Waarom slapen veel katten op hun linkerzij? Wat zeggen de houding van hun staart en het gebruik van hun poten over hun humeur? Onderzoekers zoeken naar antwoorden en schakelen de hulp in van kattenliefhebbers.

Kattencontent gezocht voor hersenonderzoek: Neurowetenschappers van de Ruhr-Universität Bochum zijn op zoek naar katteneigenaren die hun huisdieren met hun mobiele telefoon willen filmen voor onderzoeksdoeleinden. De wetenschappers hopen de kattenvideo's te gebruiken om de lichaamstaal van de dieren beter te begrijpen en, door middel van fundamenteel onderzoek, conclusies te trekken over hersenprocessen op basis van diergedrag.

"Omdat het voor ons lastig is om katten uit te nodigen op onze universiteiten, hebben we uw hulp nodig", luidt de oproep aan kattenliefhebbers om hun dieren te filmen voor het kattenonderzoek.

De 'citizen science'-aanpak, waarbij leken zonder voorkennis door wetenschappers worden begeleid bij het verzamelen van gegevens, was een bewuste keuze, zegt onderzoeksleider Patrick Reinhardt van de Ruhr-Universität. Honden en hun baasjes kunnen onder gecontroleerde omstandigheden in een laboratorium worden uitgenodigd, "maar de meeste katten zouden daar niet eens aan deelnemen."

Daarnaast hopen ze met de participatiecampagne grote hoeveelheden data te genereren: na een eerste oproep in Duitsland hebben zich al meer dan 500 katteneigenaren aangemeld voor deelname aan het project. Ook deelnemende onderzoekers uit Turkije, Italië en Canada hebben al video's ontvangen.

De onderzoekers vragen om video's van katten in drie verschillende situaties, zodat ze hun slaaphouding, pootvoorkeur en staartpositie kunnen onderzoeken. Elk van deze situaties is gekoppeld aan verschillende onderzoeksvragen.

"Bij een hond weten we zonder twijfel dat hij gelukkig is als hij met zijn staart kwispelt", legt Reinhardt uit. Er zijn echter weinig gegevens over wat de "meestal rechtopstaande, maar individueel geknikte" staart zegt over de stemming van de kat.

De onderzoekers willen ook ontdekken wat er achter het feit zit dat sommige katten in zekere zin rechts- of linkspotig zijn. "Welke poot een kat het liefst gebruikt, verschilt enorm. We willen weten welke factoren verband houden met de individuele pootvoorkeur", zegt Reinhardt. Voor het video-experiment wordt huisdiereigenaren gevraagd hun katten aan te moedigen om met hun poten naar voedsel te vissen uit een nis.

De tip van de wetenschappers: "De makkelijkste manier om dit te doen is met een lege wc-rol met wat lekkers erin, aan één kant dichtgeplakt." Dit experiment in het bijzonder heeft al aangetoond dat sommige huiskatten een eigen wil hebben: "Sommige zijn helemaal niet aan te moedigen. Maar dat zegt wel wat", zegt Reinhardt.

De onderzoekers zijn ook geïnteresseerd in slapende katten. Ze willen een hypothese die ze ontwikkelden na analyse van talloze YouTube-video's nader onderzoeken: "We ontdekten dat de meeste katten op hun linkerzij slapen. We weten echter niets over katten via de internetcontent."

De onderzoekers gaan ervan uit dat de slaaphouding iets zegt over de hersenprocessen en evolutionair geworteld is: "Een kat die op zijn linkerzij slaapt, heeft een vrij linker gezichtsveld als hij wakker wordt", legt Reinhardt uit.

Wat de kat met de linkerhersenhelft waarneemt, wordt door de rechterhersenhelft opgenomen: "Is er gevaar? Of misschien een prooi? De rechterhersenhelft kan zulke vragen iets sneller verwerken, wat de kat een voordeel oplevert", aldus Reinhardt.