VN schrapt drastisch humanitaire hulpplan vanwege gebrek aan fondsen

De VN heeft maandag een drastische herziening van haar wereldwijde humanitaire hulpplan voor dit jaar aangekondigd, vanwege "de ergste bezuinigingen ooit in de humanitaire sector", aldus een verklaring.

Het nieuwe plan van $ 29 miljard, vergeleken met de $ 44 miljard die de VN eerder voor 2025 had aangevraagd, zal naar verwachting "hyperprioriteit" geven aan hulp voor 114 miljoen mensen, aldus een verklaring van het Agentschap voor Humanitaire Hulp van de VN (OCHA). Het oorspronkelijke plan was bedoeld om "180 miljoen kwetsbare mensen" te helpen.

Een financiële afgrond met rampzalige gevolgen

Volgens OCHA heeft de VN slechts 5,6 miljard dollar van de oorspronkelijk aangevraagde 44 miljard dollar weten op te halen, wat neerkomt op 13% van het totaal. En dat terwijl het jaar al halverwege is en het aantal humanitaire crises is toegenomen: met name in Soedan, Gaza, de Democratische Republiek Congo, Birma en Oekraïne.

De hele wereldwijde humanitaire sector is in rep en roer gebracht door het besluit van de Amerikaanse president Donald Trump om de Amerikaanse buitenlandse hulp te beëindigen of terug te schroeven. Washington was voorheen de grootste donor van alle vormen van ontwikkelingshulp, en de drastische bezuinigingen hebben dramatische gevolgen gehad voor noodhulp, vaccinaties en de distributie van medicijnen tegen aids.

Amerikaanse fondsen vertegenwoordigden soms een aanzienlijk deel van de budgetten van VN-organisaties of diverse ngo's, en deze verliezen zijn onmogelijk binnen enkele weken of zelfs maanden te compenseren. WHO-chef Tedros Adhanom Ghebreyesus, en vele anderen, veroordeelden een besluit dat miljoenen levens zou kunnen kosten.

Afrika bijzonder getroffen door de daling van de hulp

Begin mei sloeg het Wereldvoedselprogramma alarm over de toenemende honger in West- en Centraal-Afrika. Eind maart sprak het VN-agentschap van een "ongekende crisis" vanwege een bezuiniging van 40% op de financiering voor 2025.

In Bangladesh staan ​​de strijd tegen tuberculose en de uitroeiing ervan ter discussie. In Colombia's grootste kamp voor migranten en inheemse volken, in de Guajira-woestijn (noordoosten), konden in mei nog maar drie van de 28 ngo's hulp bieden.

Maar de Verenigde Staten zijn niet het enige land dat hieraan bijdraagt. Veel donorlanden hebben hun hulp teruggeschroefd om zich te kunnen richten op andere prioriteiten, ondanks de soms moeilijke economische omstandigheden.

Hartverscheurende keuzes voor humanitaire hulp

"We zijn gedwongen een triage te maken van de menselijke overleving", hekelde Tom Fletcher, ondersecretaris-generaal voor Humanitaire Zaken en Noodhulpcoördinator. "De afrekening is grimmig en de gevolgen zijn hartverscheurend. Te veel mensen zullen niet de hulp krijgen die ze nodig hebben, maar we zullen zoveel mogelijk levens redden met de middelen die ons ter beschikking staan", beloofde hij.

Om zoveel mogelijk te doen met veel minder, wil de VN zich richten op twee belangrijke doelen: het bereiken van de mensen en de plaatsen die met de meest urgente behoeften worden geconfronteerd en het voortbouwen op bestaande hulpplannen om de beperkte middelen zo snel mogelijk in te zetten waar ze het meest nuttig zijn.

De VN zal een schaal gebruiken die de ernst van de humanitaire behoeften rangschikt. Gebieden die geclassificeerd zijn als niveau 4 of 5 – "die extreme of catastrofale omstandigheden aangeven" – krijgen voorrang. Om de flexibiliteit en snelheid te vergroten, zal de hulp waar mogelijk in contanten worden verstrekt, zodat "mensen kunnen kiezen wat ze het hardst nodig hebben". "Plotselinge bezuinigingen stellen ons voor wrede keuzes", erkent Fletcher.