HOOFDARTIKEL. Macron beloofde 120.000 ambtenaren te schrappen, maar in plaats daarvan kwamen er 178.000 bij: waar kunnen we bezuinigen zonder de dienstverlening te verslechteren?

Het is moeilijk te vergeten dat Emmanuel Macron in 2017 beloofde 120.000 banen in de ambtenarij te schrappen. Het resultaat na vijf jaar ambtstermijn: 178.000 extra ambtenaren. Dus wees voorzichtig.

Toch is de vraag de moeite waard. Frankrijk heeft 5,8 miljoen ambtenaren. En het personeelsbestand is in 25 jaar tijd met 23% gegroeid, vergeleken met slechts 14% voor de bevolking. Alleen al in 2023 werden er 62.000 extra agenten aangenomen.

Niemand pleit serieus voor minder leraren of politieagenten. Maar de ambtenarij is geen homogeen blok. In de afgelopen 25 jaar is het personeelsbestand bij de overheid met slechts 7% toegenomen, veel minder dan in de private sector (+18%). In ziekenhuizen bedraagt ​​de toename 36%, wat logisch is gezien de vergrijzing, de pandemie en de groeiende zorgvraag.

Maar aan de kant van de lokale overheid explodeert de curve: een personeelsgroei van 46% in een kwart eeuw. En het is het gemeentelijke blok (gemeenten + intergemeentelijke samenwerkingsverbanden) dat de helft van deze groei voor zijn rekening neemt.

Deze laag is echter verdicht door intercos, zonder enige echte vereenvoudiging op het lagere niveau. Het resultaat: overlappende structuren, administratieve duplicatie en torenhoge kosten. Vooral omdat de wettelijke werktijden in het territoriale gebied niet altijd worden gerespecteerd... in 2024.

Tegelijkertijd blijft de staat de subsidies aan lokale overheden verhogen zonder dat daaraan prestatievoorwaarden zijn verbonden, vooral sinds het afschaffen van de Cahors-contracten.

De Rekenkamer stelde onlangs een pragmatisch doel: terugkeren naar het territoriale personeelsbestand van begin jaren 2010, de periode waarin de laatste bevoegdheden werden overgedragen. Dit zou neerkomen op 100.000 banen minder, wat neerkomt op een besparing van € 4,1 miljard per jaar in 2030.

Daar komt nog € 1,3 miljard per jaar bij als we de werktijden afstemmen op de norm van 1607 uur, en tot € 3 miljard extra door bundeling van diensten, het einde van duplicatie tussen gemeenten en intercommunales, en een massificatie van overheidsaanbestedingen. Totaal: meer dan € 8 miljard aan structurele besparingen in 2030.

Zonder blinde bezuinigingen, zonder sociale ontmanteling, maar met een echte politieke wil om te stroomlijnen. Een goede start om de ontbrekende €40 miljard aan te vullen. Deze keer wel op voorwaarde dat woorden worden gevolgd door daden.