Deskundigen lokaliseren schokkende kankeroorzaak in kraanwater, kaart toont zwaarst getroffen gebieden in de VS

Gepubliceerd: | Bijgewerkt:
Een stille moordenaar schuilt in tientallen miljoenen kranen in het hele land, waarbij gezinnen in agrarische gebieden het grootste risico lopen.
Een mengsel van chemische meststoffen, pesticiden en dierlijke mest spoelt in het grondwater, waardoor nitraten ontstaan - stoffen die van nature in het milieu voorkomen en in grote hoeveelheden schadelijk kunnen zijn - die methemoglobinemie kunnen veroorzaken, een potentieel dodelijke aandoening bij baby's die beter bekend staat als het blauwe-babysyndroom.
Langdurige blootstelling aan deze chemische stof in water - zelfs onder de maximale veiligheidslimiet van 10 mg/L van de EPA - wordt in verband gebracht met schildklier-, nier-, eierstok-, blaas- en darmkanker, DNA-schade, ongunstige zwangerschapsuitkomsten en een toename van darmkanker bij jonge mensen.
Nieuw onderzoek van het Des Moines University College of Health Sciences richt zich op de effecten van blootstelling van een zwangere vrouw aan de chemische stof op haar ongeboren kind.
Een nitraatgehalte van slechts één procent van de door de EPA vastgestelde veiligheidslimiet verhoogt het risico op vroeggeboorte en een laag geboortegewicht. Deze aandoeningen zijn in verband gebracht met een hoger risico op chronische ziekten, leerstoornissen en mentale gezondheidsproblemen bij de baby in de toekomst.
Volgens dr. Jason Semprini, auteur van het onderzoek, veroorzaakt blootstelling aan nitraat tijdens de zwangerschap ongeveer 15 procent zoveel schade als roken tijdens de zwangerschap.
'Ik wil het belang van de inspanningen om roken tijdens de zwangerschap te voorkomen niet onderschatten', zei hij. 'Maar, moet ik vragen, besteden we wel 15 procent van de aandacht die we aan roken besteden aan nitraten?'
Naar schatting 60 miljoen Amerikanen zijn afhankelijk van kraanwater dat, zonder dat ze het weten, nitraten bevat. Ze wonen meestal in staten en plattelandsgebieden waar landbouw centraal staat in de economie, zoals Iowa, Nebraska, Kansas, Centraal-Californië, Texas en Oklahoma.
De kaart toont de verwachte nitraatconcentraties in diepere drinkwaterlagen, met nitraatgehaltes boven de veiligheidslimiet van 10 mg/l, voornamelijk in de High Plains, het noorden van het Midwesten en gebieden met intensieve landbouw. Hawaï is niet opgenomen omdat de eilanden unieke vulkanische lagen hebben.
Dr. Semprini voegde toe: 'Ons werk draagt bij aan het bewijs dat de huidige wettelijke drempelwaarde (meer dan 10 mg/L) mogelijk onvoldoende is om de in utero-overdracht van op water gebaseerd nitraat tijdens het eerste trimester van de zwangerschap te beschermen.'
Zijn onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift PLOS Water .
Nitraatvervuiling treft ook grotere steden. Een analyse van de Environmental Working Group bracht het probleem aan het licht in Los Angeles, San Francisco, Denver, Miami en de voorsteden van New York City.
Volgens het laatste rapport van de groep waren de nitraatwaarden in het drinkwater in 43 staten 3 mg/l of hoger in de belangrijkste watersystemen, terwijl 39 staten minstens één groot systeem hadden met waarden van 5 mg/l of hoger.
Hoewel de normen nog steeds onder de maximale veiligheidslimiet van de EPA liggen, beweren experts op het gebied van volksgezondheid dat ze strenger moeten zijn.
Toen de veiligheidslimiet voor het eerst in de jaren vijftig werd vastgesteld, ontdekten wetenschappers dat niveaus van slechts 11 mg/L het blauwe-babysyndroom konden veroorzaken.
Het Blue Baby Syndroom, klinisch bekend als methemoglobinemie, is een zeldzame maar ernstige aandoening waarbij het bloed van een baby niet genoeg zuurstof kan vervoeren. Dit leidt tot een blauwachtige verkleuring van de huid, met name rond de lippen, vingers en tenen.
De bekendste oorzaak is nitraatverontreiniging in drinkwater, dat soms met kunstvoeding wordt gemengd.
Het is een zeer zeldzame ziekte; er zijn minder dan 100 gevallen gemeld in de VS. Het komt echter vaker voor in delen van de wereld waar grondwater niet wordt getest.
Volgens Dave Belluck, voormalig toxicoloog in de staat Wisconsin, lag de norm op 10, tot aan de grens van het veilige bereik.
'Het is net als een klif,' zei hij. 'Als je op de rand van de klif staat, ben je veilig. Je zet één stap en het is net als de Road Runner.'
Belluck verdiepte zich echter verder in het onderzoek dat ten grondslag lag aan de veiligheidsaanbevelingen en ontdekte dat sommige baby's in de studie ziek werden bij een nitraatgehalte dat bijna 30 keer lager lag, namelijk slechts 0,4 mg/L.
Hij is nu van mening dat de normen van de EPA strenger moeten zijn. Volgens hem toont de wetenschap duidelijk aan dat nitraten schadelijker zijn dan voorheen werd gedacht.
Andere studies over dit onderwerp kwamen tot vergelijkbare conclusies. Onderzoekers uit Nova Scotia, Canada, volgden ernstige geboorteafwijkingen die tussen 1998 en 2006 in het gebied werden vastgesteld en ontdekten dat deze twee keer zo vaak voorkwamen in gebieden met een nitraatgehalte in het drinkwater tussen 1 en 5,56 mg/l.
Blootstelling aan nitraten op langere termijn kan ook het risico op verschillende vormen van kanker vergroten. Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) heeft de stoffen geclassificeerd als 'waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen'.
Langdurige blootstelling aan nitraat in water – zelfs onder de EPA-limiet van 10 mg/L – wordt in verband gebracht met schildklier-, nier-, eierstok-, blaas- en colorectale kanker.
Uit een onderzoek uit 2008 onder vrouwen in het landelijke Wisconsin bleek dat vrouwen die water dronken met een gehalte van 10 mg/l of meer, bijna drie keer meer kans hadden om een dodelijke vorm van kanker te krijgen die het eerste deel van de dikke darm aantast.
Zelfs nitraatgehaltes tussen 1 en 5,9 mg/l verhoogden het risico op kanker met een factor 1,4.
Ondertussen ontdekten wetenschappers in Spanje en Italië een verband tussen nitraten in drinkwater en darmkanker.
Uit de analyse van bijna 5.400 deelnemers bleek dat mensen die meer dan 10 mg nitraat per dag uit water consumeerden – wat ongeveer gelijkstaat aan het drinken van twee liter water met 5 mg/l nitraat – een 49 procent hoger risico op colorectale kanker hadden vergeleken met mensen die de helft van die hoeveelheid dronken.
In Iowa ontdekten onderzoekers verbanden tussen blootstelling aan nitraat en schildklierkanker bij oudere vrouwen. Door bijna 22.000 vrouwen decennialang te volgen, ontdekten onderzoekers dat vrouwen die minstens vijf jaar lang water dronken met een nitraatgehalte boven de 5 mg/l, een 2,6 keer hoger risico op schildklierkanker hadden.
En uit een langetermijnstudie uit 2015 onder ruim 28.000 vrouwen na de menopauze bleek dat degenen met de hoogste nitraatgehaltes in hun openbare drinkwatervoorziening (2,98 mg/l of hoger) twee keer zoveel kans hadden om eierstokkanker te krijgen vergeleken met degenen met de laagste gehaltes.
Ook particuliere putgebruikers liepen een matig verhoogd risico – 1,5 keer zo hoog – als gevolg van de verontreiniging van het grondwater door afstromend landbouwafval. In totaal vonden de onderzoekers 315 gevallen van eierstokkanker gedurende 24 jaar follow-up.
Nitraat is zeer oplosbaar in water, waardoor het moeilijk en duur is om te verwijderen. Individuele woningen of gemeentelijke waterleidingsystemen zouden kunnen worden uitgerust met omgekeerde osmose- en ionenwisselingsfilters om gifstoffen uit het drinkwater te verwijderen. Deze filters zijn echter duur en voor velen onbereikbaar.
Lekkende septische systemen kunnen niet alleen afkomstig zijn van landbouwafvalwater, maar ook ongezuiverd afvalwater met nitraten lozen. Ook stortplaatsen, fabrieken en voedselverwerkende bedrijven kunnen na verloop van tijd nitraten uitspoelen.
Daily Mail