Trump, Meksika'dan gelen domateslere yüzde 17 gümrük vergisi getirdi

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Meksika'dan gelen taze domateslere yüzde 17 oranında gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu ve ürünleri anti-damping vergilerinden muaf tutmayı amaçlayan 30 yıllık anlaşmayı iptal etti.

Trump yönetiminin pazartesi günü anlaşmadan çekilmesi, Meksika'nın 1 Ağustos'a kadar ABD ile kapsamlı bir ticaret anlaşmasına varması için gereken sürenin daraldığı, aksi takdirde mallarına yüzde 30'luk genel bir gümrük vergisi uygulanacağı bir dönemde geldi.

ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick yaptığı açıklamada, "Meksika en büyük müttefiklerimizden biri olmaya devam ediyor, ancak çiftçilerimiz çok uzun süredir domates gibi ürünlerin fiyatlarını düşüren haksız ticaret uygulamaları nedeniyle eziliyor" dedi.

"Bugün sona eriyor. Bu kural değişikliği, Başkan Trump'ın Meksika'ya yönelik ticaret politikaları ve yaklaşımıyla uyumludur."

Ticaret Bakanlığı, nisan ayında anlaşmadan 90 gün içinde çekilme niyetini açıklamış ve "ABD'li domates üreticilerini haksız fiyatlı Meksika ithalatlarından koruyamadıklarını" söylemişti.

Florida Domates Borsası'na göre, Meksika ABD'nin domates ihtiyacının yaklaşık yüzde 70'ini karşılıyor. Bu oran 1994'te yüzde 20 civarındaydı.

İlk olarak 1996 yılında imzalanan Domates Askıya Alma Anlaşması, ABD ticaret mahkemesinin Meksika ihracatçılarının ürünlerini yapay olarak düşük fiyatlarla sattığına karar vermesi üzerine uygulanan vergileri askıya almıştı.

Anlaşmaya göre ABD, Meksikalı üreticilerin ürünlerini üzerinde anlaşılan "referans fiyatların" altında satmaması koşuluyla gümrük vergilerini askıya almayı kabul etti.

İki taraf anlaşmayı dört kez yeniledi, en sonuncusu 2019'daydı.

Meksika Ekonomi ve Tarım Bakanlıkları ortak bir bildiriyle, söz konusu hamleyi "adaletsiz" ve "sadece Meksikalı üreticilerin değil, aynı zamanda ABD endüstrisinin çıkarlarına aykırı" olarak kınadı.

Bakanlıklar, "Meksika taze domateslerinin ABD pazarındaki kazanımları, ürünün kalitesinden kaynaklanıyor, herhangi bir haksız uygulamadan değil" diyerek, gümrük vergilerinin "Meksika domateslerinin yerini doldurmanın imkansız olması nedeniyle yalnızca Amerikalı tüketicilerin cüzdanına zarar vereceğini" belirtti.

Demokrat siyasetçiler de tarifeyi eleştirerek, daha yüksek fiyatlar ve iş kayıpları konusunda uyardı.

Demokrat Partili Arizona Valisi Katie Hobbs yaptığı açıklamada, "Donald Trump'ın pervasız ticaret savaşı fiyatları artırıyor, ekonomik büyümemizi tehdit ediyor ve işleri öldürüyor" dedi.

"Domates Askıya Alma Anlaşması'ndan çekilme yönündeki son mantıksız kararıyla, Arizona ve Teksas arasında 50.000'den fazla işi yok etmekle ve Arizonalıları marketlerde daha fazla ödemeye zorlamakla tehdit ediyor; tüm bunlar Florida çiftçilerinin yararına. Arizona'daki işletmeler ve aileler, yönetimin pervasız ticaret savaşının son adımı olan bu vergi artışının bedelini ödeyecek."