Bundeskartellamt: Uitzonderingen op 50+1 voor Leverkusen en Wolfsburg 'niet meer mogelijk'

Het Bundeskartellamt heeft de DFL laten weten dat de 50+1-regel van kracht kan blijven, maar dat de DFL de toepassing ervan moet verbeteren. Dit brengt taken voor de DFL met zich mee die vooral Leverkusen en Wolfsburg betreffen.
De autoriteit publiceerde maandag haar conclusies van haar onderzoek naar de 50+1-regel. Er bleven "geen fundamentele bedenkingen bestaan over de 50+1-regel". Andreas Mundt, voorzitter van het Bundeskarbüro für Kartelung, riep echter op tot drie maatregelen:
- Doorslaggevend is "dat de DFL zorgt voor een open toegang voor leden en daarmee voor fanparticipatie bij alle Bundesliga- en Bundesliga 2-clubs." Het bureau verwees specifiek naar de situatie bij RB Leipzig en vroeg zich af of de vereniging "voldoende open" staat voor nieuwe stemgerechtigde leden.
- De DFL moet er ook voor zorgen dat de 50+1-regel ook bij haar eigen stemming in acht wordt genomen. Dit verwijst naar het geschil over het stemgedrag van Martin Kind, destijds algemeen directeur van Hannover 96, bij de DFL-investeerdersdeal.
- Het meest gevoelige punt: "Volgens de nieuwe uitspraak van het Europese Hof van Justitie lijkt het echter niet langer mogelijk om clubs die al een subsidievrijstelling hebben gekregen onder de eerder voorgestelde voorwaarden, een permanente bescherming te bieden." Momenteel zijn dat Bayer Leverkusen en VfL Wolfsburg. "Integendeel, alle clubs moeten in principe homogene competitievoorwaarden genieten. Dit betekent dat, in ieder geval op de lange termijn, ervoor moet worden gezorgd dat de moederclub, die openstaat voor nieuwe leden, de professionele divisie van alle clubs domineert."
"We kijken nu heel nauwlettend naar hoe de 50+1-regel wordt geïmplementeerd", vertelde Andreas Mundt, voorzitter van het Bundeskammerrat, in december 2024 aan Sportschau. De consistente toepassing van de regel voor alle clubs is cruciaal. De DFL kondigde in april 2024 aan: "De 50+1-regel is een centraal en fundamenteel onderdeel van de statuten van de DFL eV en is van toepassing op alle leden en organen van de bond." Het clubkarakter van de clubs in de wedstrijdwereld is "een kernelement" van de Bundesliga en Bundesliga 2. "Het dagelijks bestuur van de DFL zal zich blijven inzetten voor de bescherming en het voortbestaan van de 50+1-regel."
Wat gebeurt er nu? Het Bundeskartellamt kondigde aan de procedure met de aanbevelingen te staken. Een akkoord tussen de DFL en de clubs die gewaarschuwd zijn voor structurele wijzigingen om aan de eisen te voldoen, is nu denkbaar. Lobbyen bij de DFL-clubs om de regel af te schaffen of zelfs juridische stappen tegen de 50+1-regel zijn echter ook mogelijk.
Invloed van een uitspraak van het HvJEen uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU) wierp eind 2023 nieuwe vragen op in de procedure voor het Federaal Kartelbureau. Het HvJ-EU had een associatieregel in het Belgische voetbal aanvaard, op voorwaarde dat deze op transparante, objectieve, precieze en niet-discriminerende wijze was opgesteld en dienovereenkomstig in de praktijk werd gehandhaafd.
Hetzelfde geldt voor andere bondregels, zoals de 50+1-regel in het Duitse voetbal. Daarom heeft de hoogste Duitse mededingingsautoriteit het reeds afgeronde beoordelingsproces hervat.
In beeld: Leverkusen, Wolfsburg, Leipzig, HannoverHet Bundeskartellamt wilde ook de contractuele situatie tussen investeerder Martin Kind en de geregistreerde vereniging bij Hannover 96 nader onderzoeken en nagaan of de 50+1-regel daar nog steeds correct werd toegepast. Bij de felbevochten stemming in januari 2024 over de opname van een investeerder in de activiteiten van de DFL bleef de indruk bestaan dat Martin Kind, als algemeen directeur van Hannover 96, "ja" had gestemd tegen de instructies van de moederclub, Hannover 96 e.V. Kind heeft nooit openbaar gemaakt hoe hij heeft gestemd. De moederclub bekritiseerde Kind herhaaldelijk omdat hij de instructies negeerde. De DFL had het recht om instructies te geven eerder omschreven als "cruciaal voor de naleving van de 50+1-regel".
Bovendien kwam Rasenballsport Leipzig voor het eerst in de schijnwerpers van de mededingingsautoriteit te staan in de heropende beoordelingsprocedure. Bij RB Leipzig is het mogelijk dat de 50+1-doelstelling niet wordt gehaald – "vanwege de structuur van de moederclub, RasenBallsport Leipzig eV, die onvoldoende openstaat voor nieuwe stemgerechtigde leden", aldus een brief van de mededingingsautoriteiten aan de betrokken partijen in de procedure in 2024. Bij RB zijn er slechts iets meer dan 20 geselecteerde stemgerechtigde leden die nauw verbonden zijn met investeerder " Red Bull ".
Bovendien moeten de structuren van de clubs Bayer 04 Leverkusen en VfL Wolfsburg, die officieel zijn vrijgesteld van de 50+1-regel, nog wel aan de eisen worden aangepast. De DFL en de DFL hadden al een akkoord bereikt over beide clubs.
Leverkusen en Wolfsburg: compromis nooit uitgevoerdDe oorsprong van het onderzoek van het Bundeskartellamt gaat terug tot 2018. Destijds verzocht de DFL, onder leiding van voormalig voorzitter Reinhard Rauball en toenmalig algemeen directeur Christian Seifert, het Bundeskartellamt om te onderzoeken of de regel verenigbaar was met het mededingingsrecht. Het Bundeskartellamt presenteerde zijn bevindingen in 2021: de 50+1-regel is dus verenigbaar met het mededingingsrecht, maar de uitzonderingen op de regel voor Bayer 04 Leverkusen en VfL Wolfsburg niet. Beide partijen bereikten echter een compromis: als hun moedermaatschappijen te hoge verliezen compenseren, zouden de clubs uit Wolfsburg en Leverkusen een soort luxetaks moeten betalen.
Het compromisvoorstel voorzag ook in de oprichting van een commissie voor clubvertegenwoordigers. Er zouden in de toekomst geen verdere uitzonderingen meer zijn. Deze oplossing zou de bestaande rechten van de twee clubs hebben beschermd en de andere clubs zouden in ieder geval rechtszekerheid hebben gekregen van het Bundeskartellamt. Dit compromis werd ook door het Bundeskartellamt onderschreven, maar is nooit aangenomen – omdat de uitspraak van het HvJ-EU nieuwe vragen zou hebben opgeroepen.
sportschau