Ciężar przeszłości w ramce fotograficznej

FLAGA Deniz Burak

Głównymi tematami 18. Biennale w Stambule, ogłoszonymi przez kuratorkę biennale Christine Tohmé, były „kruchość, samozachowanie i wizje przyszłości”. W ramach wydarzeń równoległych biennale, w kościele Yeşilköy Mor Efrem w obrządku syryjskim, w ramach projektu „FragileAN” zorganizowanego przez Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Kulturowego (KMKD), odbył się pokaz filmu. Film, zgodnie z tematyką biennale, koncentruje się na takich zagadnieniach jak migracja , przynależność i trauma.

Film nosi tytuł „EnstANtane”, a jego historia to bolesna rzeczywistość, z którą te ziemie zmagały się przez wieki. Jak sugeruje tytuł, „EnstANtane” przedstawia międzynarodową migrację i rozłam społeczności asyryjskiej poprzez fotografię, która wydaje się być chwilą z dzieciństwa. Film przedstawia 18 dzieci, które dorastały razem w wiosce wiele lat temu, opuszczając ją z różnych powodów, rozproszyły się po Europie i spotkały się ponownie. Chwila na fotografii, pozornie nieistotna w tamtym momencie, z czasem staje się symbolem traumy społecznej, straty i indywidualnej kruchości.

RAMKA NA ZDJĘCIA

Reżyser Hakan Aytekin zdecydował się nakręcić dokument po zobaczeniu starego zdjęcia opublikowanego na Facebooku. Zespół skontaktował się z Feritem Sağem, który udostępnił zdjęcie zrobione prawie czterdzieści lat temu w Idil, wówczas części Mardinu , przedstawiające osiemnastu Asyryjczyków, głównie dzieci. Z jego pomocą odnaleźli innych, którzy rozproszyli się po Europie. Dwuipółletni proces filmowania, wspierany przez producenta Özcana Geçera, łączy kruchość przeszłości i polityczny ciężar migracji z indywidualnymi narracjami.

Film pokazuje, że migracja to coś więcej niż tylko przesiedlenie; ukazuje, jak niszczone są poczucie przynależności, tożsamości i więzi społecznych, a także jak pamięć ciążała na przestrzeni dziejów. Traumy i traumatyczne doświadczenia Asyryjczyków wskazują na często zapominaną prawdę historyczną. „EnstANtane”, wspólny projekt Aytekina i Geçera, ucieleśnia tę cichą i bolesną historię poprzez wspomnienia jej świadków, skutecznie obarczając widza politycznym ciężarem przeszłości.

„EnstANtane” nie tylko opowiada historię migracji; odsłania pamięć społeczeństwa, jego straty i słabości. Film przypomina widzom, że zapomniany i ukryty ból można uwidocznić, a pojedyncze zdjęcie może stać się narzędziem zarówno osobistego, jak i społecznego rozrachunku po latach. Jako dzieło o silnym kontekście politycznym i głębokim oddziaływaniu emocjonalnym, film ten skutecznie wnosi doświadczenia Asyryjczyków do zbiorowej pamięci.