Staal: Chinese subsidies ‘verstoren’ de wereldmarkt, aldus de OESO

De wereld kampt met staaloverschotten, waarvan een groot deel wordt gesubsidieerd door China. Dit verstoort de wereldmarkt en belemmert investeringen in het koolstofvrij maken van de staalindustrie, zo beschuldigde de OESO haar op dinsdag 27 mei.

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), een organisatie die voornamelijk westerse landen verenigt, waarschuwt in een rapport dat de markt voor staal, een metaal dat voor de mensheid van fundamenteel belang is voor de meeste activiteiten, "verstoord wordt door niet-marktkrachten, waarbij producenten die geen subsidies ontvangen, niet op gelijke voet kunnen concurreren."

Volgens Jerry Sheehan, directeur van de OESO voor wetenschap, technologie en innovatie, is het rapport "Steel Outlook 2025" een "wake-upcall" voor de sector op mondiaal niveau, terwijl ArcelorMittal, 's werelds op één na grootste producent, moeite heeft om zijn investeringen in CO2-reductie in Europa te financieren, terwijl het Duitse ThyssenKrupp wordt ontmanteld na de aankondiging van duizenden ontslagen en terwijl de Amerikaanse gigant US Steel gedwongen wordt te fuseren met het Japanse Nippon Steel.

Omdat de groei van de wereldwijde vraag naar staal, die naar verwachting "minder dan 1%" per jaar zal bedragen, "geen gelijke tred houdt" met de verwachte toename van de productiecapaciteit. Die zal tussen 2025 en 2027 naar verwachting met 6,7% toenemen, voornamelijk door subsidies, aldus de prognoses van de organisatie. De resulterende prijsdaling zorgt ervoor dat veel fabrikanten voor "ongekende uitdagingen" komen te staan, aldus het rapport.

De kern van het probleem: de Chinese subsidiepercentages voor staal (als percentage van de bedrijfsomzet) zijn "vijf keer hoger dan het gemiddelde voor andere economieën", aldus het rapport. Tegelijkertijd is de staalexport uit China, de grootste staalproducent ter wereld, "sinds 2020 meer dan verdubbeld".

Deze bereikten een recordniveau van 118 miljoen ton (Mt) in 2024, terwijl de Chinese staalimport met bijna 80% daalde tot 8,7 Mt. Dit "vormt een aanzienlijke uitdaging" voor andere landen, aangezien hun eigen export "afnam" terwijl hun import "steeg" , aldus de OESO.

Sinds 2020 zijn de staalimporten in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk met bijna 13% gestegen, in Japan en Korea met 18%, in Noord-Amerika met 40%, in Turkije met 52%, in Zuid-Amerika met 60% en in Oceanië zelfs met 77%.

Ook de export van China naar derde markten neemt sterk toe, en Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Zuidoost-Azië "vergroten op hun beurt hun export, met name naar OESO-landen, omdat hun binnenlandse markten verzadigd zijn met overtollig staal", aldus het rapport.

Deze situatie leidt tot een toename van het aantal "handelsmaatregelen" : in 2024 werden er "81 antidumpingonderzoeken met betrekking tot staalproducten geopend door 19 staten wereldwijd" (vergeleken met 16 procedures die in 2023 door vijf landen werden gestart). "Bijna 80% van de rechtszaken werd aangespannen tegen Aziatische producenten, waarbij China alleen al meer dan een derde van het totaal voor zijn rekening nam", aldus het rapport.

Het onevenwicht op de markt zorgt er ook voor dat investeringen om de staalindustrie te decarboniseren aanzienlijk worden vertraagd, zo betreurt de OESO. Dit terwijl de staalproductie alleen al verantwoordelijk is voor 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot.

"Staalproducenten zullen niet in staat zijn om terug te keren naar gezonde en duurzame niveaus van winstgevendheid totdat ze het probleem van de wereldwijde overcapaciteit adequaat hebben aangepakt", waarschuwt de OESO, die oproept tot "internationale samenwerking voor een gelijk speelveld op de wereldwijde staalmarkt".

Deze kwestie is des te belangrijker omdat staal 2% van het wereldwijde BBP vertegenwoordigt, en zelfs 4% als we de indirecte effecten op de wereldeconomie meerekenen, aldus Edwin Basson, directeur-generaal van de World Steel Association.

"De impact van staal reikt veel verder dan de staalindustrie zelf", voegde Jerry Sheehan toe. "Staal is niet alleen industrieel, het is fundamenteel en strategisch", vervolgde hij. “Het zit in de bruggen die ons verbinden, in de voertuigen die ons vervoeren, in de ziekenhuizen die ons behandelen, in het gebouw waarin we ons bevinden en in de windturbines die de energietransitie aandrijven.”