Trump wil de medicijnprijzen gelijktrekken en verlagen. Zou Canada hierdoor getroffen kunnen worden?

De Amerikaanse president Donald Trump is een nieuw initiatief gestart om de prijzen van receptgeneesmiddelen voor Amerikanen te verlagen. Daarbij richt hij zich op andere landen, omdat zij daar lagere prijzen betalen en er mogelijk goedkopere medicijnen uit die landen geïmporteerd kunnen worden.
Toch zeggen de federale overheid en beleidsdeskundigen dat de mogelijke gevolgen van het deze week ondertekende uitvoerende besluit — waaronder tekorten aan aanbod en hogere prijzen — waarschijnlijk geen gevolgen zullen hebben voor Canada.
"Ik denk niet dat dit echt een directe bedreiging voor Canada vormt", aldus Michael Law, hoogleraar aan de University of British Columbia en Canada Research Chair voor toegang tot medicijnen.
Trumps bevelschrift roept het ministerie van Volksgezondheid, onder leiding van Robert F. Kennedy Jr., op om de komende maand nieuwe prijskaartjes voor medicijnen te bemiddelen.
Als er geen overeenkomsten worden gesloten met de farmaceutische bedrijven, krijgt Kennedy de taak om een nieuwe regel te ontwikkelen die de prijs die de VS voor medicijnen betaalt, koppelt aan lagere prijzen die andere landen betalen.
"We gaan gelijktrekken", zei Trump maandag op een persconferentie. "De rest van de wereld zal iets meer moeten betalen, en Amerika gaat veel minder betalen."

In Canada worden de prijzen van medicijnen gecontroleerd door de Patented Medicine Prices Review Board. Tegen Global News zei de Board dat het Canadese consumenten beschermt door de prijzen te controleren en ervoor te zorgen dat deze niet 'excessief' zijn.
"Als de prijs van een gepatenteerd medicijn door een hoorcommissie als buitensporig wordt beoordeeld, heeft de Raad de bevoegdheid om een prijsverlaging tot een niet-buitensporig niveau te bevelen en die maatregel af te dwingen", aldus een woordvoerder in een e-mail. "De Raad kan een rechthebbende ook opdragen eventuele overmatige inkomsten te compenseren."
De woordvoerder voegde eraan toe dat de beoordelingscommissie openbaar beschikbare prijzen ontvangt voor medicijnen die worden verkocht in elf 'vergelijkingslanden' - waaronder Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Australië en Zweden - die worden meegenomen in de prijzen die in Canada worden vastgesteld.
"Aangezien de VS niet in deze lijst met vergelijkingslanden zit, zou de prijsbeoordeling (van de raad) niet rechtstreeks worden beïnvloed door prijsveranderingen in de VS", aldus de e-mailverklaring.
Toezichthoudende instanties zoals de Patented Medicine Prices Review Board en de pan-Canadese Pharmaceutical Alliance, die namens provinciale, territoriale en federale zorgverzekeraars over prijzen onderhandelt met farmaceutische bedrijven, zijn volgens experts de reden waarom de medicijnkosten in Canada lager zijn dan in de VS. Tientallen andere landen hebben vergelijkbare nationale toezichthouders.
Volgens deskundigen die na Trumps aankondiging met persbureau Associated Press spraken , functioneert de Amerikaanse geneesmiddelenmarkt grotendeels als een gefragmenteerd systeem waarin bedrijven onderhandelen met individuele verzekeraars of apotheekbeheerders, beter bekend als PBM's.

In landen met één enkele toezichthoudende instantie kan een farmaceutisch bedrijf volledig winst mislopen als een toezichthouder de onderhandelingen afbreekt. De kans is dan groter dat het bedrijf genoegen neemt met een lagere prijs dan met helemaal geen deal.
In 2022 heeft het Amerikaanse Congres een nieuwe wet aangenomen die Medicare toestaat om vanaf 2026 lagere prijzen te onderhandelen voor een aantal receptgeneesmiddelen, voornamelijk insuline voor diabetespatiënten.
Uit een rapport uit 2024 van onderzoeksorganisatie RAND bleek, op basis van gegevens uit 2022, dat de prijzen in de VS 2,78 keer hoger waren dan die in 33 vergelijkbare landen voor alle geneesmiddelen. Dat geldt ook voor Canada, waar de geneesmiddelenprijzen slechts 44 procent van de Amerikaanse prijzen bedroegen, aldus het rapport.
Trump dreigde farmaceutische bedrijven ook met een federaal onderzoek naar hun praktijken en met het openstellen van de Amerikaanse geneesmiddelenmarkt om meer medicijnen uit het buitenland te importeren als de prijzen niet worden verlaagd.
Law zei dat farmaceutische bedrijven waarschijnlijk niet zouden toestaan dat zoiets op nationale schaal gebeurt.
"Ik acht het hoogst onwaarschijnlijk dat een merkbedrijf in de Verenigde Staten zijn marges zal verkleinen door enorme hoeveelheden medicijnen naar Canada te sturen, om ze vervolgens tegen een lagere prijs terug naar de Verenigde Staten te zien komen", aldus hij.
“Het zou voor de bedrijven heel gemakkelijk zijn om de mate waarin die activiteit kan plaatsvinden, te beperken.”
