Muziek. Eurovisie Songfestival 2025: Wie is JJ, de Oostenrijkse kandidaat die de 69e editie won?

Met zijn falsettostem en engelachtige glimlach zorgde JJ ervoor dat Oostenrijk zaterdagavond voor het eerst sinds de bebaarde dragqueen Conchita Wurst elf jaar geleden het Eurovisie Songfestival won .

Met Wasted Love , dat hoge sopraannoten tussen twee balladrefreinen voortstuwt voordat het culmineert in een techno-opleving, maakte het Alpenland een riskante maar winstgevende keuze: het nummer behaalde 436 punten. "Het overtreft mijn stoutste dromen. Het is waanzinnig", zei hij na zijn overwinning, met de trofee in de hand.

"Het verbaast mensen dat iemand zo hoog kan zingen", vertelde de 24-jarige Oostenrijks-Filipijnse eind april aan AFP vanuit Wenen, terwijl hij zich in de studio's van de publieke omroep ORF voorbereidde op de wedstrijd. Een verrassing die uitgroeide tot een fascinatie waaraan de muziekliefhebber inmiddels gewend is, aangezien hij in Dubai opgroeide en daarna de kneepjes van het vak leerde via kleine rollen bij de Weense Opera. Hoewel hij zegt de "klassieke wereld" te waarderen die Oostenrijk buiten de grenzen laat schitteren en waar "alles heel streng is", wil JJ - zijn echte naam is Johannes Pietsch - ook de "vrijheid om stoom af te blazen" en te "experimenteren".

Hij richtte zich op een mix die bekendstaat als operapop, een "interdisciplinaire en genre-overschrijdende aanpak" die "het denken verrijkt en creatieve uitwisseling stimuleert", aldus Andreas Mailath-Pokorny, de rector van de zeer serieuze school waar JJ nog steeds opera studeert.

Zaterdag was JJ explosief in zijn luchtacrobatiek, geheel in zwart-wit, vergeleken met de niet altijd even subtiele akkoorden van de expliciet seksuele voorstellen van Finland of het openhartige gelach van de Zweden. Hij is vooral vernieuwend als countertenor. Hoewel sommige mensen zijn werk associëren met dat van de Zwitserse kunstenaar Nemo, de winnaar van vorig jaar . En dat de klassieker al in de jaren vijftig op het Eurovisiesongfestival te horen was en gaandeweg met wisselend succes overging in andere stijlen, waarbij de Italiaanse groep Il Volo in 2015 de derde plaats wist te behalen. Zijn melancholieke optreden getuigt van een periode in zijn leven waarin hij "te veel liefde verspilde" zonder er daadwerkelijk iets voor terug te krijgen.

Ongeluk voor het koppel, glorie op het podium: liefdesverdriet had het in het Alpenland al voor elkaar gekregen in 1966, tijdens haar eerste overwinning met Merci, Chérie van Udo Jürgens, een break-up hit, die al op het podium werd gecoverd door Helene Fischer, de koningin van de Duitse pop. "Als JJ zingt, is het alsof de klok stopt met tikken", aldus dragqueen Conchita Wurst, die deze "indrukwekkende professional", met wie ze een duet opnam, als haar waardige opvolger beschouwt. De artiest had hem waardevol professioneel advies gegeven, net als zangeres Louane, een goede vriendin, wiens songteksten JJ tijdens de Franse les had bestudeerd.

Uit het uitgebreide repertoire van de 68 voorgaande edities van het Eurovisiesongfestival blijft L'oiseau et l'enfant van Marie Myriam, waarmee Frankrijk in 1977 de laatste overwinning behaalde, een van zijn favoriete liedjes. Hij zingt het met veel plezier in de originele versie.

Zijn talent voor talen komt voort uit zijn opleiding aan een internationale instelling in de Emiraten, waar zijn Oostenrijkse vader, een computerwetenschapper, zijn bedrijf had opgericht. Van hem erfde hij zijn smaak voor klassieke muziek, met name Bach en Mozart, terwijl zijn moeder, oorspronkelijk afkomstig uit de Filipijnen en kokkin, naar Celine Dion en Whitney Houston luisterde. Duits, Engels, Tagalog, Arabisch en Frans: JJ kan zijn vier octaven naar eigen inzicht benutten, een groot voordeel aangezien de concurrentie zo massaal buiten het Europese continent wordt gevolgd.

"Op het podium heeft iedereen zijn plek", zegt de gereserveerde JJ, terwijl homo's, lesbiennes en transgenders hun rechten zien afnemen in landen die uit de competitie zijn gestapt en die er regelmatig van worden beschuldigd te veel kleuren te gebruiken, zoals Hongarije. “Niet alleen de LGBT+-gemeenschap,” maar iedereen, want “muziek is een unieke taal die ieder mens kan spreken en begrijpen.” Of het nu pop, klassiek of... non-binair is.