Nowe zasady: środki z koncesji alkoholowych na pomoc dzieciom ofiarom przemocy

Katarzyna Kotula w uwagach do projektu nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zaproponowała zmianę dotyczącą ochrony dzieci przed przemocą i udziału medyków wydawaniu opinii.

Jako ministra ds. równości zgłosiła uwagę dotyczącą przeznaczenia przez gminy środków z zezwoleń na sprzedaż alkoholu.

Przypomniała, że projekt zakłada nowelizację art. 93 ust. 4., gdzie zgodnie z założeniem projektodawcy, przepis ten otrzymuje brzmienie: "Gmina przeznacza środki, o których mowa w ust. 3 pkt 1, na działania mające na celu realizację lokalnej międzysektorowej polityki przeciwdziałania uzależnieniom".

Katarzyna Kotula wskazała, że projektowany przepis nie uwzględnia sugerowanych przez Ministerstwo Zdrowia zmian, mających na celu umożliwienie wydatkowania tych środków, "na zapewnienie dostępności lekarza, ratownika medycznego lub pielęgniarki w celu podjęcia decyzji, o której mowa w art. 12a ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2024 r. poz. 424)".

Dodała, że taka propozycja została sformułowana w związku z omawianą przez ministrę ds. równości i Ministerstwo Zdrowia koniecznością zapewnienia udziału osoby wykonującej zawód medyczny w procedurze oceny ryzyka zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka doświadczającego przemocy domowej i zabezpieczanym poza rodziną.

- Jak wynika z pozyskanych przeze mnie informacji na temat rozwiązań praktykowanych w różnych miastach w Polsce, niektóre z ośrodków pomocy społecznej zawierają umowy na opiniowanie i przeprowadzenie badania dziecka w procedurze z art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej przez zespoły ratownictwa medycznego lub zespoły transportu medycznego. Obecnie nie są jednak zabezpieczone środki z budżetu państwa, ani też budżetu JST, na realizowanie tego rodzaju umów - wskazała ministra ds. równości.

Jako argument za tym, aby udział medyków był finansowany ze środków pochodzących z zezwoleń na sprzedaż alkoholu, Katarzyna Kotula przytacza dane dotyczące wpływu nadużywania alkoholu na przemoc domową.

"W 2023 r. Instytut Wymiaru Sprawiedliwości opublikował raport "Odbieranie dzieci rodzicom na podstawie art. 12a ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie" autorstwa dr. hab. Magdaleny Szafranek, która przeanalizowała akta 80 zakończonych spraw sądowych toczących się na podstawie art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej w okresie wrzesień 2022 r. – marzec 2023 r. Jak wynika z tego badania, aż w 49 przypadkach przyczyną odebrania dzieci było zaniedbywanie wynikające z nadużywania alkoholu".

Przypomniała, że z ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 2151) wprost wynika, że:

• przeciwdziałanie przemocy domowej jest jednym z zadań w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi (art. 2 ust. 1 pkt 7)
• udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, ochrony przed przemocą domową, to jedno z zadań własnych gminy w ramach podejmowanych przez nią działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu (art. 41ust. 1 pkt 2).

W związku z tym Katarzyna Kotula jest przekonana, że umożliwienie wydatkowania środków, o których mowa w art. 93 ust. 3 pkt 1 ustawy, na zapewnienie udziału lekarza, ratownika medycznego lub pielęgniarki, wpłynie na bezpieczeństwo dzieci doznających przemocy domowej w Polsce.

Stąd prośba o dodanie w projektowanym przepisie zapisów umożliwiających gminom przeznaczanie środków z zezwoleń na sprzedaż alkoholu także na ten cel.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.