»Invisible Sea« | Julian Knote: Al troostend

Sinds 2010 zingt en blaast de band Die Nerven liedjes over angst, twijfel en lastige ego's de wereld in. De drie mensen die de band vormen, behoren tot de meest productieve rockmuzikanten van dit land. Alles moet eruit, maar via verschillende kanalen: er is gewoon niet genoeg ruimte in het moederschip. En van de drie is bassist Julian Knoth, die af en toe in slechts drie bands speelt (Die Benjamins, Peter Muffin Trio, Yum Yum Club) en een ietwat perifeer elektronisch project runt of heeft gerund (Ach, kom op!), het minst actief. Dat wil zeggen, in directe vergelijking met Nerven-gitarist Max Rieger (verschillende albums met het donkerzwarte elektronische ensemble All diese Gewalt!, black metal met Obstler, iets wat Die Heilsarmee heet, en elektronica met Jauche) en drummer Kevin Kuhn (ook Die Heilsarmee, soms Karies en Scharping en Wolf Mountains, en bovenal de zeer goede queerpopband Shitney Beers).

Het is de moeite waard om dit hier aan het begin nog eens te vermelden, omdat al deze projecten, bands en albums iets gemeen hebben. Op een gegeven moment zul je Nervens hele oeuvre vanuit een pophistorisch perspectief waarschijnlijk als één geheel moeten interpreteren. Dit geldt ook voor de outsourcing: in het moederschip bijvoorbeeld is er een opvallende afwezigheid van humor, die dan wel terug te vinden is in The Salvation Army en Scharping.

En Julian Knoths eerste soloalbum, waar het hier eigenlijk over gaat, is eveneens serieus en nooit vrolijk. De teksten zijn grotendeels in de ik-vorm geschreven en behandelen de irritaties, reflecties en in het algemeen de relatie van het lyrische zelf met de wereld. Dit is ontroerend als je je in deze beschrijvingen herkent, en niet anders. Wat Knoth zingt, heeft een meeslepende eenvoud die, wanneer deze nummers je verrassen, zachtjes het banale aanraakt.

Het mooiste is dat je hoort dat de bewust eenvoudige taal hier het programma is en werkt als je het toelaat. "De regen valt op mijn hoofd / De wind slaat in mijn gezicht / En de regen maakt mijn haar nat / Maar ik voel dat allemaal niet." Je kent het, regen, haar, en je kunt direct contact maken met deze stem als je wilt. Bij de tien nummers op "Unsichtbares Meer" duurt het even, maar dan slaan ze aan. De afstand verdwijnt, de "onzichtbare zee" die de albumtitel belooft, heeft niets oceanisch: Julian Knoth zingt relatief direct over wat je grofweg zou kunnen omschrijven als depressieve toestanden. En niet schreeuwend, maar met een akoestische gitaar, een paar extra instrumenten en een klein strijkersensemble, het Trio Abstrich.

De kamermuziekkwaliteit beschermt "Unsichtbares Meer" tegen het kampvuurgevoel. En het geeft het structuur. Terwijl Rieger en Knoth op Die Nerven luidkeels zingen over de vermeende verwoesting van hun eigen levens, is de muziek hier opgeruimd en geordend in een kleinere vorm. Omdat Die Nerven een noiserockband is, spreken ze vanuit het heden, zelfs in nummers die over het verleden gaan ("Een toast op de jeugd / Godzijdank is het voorbij"). Julian Knoth kijkt vanuit de nasleep naar trieste gebeurtenissen, depressies en onbeantwoorde vragen. "Ik zie niet veel omdat het donker is / Ik weet niet veel omdat ik weet hoe ik moet vergeten", maar zo gezongen dat het je niet terneerdrukt. Het is inderdaad allemaal troostrijk.

Julian Knoth: »Invisible Sea« (Italic Recordings)