Waar de Ebro je de zee doet vergeten

Er is een ansichtkaart van Tortosa die de moeite waard is om in het echt te zien. In plaats van direct na aankomst naar je accommodatie te gaan om je spullen af ​​te geven, verandert alles als je eerst stopt in de wijk Ferrerías, aan de rechteroever van de Ebro. De foto is als volgt: de rivier ligt vlak en het oude Tortosa, nu aan de oever, ontvouwt zich in vijf of zes niveaus, niet meer, en toont zijn gezicht in vijf of zes okertinten. Helemaal bovenaan, in harmonie met de rest van de gebouwen, staat het Zuda-kasteel, waarboven de Parador in 1976 werd gebouwd.

Vanuit dit dominante hotel – het uitzicht voorspelt alles wat komen gaat – kunt u naar de Renaissance Royal Colleges lopen, waar de Moriscos in de 16e eeuw werden heropgevoed met spek en wijn. Ook vlakbij ligt de onvoltooide kathedraal, met zijn barokke gevel versierd met marmer, en modernistische huizen, zoals de Grego, getuigen van een laat-19e-eeuwse heropleving van een bourgeoisie die verbonden was met de oliehandel. Na een bezoek aan de monumenten, als u 30 kilometer stroomafwaarts rijdt, bereikt u de Ebro-delta, een moerasgebied met rijstvelden en 350 vogelsoorten die erboven vliegen. Het is een ander verhaal. Je vergeet dat de zee er is.

De Tortosa Parador is een bestemming én een tussenstop. Manager Álvaro Ramos legt uit: "Sommige mensen komen voor het plezier van overnachten in een kasteel, en er zijn buitenlandse gasten die het gebruiken als culturele tussenstop op hun reis naar andere delen van Spanje." Iedereen die ervoor kiest om te komen, bezoekt de stad en de Ebro-delta. "Cultuur, natuur en gastronomie" zijn voor Ramos voldoende om de attracties in het restaurant van de parador samen te vatten, terwijl hij nipt aan een rijstgerecht , volledig gepeld om de schelpen te vermijden.

Sommige klanten vragen zich verbaasd af of ze in Valencia zijn als je het over rijst hebt, zegt de manager. En nee, er is overal in de Levant heerlijke rijst te vinden. "We maken er een gebakken, met Iberische bacon, die is anders," smakt hij. "In de winter bestellen we veel bouillon," legt hij uit. Ze worden allemaal gemaakt met rijst uit de Ebrodelta, die weliswaar door Valenciaanse boeren is geïntroduceerd, maar dat was 165 jaar geleden. Chorizo ​​paella is een Engels gerecht; net als in Chicago begonnen ze pepperoni aan pizza toe te voegen toen dat in Italië nog niet gebruikelijk was. Alles reist. Alles mengt.

Wil je de eerste indruk van Tortosa vastleggen aan de oevers van de Ebro, dan moet de stadsrondrit beginnen bij de parador. Oriol Segarra, directeur Toerisme van de gemeente Tortosa, staat op de muur rond het kasteel om zijn toespraak te beginnen. "Deze stad zal nooit meer de economische, culturele en politieke pracht kunnen herwinnen die ze ooit had", zegt hij zonder spijt, maar eerder om alle dominante periodes sinds de oudheid te herdenken. Waar de parador staat, strekte zich al 2500 jaar geleden een Iberische nederzetting uit. Vlakbij liggen Romeinse zuilen en een Arabische begraafplaats, de enige die nog in Catalonië is ontdekt. ​​Tortosa is altijd een betwiste grens geweest, een strategisch punt, zelfs tijdens de Burgeroorlog, toen 80 bombardementen een derde van de stad verwoestten. Een tot museum omgebouwde schuilkelder herbeleeft die momenten. Door de galerijen lopen en de sirenes horen is indrukwekkend, hartverscheurend – zo moet het ook zijn.

"Rivieren waren de grote snelwegen vóór de komst van de spoorlijn. Het doel was om de Ebro te beheersen", zegt Segarra aan de voet van deze groenige vijver met weelderige oevervegetatie. Tortosa ligt tussen twee meanders. Slechts een paar honderd meter aan boord van een kleine boot die excursies van een uur aanbiedt, laat alle gebouwen achter zich en bevindt zich midden in de natuur. De laatste periode van welvaart was aan het einde van de 19e eeuw, toen families die zich toelegden op de oliehandel, sterk toenamen. Het is nog steeds een regio met veel olijf- en citrusbomen. Uit die tijd zijn nog steeds de modernistische huizen te zien van deze handelaren die naar Amerika exporteerden, zoals Casa Grego, het meest representatieve huis van stadsarchitect Pau Monguió; of de eveneens modernistische gemeentelijke markt, die Segarra nadrukkelijk aanbeveelt vanwege de levendige sfeer die vanaf 8 uur 's ochtends begint. "Tortosa wordt soms wel de vijfde provincie van Catalonië genoemd", zegt de directeur van Toerisme. De inwoners noemen de Terres de l'Ebre een groepering van vier regio's meer dan Tarragona.

Velden en velden met rijst en vogels

Moerasgebieden zoals de Ebrodelta hebben tijd nodig. Het is niet de onmiddellijke bewondering voor de bergen of de betovering van de zee. Het lijkt alsof er niets gebeurt, zoals in de woestijn, maar ze hebben grandeur, het uitzicht reikt ver, de blik kan naar binnen gericht zijn. Natuurgids Cristina Pérez is enthousiast om de ijsvogel van het Riet Vell-observatorium te zien: "Een van de meest gefotografeerde en geliefde vogels van ornithologen," zegt ze. "Hij zit altijd op dezelfde tak," kondigt ze aan om de prijs te garanderen. Pérez vraagt ​​om stilte bij binnenkomst – verrekijker in de ene hand, vogelgids in de andere – maar de houten hut gonsde al die junidag. Misschien kon iemand zijn opwinding niet bedwingen bij het zien van de gezellige en stabiele flamingo's, die trouwe levenslange vriendschappen sluiten en langdurige paringsrelaties onderhouden. Feit is dat de ijsvogel, de beloofde 16 centimeter grote blauwgroene vogel met een snelle, doordringende zang, niet op de tak zat waarop hij hoorde te zitten.

Je moet terug naar de delta, want die verandert radicaal met elk seizoen. Nu de zomer is aangebroken, is het groen. De rijstplanten steken uit het water. Al in augustus kleurt het landschap goudgeel van het graan, het graan is rijp, klaar om in september geoogst te worden. De oogstmachines verplaatsen de modder en er verschijnen wormen, voedsel voor de vogels. Fietsen werden ooit gebruikt om snel door de velden te reizen. "Ze noemden het de machine, het was alsof je een goede auto had," herinnert Pérez zich, die zijn zomers doorbracht in een klein huisje in de delta. Deze manier van vervoer maakt bezoeken tegenwoordig leuker; er zijn lokale kinderen die met gele hesjes fietsen om niet te verdwalen, gezinnen. Er zijn routes uitgezet van het ene observatorium naar het andere; de ​​wegen zijn onverhard en je kunt helemaal naar het strand van Trabucador rijden om te proberen foto's te maken van de zon als die oranje is. Alles is logischer.

De punt van de rijst

De graansoort en de kleur ervan (bruin of witter) beïnvloeden de kooktijd en de absorptie van bouillon. Ook de hoogte heeft hier invloed op. Water kookt bij 38 graden Celsius op zeeniveau. Hoe hoger je komt, hoe lager de temperatuur: in Ávila duurt het drie minuten langer om te koken dan aan de kust. In de rijstmolen van Lo Nostre Arròs, in de delta, leggen ze het hele rijstproces uit, van het planten, geven ze rondleidingen door de fabriek en leren ze hoe je de rijst kookt. "We ontvangen 3000 mensen per jaar", zegt Jordi Margarell, de eigenaar van een rijstkoker van de vijfde generatie. "Bruiner rijst gebruikt meer bouillon", waarschuwt hij. Kleinere molens laten de rijst meestal iets donkerder, bleken hem minder, oefenen minder druk uit op de korrel en bieden een natuurlijkere smaak. Lo Nostre Arròs maalt vier variëteiten: bomba (paella), marisma (bouillon), carnaroli (risotto) en hoshi (sushi). Van de twee kilo geoogste kafrijst wordt één kilo graan verkregen voor de verkoop.

Er zijn recepten in dit gebied met vogels die in de delta zijn waargenomen en bejaagd (in de herfst), zoals eenden, meerkoeten en waterhoentjes. Ze voegen ook veel smaak en vet toe. Ze zijn rijk aan rijstgerechten, en het is niet gemakkelijk om socarrat te vinden.

—Welke is jouw favoriet?

—Die met zeevruchten, met mosselen en inktvis. Gemaakt met visbouillon. Maar maak er niet te veel van. Ik wil ze niet constant opzij zetten om rijst te kunnen eten.