Import gaat de lift in en export gaat de trap op

Wisselkoersbeleid is momenteel een van de meest nauwlettend gevolgde kwesties door de Argentijnse productiesector. Geen wonder: de officiële dollar heeft de bovengrens van de door de Centrale Bank vastgestelde zwevende bandbreedte bereikt, wat een keerpunt markeert in de dynamiek van de reële wisselkoers en toenemende uitdagingen op monetair vlak met zich meebrengt.

Sinds de invoering van de nieuwe wisselkoersbanden medio april is de multilaterale reële wisselkoers (MERER) tot nu toe met 21% verbeterd in 2025, en met 25% sinds de inwerkingtreding van de regeling. Deze herstructurering was te danken aan zowel lokale als externe factoren: enerzijds de daling van de nominale wisselkoers ten opzichte van de dollar in een context van lage doorberekening ; anderzijds de appreciatie van belangrijke valuta's zoals de Braziliaanse real, de euro en de yuan, die de bilaterale reële wisselkoers met onze belangrijkste handelspartners versterkte. Ten opzichte van de dollar alleen al is de reële wisselkoers sinds april met 17% verbeterd.

Deze verschuiving is niet gering: volgens schattingen van het IMF liep de Argentijnse peso eind 2024 tussen de 15% en 25% achter op zijn evenwichtswisselkoers. Recente dynamiek heeft deze kloof aanzienlijk verkleind en geholpen de spanningen over de duurzaamheid van het externe front te verlichten . In historisch perspectief staat de multilaterale reële wisselkoers vandaag de dag op niveaus die vergelijkbaar zijn met die van medio 2018 , toen er nog geen strikte wisselkoerscontroles waren. Het belangrijkste is dat deze verbetering werd bereikt zonder een significante versnelling van de inflatie te veroorzaken . In juni bedroeg de headline CPI slechts 1,6% per maand en stond de kerninflatie op 1,7% , wat een beperkte doorwerking bevestigt.

Kortom, de huidige wisselkoers lijkt, hoewel concurrerender, niet buitensporig : hij corrigeert gedeeltelijk een eerdere afwijking zonder een nieuwe scheefgroei te veroorzaken. En in tegenstelling tot de typische Argentijnse cyclus van achterstand en abrupte correctie, verliep de aanpassing deze keer ordelijker. Maar de centrale vraag is een andere: is de nieuwe dollar functioneel voor een exportontwikkelingsstrategie? Stimuleert hij een duurzame verbetering van de handelsbalans of stelt hij structurele onevenwichtigheden slechts uit?

Voorlopig geldt dat laatste . Het nieuwe wisselkoerssysteem verlichtte tijdelijk de externe situatie, maar slaagde er niet in de structurele zwakheden van de Argentijnse buitenlandse handel te herstellen. De export blijft langzaam groeien , met een geconcentreerde mand en een lage wisselkoerselasticiteit. De import daarentegen – gevoeliger voor het activiteitsniveau en de openheid van de handel – steeg in de eerste helft van het jaar enorm. Het resultaat was een handelsoverschot dat met 74% op jaarbasis daalde .

In de eerste helft van 2025 groeide de import inderdaad met 35% op jaarbasis in waarde en 45% in volume, terwijl de export amper met 4% toenam . De toegenomen importdynamiek was voornamelijk te danken aan kapitaalgoederen (73,8% in waarde en +70,6% in hoeveelheid) dankzij het herstel van de investeringen vanaf een zeer laag niveau, en aan consumptiegoederen (73,5% in waarde en +69% in hoeveelheid), wat een weerspiegeling is van een opener economie en een concurrerender wisselkoers.

Dit proces is nog duidelijker wanneer het in historisch perspectief wordt bekeken: de import tegen constante prijzen overtreft al de niveaus van de afgelopen vijf jaar en bevindt zich op het hoogste niveau sinds 2017. In termen van bbp steeg de import in de eerste helft van het jaar tot 18%, een niveau dat niet meer is gezien sinds de piek in 2011-2012, vóór de invoering van de harde valutacontroles. Dit is niet slechts een herstel na de droogte of een aanvulling van de voorraden: we zijn getuige van een verandering in het vraagpatroon, waarbij de nieuwe wisselkoers een snelle groei van de import heeft veroorzaakt zonder een gelijkwaardige exportcorrelatie.

Vooruitkijkend naar de tweede helft van het jaar is het redelijk om een matiging van de importgroei te verwachten, zowel vanwege een hogere vergelijkingsbasis als de vertraagde impact van de wisselkoers en de tragere activiteit. Desondanks wordt verwacht dat de import sneller zal blijven groeien dan de export – die op korte termijn minder gevoelig is – en dat het jaar zal worden afgesloten met een beperkt handelsoverschot van tussen de 6 en 7 miljard dollar , ruim onder de verwachte 18,9 miljard dollar in 2024.

De nieuwe wisselkoers biedt enige verlichting, maar pakt de oorzaak van het externe onevenwicht niet aan: een economie die meer importeert dan exporteert in toegevoegde waarde, en waarvan de internationale integratie kwetsbaar blijft. Echte concurrentiekracht wordt niet alleen geconsolideerd door wisselkoersen: het vereist productiviteit, schaalgrootte, logistiek, financiering en stabiele spelregels. Zolang dit niet gebeurt, bestaat het risico dat deze verlichting eerder een pauze dan een keerpunt zal zijn.

Vanuit macro-economisch perspectief is een concurrerender wisselkoers een noodzakelijke – maar niet voldoende – voorwaarde om de externe orde te consolideren zonder nieuwe beperkingen op te leggen of terug te vallen in een achterstandspositie. Vanuit sectoraal perspectief biedt het een kans om strategieën te herdefiniëren: import vervangen waar efficiënt, extern marktaandeel winnen in sectoren met potentie, en de productie- en aanbodmix herzien. Vanuit economisch beleidsperspectief is de uitdaging om dit concurrentievermogen te behouden zonder in te leveren op anti-inflatoire ankers of begrotingsconsistentie.

Hierbij komt nog een structurele component. Zelfs in een gunstig wisselkoersscenario wordt de Argentijnse exportontwikkeling niet bepaald door de dollarkoers, maar door het vermogen om sectoren met dynamische comparatieve voordelen op te schalen. Vaca Muerta, mijnbouw, landbouw en de kenniseconomie schetsen een concreet expansiepad, met het potentieel om de komende tien jaar meer dan 128 miljard dollar aan buitenlandse valuta bij te dragen. Maar dit potentieel wordt niet alleen door de wisselkoers geactiveerd: het vereist investeringen, infrastructuur, voorspelbare regelgeving en een ondersteunende macro-economische omgeving . De strategische doelstelling is niet alleen om meer te exporteren, maar ook om anders te exporteren : de mand diversifiëren, de seizoensafhankelijkheid verminderen en een meer geavanceerde wereldwijde integratie opbouwen, die minder blootgesteld is aan klimaat- of prijsschokken .

Bovendien is er geen blijvende concurrentiekracht zonder productiviteit . De wisselkoers kan tijdelijk verlichting bieden, maar zonder daadwerkelijke productiviteitsverbeteringen is internationale integratie onhoudbaar. Vandaag de dag is die schakel nog steeds de zwakste: het herstellen van lonen, nog steeds hoge dollarkosten en krappe marges. Het verhogen van de productiviteit vereist investeringen, innovatie en schaal, evenals een regelgevingskader dat dit mogelijk maakt . Met andere woorden: hervormingen. En die agenda is nog steeds in de maak.

In deze context volgen bedrijven de wisselkoersaanpassing nauwlettend, maar ook met de nodige voorzichtigheid. Ze zoeken niet alleen naar een hogere dollar: ze hebben voorwaarden nodig voor investeringen, export, import en langetermijnplanning. Bedrijven die wereldwijd verkopen, willen weten of deze verbetering een blijvende kans is. Bedrijven die voor de binnenlandse markt produceren, voelen concurrentiedruk vanuit het buitenland en worden geconfronteerd met uitdagingen op het gebied van schaalgrootte en efficiëntie. Voor velen ligt de echte verandering niet in de wisselkoers, maar in de transformatie van hun operationele structuren, hun kostenmatrix, het openen van nieuwe markten en het integreren van technologische innovatie, die bedrijfsmodellen herdefinieert en nieuwe uitdagingen stelt voor werkgelegenheid en inzetbaarheid. Dit is waar fundamenteel concurrentievermogen in het spel komt.

De Argentijnse buitenlandse handel staat momenteel voor een dubbele agenda. Op de korte termijn gaat het om aanpassing aan een nieuwe wisselkoers die het concurrentievermogen verbetert in een nog steeds kwetsbare omgeving. Op de middellange termijn gaat het om het herconfigureren van het productie- en exportprofiel in een wereldwijde context die vraagt om wat Argentinië in huis heeft en waarde hecht aan veerkracht, traceerbaarheid en duurzaamheid. De dollar kan daarbij helpen. Maar de richting wordt bepaald door investeringen, productiviteit en economische beleidsbeslissingen. En dat is de echte uitdaging.