VS: Trumps inconsistentie bereikt hoogtepunt

Aanstaande maandag herdenken de Verenigde Staten een jubileum dat met aanzienlijk minder pracht en praal zal worden gevierd dan de dubbele jubilea van het Amerikaanse leger en de Amerikaanse president afgelopen zaterdag. Toch heeft misschien geen enkele andere gebeurtenis de recente Amerikaanse geschiedenis zo ingrijpend gevormd als deze. Het is precies tien jaar geleden, op 16 juni 2015, dat Donald Trump de gouden roltrap in zijn Trump Tower in Manhattan afdaalde om aan een klein groepje toeschouwers aan te kondigen dat hij zich kandidaat zou stellen voor de presidentsverkiezingen van 2016. Op dat moment veranderde vastgoedmagnaat Trump in een politicus. Bijna iedereen dacht dat het een grap was.

We weten nu dat dit een enorme vergissing was. Als er de afgelopen tien jaar één leidende politieke figuur is geweest, niet alleen in de VS maar wereldwijd, dan is het Donald J. Trump. En het bepalende element van zijn tijdperk is niet het doorbreken van taboes, maar juist wispelturigheid. Het voortdurende heen en weer. De zekerheid dat niets meer zeker is.

Het is mogelijk dat Trump vandaag beste vrienden is met Elon Musk, morgenochtend vijanden met hem is en zich morgenmiddag met hem verzoent. Dat hij de opgeschorte strafheffingen weer instelt voordat iedereen die er last van heeft überhaupt beseft dat ze zijn opgeschort. Of hij Vladimir Poetin als een schurk of een genie beschouwt, hangt blijkbaar af van met wie hij het laatst aan de telefoon heeft gesproken. En op dit moment vraagt ​​iedereen zich af wat Trump eigenlijk denkt van de Israëlische militaire aanval op Iran . En zo ja, voor hoelang?

Zelfs op de ochtend van de vierde dag na de verrassingsaanval kan niemand met zekerheid zeggen of de Amerikaanse president het van tevoren heeft goedgekeurd of dat hij vervolgens doet alsof hij op zijn minst gedeeltelijk geïnformeerd is. Of hij nu meespeelt of vanaf de zijlijn schreeuwt. Als je alles wat hij tot nu toe heeft gezegd of aangekondigd bij elkaar optelt, kom je op één enorme tegenstrijdigheid.

Slechts enkele uren voordat de eerste Israëlische bommen Iraanse bodem troffen, vertelde Trump aan verslaggevers in het Witte Huis dat hij niet wilde dat Israël zou aanvallen, omdat dat alle pogingen om een ​​nieuwe nucleaire deal met Teheran te sluiten teniet zou doen. Na de Israëlische aanval op vrijdagavond noemde Trump de aanval plotseling "uitstekend".

Terwijl zijn minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, in de eerste officiële verklaring van de Amerikaanse regering ondubbelzinnig had verklaard dat de Amerikanen hier niets, absoluut niets, mee te maken hadden, benadrukte Trump in zijn daaropvolgende verklaring dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu hem inderdaad vooraf had ingelicht. En dat hij ook wist dat de Israëlische aanvallen binnenkort "nog brutaler" zouden worden. Destijds klonk het bijna als gejuich vanuit de Bibi-fanclub. Afgelopen weekend schreef Trump vervolgens in zijn parallelle socialemediawereld dat de VS "niets te maken" hadden met de hernieuwde aanvallen op Iran. De wisselvallige stemming van deze Amerikaanse president is al vaak genoeg beschreven. Maar zo duidelijk, in zo'n adembenemend tempo en vooral: in zo'n delicate situatie, was het al een tijdje niet meer.

Zelfs toen Israël en Iran zondag hun wederzijdse luchtaanvallen intensiveerden, bleef de rol van de VS onduidelijk. Trump schreef blijkbaar rechtstreeks aan de mullahs in Teheran dat als ze Amerikanen op welke manier dan ook aanvallen, "de volledige kracht en macht van de Amerikaanse strijdkrachten op een nooit eerder geziene schaal tegen jullie zullen worden ingezet." Bijna in dezelfde adem beweerde hij echter ook dat het voor hem "gemakkelijk" zou zijn om een ​​overeenkomst tussen Israël en Iran te bemiddelen. Dat de extreem complexe situatie in het Midden-Oosten soms tot tegenstrijdige beoordelingen kan leiden, is één ding. Maar wanneer de president van de Verenigde Staten van Amerika hier vrijwel elke minuut van mening over verandert, is dat ook een probleem.

Het is zeer waarschijnlijk ook een uiting van een diepe kloof binnen de gelederen van de MAGA-beweging. Aan de ene kant is er de groep klassieke Republikeinse haviken die al lang aandringen op een drastische oplossing voor de Iraanse uraniumverrijking voor de bouw van kernwapens en die de mogelijkheden voor allerlei deals al lang uitgeput achten. Lindsay Graham, de Republikeinse senator uit South Carolina, behoort tot de leiders van deze groep. Zondag riep hij Donald Trump publiekelijk op om "all-in" te gaan in deze kwestie. Hij bedoelde vermoedelijk Israël te helpen Iran te bombarderen. Blijkbaar helpen de VS al bij het onderscheppen van Iraanse raketten.

Aan de andere kant staan ​​de puristen van America First, die het als verraad aan de kern van het electoraat beschouwen als Trump zich laat meeslepen in oorlogen die zogenaamd niets met Amerika te maken hebben. Een van deze mensen die namens hen spreekt, is voormalig Fox News- presentator Tucker Carlson. In zijn nieuwsbrief van vrijdag schreef hij dat wat er nu gebeurt bepalend zal zijn voor Donald Trumps presidentschap. Zijn suggestie: "Laat Israël vallen (...) laat ze hun eigen oorlogen voeren."

Twee vertrouwelingen, twee totaal tegengestelde meningen. En Trump? Lijkt naar beiden tegelijk te luisteren.

In zijn inauguratierede als 47e president van de Verenigde Staten zei hij dat hij ooit herinnerd wilde worden als een groot "vredestichter". Tijdens de verkiezingscampagne klonk het alsof hij oorlogen met een vingerknip op magische wijze kon laten verdwijnen. Maar hij is in dat opzicht niet op de goede weg. Hij heeft de Russische oorlog tegen Oekraïne niet binnen 24 uur beëindigd, zoals beloofd, noch de oorlog tussen Hamas en Israël. Nu is er mogelijk een nieuwe oorlog tussen Israël en Iran, met gedeeltelijke Amerikaanse deelname, op komst. Tegelijkertijd heeft Trump meer Amerikaanse soldaten de straten van Los Angeles en Washington opgestuurd dan er momenteel in Syrië en Irak gestationeerd zijn. "Onze soldaten vechten, vechten, vechten. En ze winnen, winnen, winnen," zei hij zaterdag tijdens de grootste militaire parade in de VS in decennia, die toevallig samenviel met de 79e verjaardag van de zogenaamd grootste vredestichter aller tijden en continenten.