Neden birçok kişi sosyal medyada paylaşım yapmayı bıraktı?

Yirmi yıldır çevrimiçi olarak daha fazla paylaşım yaptıktan sonra, paylaşımı azaltmaya karar vermiş gibiyiz.

Son araştırmalar, sosyal medya kullanıcılarının yaklaşık üçte birinin bir yıl öncesine göre daha az paylaşım yaptığını gösteriyor. Bu eğilim özellikle Z Kuşağı yetişkinleri (1995-2010 yılları arasında doğanlar) arasında belirgin.

Yazar Kyle Chayka, The New Yorker'da yakın zamanda yayınlanan bir makalede, toplumun "sıfır sonrası" olarak adlandırdığı noktaya doğru ilerlediğini öne sürdü. Bu nokta, sıradan insanların artık hayatlarını çevrimiçi paylaşmaya değmediğini fark ettiği bir nokta.

Bu düşüşü kendi sosyal medyamda da fark ettim. Bir arkadaşımın tatilinin veya bir meslektaşımın çocuklarının her fotoğrafına karşılık, markaların ve fenomenlerin yeni bir ürünü tanıttığı veya en son trendleri tartıştığı onlarca (hatta yüzlerce) gönderi var gibi görünüyor.

Sosyal medya eskiden sosyal hayatımın kusurlu bir kopyası gibi hissettiriyordu. Ama şimdi, sıradan bir "içerik" parçası gibi geliyor.

Bunun bir kısmının platformların değişmesinden kaynaklandığını biliyorum. TikTok ve Instagram, sonsuz sayıda dikey video koleksiyonu oluşturdu ve sizi bunlar arasında yönlendirecek korkutucu derecede güçlü algoritmalar geliştirdi.

Peki sosyal medya giderek daha az sosyal hale geldiğinde dijital hayatlarımıza ne olacak?

Daha fazlasını öğrenmek için Kyle ile konuştum. The New Yorker'da gazetecilik yapıyor ve son kitabı Filterworld: How Algorithms Flattened Culture (Filtre Dünyası: Algoritmalar Kültürü Nasıl Düzleştirdi) adını taşıyor.

Aşağıda, kısa ve anlaşılır olması için düzenlediğimiz konuşmamızı okuyabilirsiniz.

Katty Kay (BBC): Sosyal medya akışlarıma baktığımda, asla satın almayacağım, muhtemelen hiç gitmeyeceğim yerlerdeki güzel evlerin çok sayıda reklamını ve fotoğrafını görüyorum.

Ama aslında bir arkadaşımın paylaşımını en son ne zaman gördüğümü hatırlamaya çalışıyorum.

Eğer şu anda bu platformları ziyaret etme nedenimiz iki yıl öncesine göre tamamen farklıysa, bu durum onların geleceği için ne anlama geliyor?

Kyle Chayka: Sosyal medyanın giderek daha az sosyal hale geldiğini düşünüyorum. Artık esasen bir meta haline gelen bu tür içerikleri tüketmekle ilgili hale geldi.

Bu, yalnızca çevrenizde olup bitenler ve arkadaşlarınız ve ailenizle nasıl etkileşim kurduğunuzla ilgili değil, daha çok yaşam tarzı beklentilerinizle ilgili. Bana göre bu, sosyal medyanın amacına aykırı.

Eğer platformlar insanların normal hayatlarına odaklanmayı kaybederse ve normal insanlar artık paylaşım yapmaya teşvik edilmezse, sosyal medya televizyon gibi olur.

Geriye marka reklamları, hızlı moda , ev ve otel reklamları kaldı; artık alıştığımız türden organik, tutarlı içerikler değil bunlar.

Kay: Sosyal medya şirketlerinin yöneticileri bizi etkilemek için çok gelişmiş algoritmalara sahipler.

Buna tepkileri ne oldu? Yoksa sadece daha fazla reklam yayınlayıp reklamlardan daha fazla para kazanmaktan mı memnunlar?

Chayka: Sanırım ana müşterileriniz reklamverenler. Dolayısıyla, biz kullanıcılar olarak etkileşimde olduğumuz sürece iş modeliniz işe yaramaya devam edecek.

Ayrıca insan yapımı içeriğin yerini yavaş yavaş yapay zeka yapımı içeriğin alacağına da bahse girdiklerini düşünüyorum.

Meta'nın Facebook ve Instagram akışını bu bilgisayar tarafından üretilen içeriklere doğru kaydırdığını görebilirsiniz. Bu içerikler açıkçası sonsuz ve ucuz, ama bence önemsiz.

Kay: Sosyal medya platformlarına giren insanların, arkadaşlarının tatillerini nerede geçirdiklerini veya kahvaltıda ne yediklerini görmek için siteye giriş yapmalarında önemli bir azalma olacağını düşünüyor musunuz?

Çayka: Öyle düşünüyorum.

Sanırım hafif bir düşüş var. TikTok'ta paylaşım yapan insan sayısının azaldığını gösteren yakın tarihli bir araştırmadan haberdarım.

Ancak bu platformların, özellikle de Instagram'ın fark ettiği şey, kişisel paylaşımlarımızın daha çok doğrudan mesajlara ve arkadaşlarımızla birebir sohbetlere doğru kaydığı.

Aslında çevrimiçi bir sosyal ağa ihtiyacımız var. Ancak şu anki sosyal ağlar bu rolü üstlenmek istemiyor.

Dolayısıyla bu ihtiyacı karşılayacak yeni alanlar oluşacağını ve belki de yeni uygulamaların ortaya çıkacağını düşünüyorum; ister genişletilmiş bir WhatsApp olsun, ister arkadaşlarınızla olan tüm sohbet grupları için daha iyi bir yönetim sistemi olsun.

Çevrimiçi ortamda daha özel, daha samimi bir bağlantı biçimine doğru ilerlediğimizi düşünüyorum.

Kay: 20'li ve ergenlik çağında çocuklarım var. Benim jenerasyonumda, günümüz gençlerinin gizliliğe önem vermediği ve internette her şeyi paylaşmaktan mutluluk duyduğu algısı vardı.

Acaba bu konuda yanılıyor muyuz? Gençler her şeyin açıkça ortaya konulduğu bu dünyayı tattılar ve şimdi "Aslında gruplarımın daha samimi ve özenle seçilmiş olmasını, tüm dünyanın kahvaltıda ne yediğimi bilmemesini tercih ederim." diye düşünüyorlar.

Chayka: Sanırım 2010'lar boyunca özel hayatlarımızı yayınlamanın olumsuz yönlerini öğrendik. Bunu, insanların başına gelen kamuoyu önünde rezil olma veya bazı viral rezilliklerden görebilirsiniz.

Ağların toplumsal sözleşmesinin değiştiğini düşünüyorum.

Anlaşma şuydu: Orada yayın yaparsan, içerik üretirsen çok büyük bir kitleye ulaşabilirsin. Ama bu, tüm hayatını etkileyen bir kısır döngüye dönüşüyor.

Yani eğer bir influencer olmayı veya profesyonel olarak çevrimiçi içerik paylaşan biri olmayı düşünmüyorsanız, bu fırsat artık pek de iyi görünmüyor.

Paylaşım yapmanın dezavantajları çok fazla, avantajları ise yetersiz. O yüzden, en iyisi arkadaşlarınıza mesaj atmanız.

Kay: Okullarda cep telefonlarının yasaklanması için çok çaba sarf eden Jonathan Haidt [ Kaygı Kuşağı kitabının yazarı ] ile gerçekten ilginç bir sohbet gerçekleştirdim .

Bahsettiğiniz (ve "sıfır paylaşım" olarak adlandırdığınız) trendin daha da önemli bir trend haline gelmesi durumunda, çocukların cep telefonu ve diğer cihazlara olan bağımlılığını kırmanın daha da kolaylaşacağını düşünüyor musunuz ?

Chayka: Bu güzel bir soru. Bence bazı açılardan sosyal medyanın zirvesini çoktan aştık, ancak bunun insanların 7/24 sürdürdüğü dijital sohbetleri ortadan kaldırdığını düşünmüyorum.

Olan şu ki, bu konuşmalar kamusal kanallardan grup sohbetlerine, doğrudan mesajlara veya Snapchat gibi daha geçici bir platforma taşınıyor.

Cep telefonlarının bağımlılık yapıcı özelliği hâlâ mevcut. Dikkat dağıtıcı etkisi kesinlikle devam ediyor. Ancak bence kamusal niteliği azaldı.

Bence kamusal alandan çıkıp tüm dünyaya tamamen maruz kalma ve yanlış sebeplerden dolayı viral olma riskini ortadan kaldırmamız biraz daha iyi oldu.

Ama hâlâ bütün gün birbirimize mesaj atıyoruz. Hâlâ meme tüketiyoruz. Hâlâ kendi akışlarımızla meşgulüz.

Kay: Geleceği düşünelim. Beş yıl sonra cep telefonlarımıza nasıl bakacağız?

Cep telefonlarımız ve diğer cihazlarımızın sosyal bileşeniyle etkileşimlerimizde neler değişecek?

Chayka: Daha çok televizyona benzeyecek sanırım.

Her şeyin nasıl gerçekleştiğine baktığımızda, çok fazla profesyonel medya var. Çok fazla pasif içerik var.

YouTube, TikTok ve Netflix'in bir araya gelerek ses, video ve algoritmalardan oluşan şeytani bir kombinasyon oluşturduğunu görüyoruz.

Bir şey öngörecek olursam, konuşmaların ve sosyal boyutunun kısa mesajlarda kalacağını veya belki de daha çok gerçek hayata doğru kayacağını söyleyebilirim.

Sosyal medyadaki bu patlamanın, insanlar arasında etkileşim arzusunu daha çok uyandırdığını ve gerçek hayatta bir şeyler paylaşmanın değerini bize hatırlattığını düşünüyorum. Bu bana biraz umut veriyor.

Kay: Sence hiç paylaşımın olmadığı, senin ve benim gibi insanların artık internette paylaşım yapmadığı bir dünyaya mı geleceğiz?

Chayka: Öyle düşünüyorum. Sanırım beklediğimizden daha erken gelecek, çünkü artık paylaşım yapma teşviki kalmadı.

Kimse dikkat etmiyorsa, arkadaşlarınıza ulaşamıyorsanız ve dışarıdaki soyut, uzaktan gelen çöplerle rekabet edemiyorsanız, neden selfielerinizi veya kahvaltınızı paylaşıyorsunuz?

Belki de sosyal medya bir bakıma bu sapma veya kaçıştı. Ve her normal insanın hayatını kamusal alanda paylaşması gerektiği fikri başından beri yanlıştı.

Şimdi biraz uyanıyoruz ve bunun ne kadar büyük bir hasara yol açtığını görüyoruz. Ve alışkanlıklarımızı biraz değiştiriyoruz.