Kraftwerk aan de Nuits de Fourvière: geniet van de Autoroute!

Tien jaar geleden werd Kraftwerks concert in Nuits Sonores al beschouwd als een ongekend evenement. Hoe anders kan de komst van deze unieke Duitse band in Nuits de Fourvière worden omschreven? Vooral als het gaat om de terugblik op 50 jaar muzikale creatie. Een jubileum met enigszins veranderende contouren, want in werkelijkheid opereren de twee oprichters van Kraftwerk al sinds begin jaren 70 onder deze naam. Maar in 1974 maakten ze een fundamentele ommezwaai. Tot dan toe beschouwd als een avant-gardegroep, op zijn zachtst gezegd elitair, profiteerde het duo Florian Schneider/Ralf Hütter, dat zich regelmatig uitbreidde, van technologische ontwikkelingen en de aanschaf van nieuwe synthesizers om alles opnieuw te definiëren. Het vermogen van deze instrumenten om zichzelf te transformeren tot demiurgen om vanuit het niets nieuwe geluiden te creëren, stelde hen in staat de basis te leggen voor de Industrial Volksmusik (populaire industriële muziek, waarbij die laatste kwalificatie des te belangrijker is). Het idee is om de industriële wereld van het Ruhrgebied met een objectieve koelheid te weerspiegelen en in zekere zin te sublimeren. En hoe kun je het Ruhrgebied beter oproepen dan met de snelwegen die het doorkruisen? Het was namelijk in een auto dat Kraftwerk het idee kreeg voor het oprichtingsstuk Autobahn , waarvan het podiumproject daarmee zijn halve eeuw viert. Het stuk lijkt voor de leek misschien des te experimenteler, omdat het, hoewel er een versie voor de radio zal verschijnen, oorspronkelijk 22 minuten duurt en de hele eerste kant van het gelijknamige album beslaat. Maar het blijkt zeer toegankelijk en melodieus te zijn, zoals de meeste topstukken van de groep. De melodie van het stuk doet inderdaad denken aan Fun, Fun, Fun van de Beach Boys. Kraftwerk wordt regelmatig omschreven als de "Beach Boys van Düsseldorf" of de "industriële Beach Boys".

Koninklijke Weg

Bovenal gaat het concept Autobahn veel verder dan muziek: de snelweg, een Duitse uitvinding, is hier een metafoor (vooral wanneer de groep synthetisch het geluid van op volle snelheid voorbijrazende auto's nabootst) voor technologische evolutie, een idealistische weg naar technische vooruitgang en daarmee de toekomst, even aantrekkelijk als angstaanjagend. Kraftwerk zal zich ook sterk richten op het schrijven over vervoermiddelen ( Trans-Europe Express is een andere hit van hen), alsof het erom gaat, vanaf de meest basale manifestatie, Paul Virilio's theorieën over snelheid als transformerend voor onze samenlevingen te anticiperen. Maar Autobahn is ook een reis, die de monotonie van een snelwegrit op muziek zet, met name bij het oversteken van het Ruhrgebied, evenals de diversiteit van de doorkruiste landschappen, met name door de repetitieve aard van de muziek en de tekst ( "Wir fahren auf der Autobahn" , of "we rijden op de snelweg" , want in feite is dat alles wat je doet als je op de snelweg rijdt). De snelweg van Kif, zoals de jeugd van destijds niet zei, is voor Kraftwerk voortaan een koninklijke weg naar succes, net als voor elektronische muziek, die grotendeels het pad zal overnemen dat de Duitse groep heeft uitgestippeld. En voor Kraftwerk een koninklijke weg naar succes, die nooit zal ophouden technologie en de gevaren ervan te verkennen ( Radioactivity , 1975), transhumanisme te voorspellen ( The Man-Machine , 1978) en de digitalisering van de wereld ( Computer World , 1981). Men vraagt zich af of Kraftwerk, door de muziek van zijn tijd te revolutioneren, niet, in een onvrijwillig performatief gebaar, de wereld heeft veranderd.

Kraftwerk – 21 juli in het oude theater van Fourvière