć się dużo bliżej, bo m.in. w pobliżu najbliższych Ziemi planet. Wbrew pozorom duża część obiektów krążących wokół planet Układu Słonecznego, w tym księżyce i asteroidy, wciąż jest niewystarczająco poznana.

Jednym z obiektów budzących ciekawość naukowców jest rój asteroid, które dzielą orbitę z Wenus. Do tej pory odkryto ok. 20 asteroid o wymiarach ok. 140 metrów. Naukowcy szacują jednak, że w pobliżu planety i na jej orbicie krąży większa liczba podobnego typu obiektów. Ich wykrycie i obserwacje są mocno utrudnione m.in. ze względu na brak wystarczająco precyzyjnego sprzętu (co może się jednak wkrótce zmienić).

Badaniem asteroid podróżujących po orbicie Wenus zajął się zespół pod kierownictwem Valerio Carruby z Uniwersytetu Stanowego w São Paulo w Brazylii. Zespół przeprowadził symulacje komputerowe 20 znanych planetoid współorbitalnych Wenus. Pierwsza publikacja w tym temacie ukazała się na początku 2025 r. w czasopiśmie „Icarus”. Jak pokazały pierwsze symulacje, istnieje scenariusz, w którym trzy z badanych obiektów mogą w przyszłości zbliżyć się do Ziemi. Mowa o odległości wynoszącej ok. 74 tys. km od orbity Ziemi.

W kolejnym badaniu (które czeka na recenzję) przeprowadzono dalsze symulacje, sprawdzając m.in. jak może w przyszłości przebiegać trajektoria ukrytych asteroid Wenus. Na potrzeby badania stworzono wirtualne planetoidy. Symulacja ich tras obejmowała okres ok. 36 tys. lat w przyszłość.

Wyniki symulacji pokazały, że obiekty podążające orbitą Wenus mogą w przyszłości teoretycznie zmienić trajektorię lotu. Nie oznacza to jednak realnego ryzyka kolizji z Ziemią.

Jak pokazały symulacje, orbity asteroid krążących w pobliżu Wenus mogą w przyszłości zmienić swój kształt. W dużym uproszczeniu – trasa tych obiektów z orbity kołowej może stać się bardziej eliptyczna i wydłużona. Proces ten może jednak nastąpić w okresie najbliższych tysiącleci. Jak szacują autorzy badania, może upłynąć nawet do 12 tys. lat, zanim jedna z badanych asteroid znajdzie się na eliptycznej orbicie w pobliżu Ziemi. „Prawdopodobieństwo, że któraś z nich zderzy się z Ziemią w najbliższym czasie, jest niezwykle niskie” – uspokaja Scott Sheppard z Carnegie Institution for Science, astronom niezwiązany z publikacją.

Astronomowie mają nadzieję, że już wkrótce wyszukiwanie asteroid stanie się dużo łatwiejsze. Jak informuje National Geographic, w ciągu najbliższych tygodni planowane jest otwarcie obserwatorium im. Very C. Rubin w Chile. Obiekt zlokalizowany wysoko w Andach będzie wyposażony w potężny, szerokokątny teleskop zwierciadlany Simonyi Survey Telescope. Naukowcy szacują, że w ciągu kilku miesięcy chilijskie obserwatorium może zarejestrować miliony nowych asteroid.

Badacze oczekują również na start misji kosmicznego teleskopu Near-Earth Object (NEO) Surveyor NASA. Urządzenie ma przeszukiwać kosmos przy pomocy wysoce czułego teleskopu na podczerwień. Start misji może nastąpić w ciągu kilku najbliższych lat, o ile projekt otrzyma dalsze finansowanie rządu USA.