De slordige tekortkomingen van Labour zijn aan het licht gekomen, terwijl de NHS na een jaar nog steeds in een 'kritieke toestand' verkeert

Wes Streeting beschreef de NHS in zijn eerste jaar als minister van Volksgezondheid grotendeels als "kapot" – maar twaalf maanden na zijn aantreden verkeert de NHS nog steeds in een "kritieke toestand", aldus experts. Gevraagd naar hun mening over het eerste jaar van Labour voor de gezondheidszorg en sociale zorg, zeiden sectorleiders dat de regering lof verdiende voor het snel oplossen van een loonconflict met jonge artsen dat al meer dan een jaar woedde en voor het veiligstellen van twee solide financieringsregelingen.

Maar de dreiging van nieuwe stakingen, de trage groei van de wachtlijsten en een nieuwe winter van chaos op de spoedeisende hulp betekenen dat de gezondheidszorg nog steeds "een berg te beklimmen heeft". Dr. Adrian Boyle, voorzitter van het Royal College of Emergency Medicine, zei: "Gedurende het eerste jaar van de regering hebben we de premier en de minister van Volksgezondheid keer op keer de NHS als 'kapot' horen omschrijven. Nu is het aan hen om het te repareren. We zijn nu twaalf maanden aan de macht en tot nu toe hebben we evaluaties en plannen, nu is het tijd voor actie."

De NHS speelde een belangrijke rol in het verkiezingsmanifest van Labour, met beloftes om “een NHS te bouwen die geschikt is voor de toekomst” door de wachttijden te verkorten, het aantal kankerscanners te verdubbelen, de tandheelkunde te redden en de huisarts terug te brengen.

Ook werd beloofd terug te keren naar de grondwettelijke norm van de NHS, namelijk dat 92% van de patiënten tegen het einde van de parlementaire periode in 2029 binnen 18 weken de geplande behandeling moet ontvangen.

Uit gegevens van de NHS blijkt dat de wachtlijst is gedaald van 7,62 miljoen procedures of afspraken in juli 2024 tot 7,39 miljoen in april – de meest recente maand waarvoor gegevens beschikbaar zijn. Het percentage patiënten dat binnen 18 weken wordt behandeld, blijft echter vrijwel onveranderd en is in dezelfde periode gedaald van 60% naar 59%.

Siva Anandaciva, beleidsdirecteur bij denktank The King's Fund, suggereerde dat de doelstelling mogelijk buiten bereik ligt. Hij zei: "Het is een zeer ambitieuze, enorme doelstelling om binnen dit tijdsbestek terug te keren naar 18 weken. Als ik naar de grafieken kijk, zien ze er ongelooflijk steil uit gezien hoe snel de prestaties moeten verbeteren."

Zelfs als je het kunt, kost het zoveel geld en middelen dat het een zwart gat wordt dat al die middelen opslokt. Wat betekent dat voor de spoedeisende hulp, kanker, ambulances en de geestelijke gezondheidszorg?

De heer Anandaciva voegde daaraan toe dat de beperkte focus van de regering op deze belangrijke doelstelling van 18 weken betekent dat "we niet weten waar ze met vrijwel alle andere zaken naartoe wil".

Hij zei dat het publiek zich wel degelijk zorgen maakt over wachtlijsten, maar "als dat het enige is wat telt voor een zorgsysteem, dan gebeurt het: zelfs als je het bereikt, kijk je om je heen en zie je dat de wachttijden op de spoedeisende hulp niet korter zijn geworden, dat de levensverwachting niet is verbeterd. Dat zijn hoge kosten voor één doelgroep."

Volgens de heer Anandaciva hadden de afgelopen twaalf maanden “veel erger” kunnen zijn, met alsmaar toenemende wachtlijsten, als de heer Streeting er niet in was geslaagd om binnen enkele weken na zijn aantreden een akkoord te sluiten met jonge artsen.

Maar hij voegde eraan toe: "Over het algemeen, als ik kijk naar wachtlijsten, tevredenheid van personeel en publiek, en toegang tot zorg, lijkt het erop dat [de NHS] zich nog steeds in een behoorlijk kritieke staat bevindt. Het voelt zeker niet alsof er snel verbetering optreedt."

Matthew Taylor, bestuursvoorzitter van de NHS Confederation, prees de regering ook voor het oplossen van de eerdere stakingen en voor de intensieve onderhandelingen met het ministerie van Financiën over NHS-financiering, waaronder £29 miljard in de Spending Review .

Maar hij waarschuwde dat de druk op alle publieke diensten betekent dat ‘we ons moeten voorbereiden op een toekomst waarin de NHS met een nog moeilijkere financiële omgeving te maken krijgt dan nu het geval is’.

De heer Taylor voegde toe: "De realiteit is dat de NHS momenteel niet in de basisbehoeften van patiënten voorziet, vooral niet van patiënten die met meerdere langdurige aandoeningen leven en van patiënten uit de meest achtergestelde gebieden.

“Dit klinkt misschien alarmistisch, maar de gezondheidszorg vecht momenteel voor haar voortbestaan ​​als universele dienst en dat is een zeer grote uitdaging.

"Er staan ​​NHS-leiders een heleboel moeilijke beslissingen te wachten, waaronder hoe ze de financiën in evenwicht moeten brengen om de kosten van nieuwe behandelingen en medicijnen te dekken en de stijgende loonkosten voor personeel te dekken."

Sir Keir Starmer presenteert deze week een uitgebreid tienjarenplan voor de gezondheidszorg. Een van de beleidslijnen die is opgesteld, is de eerste AI-oplossing ter wereld die potentiële veiligheidsschandalen vroegtijdig signaleert door patronen van misbruik, ernstig letsel, sterfgevallen of andere incidenten te signaleren.

Vanaf november wordt een nieuw AI-systeem voor verloskunde in alle NHS-ziekenhuizen gelanceerd. Het systeem maakt gebruik van "bijna realtime data" om hoger dan verwachte aantallen doodgeboortes, neonatale sterfte en hersenletsel te signaleren. Dit volgt op de aankondiging van de heer Streeting dat er snel een landelijk onderzoek komt naar de tekortkomingen in de verloskunde op maximaal 10 slechtst presterende afdelingen.

Betalingen aan ziekenhuizen zouden gekoppeld kunnen worden aan de tevredenheid van patiënten. Ook zouden supermarkten hun steentje kunnen bijdragen aan de bestrijding van obesitas door consumenten te stimuleren gezondere producten te kopen.

Het plan omvat ook maatregelen om de ‘gezondheid in de buurt’ te verbeteren en meer zorg van ziekenhuizen naar de gemeenschap te verplaatsen.

De heer Taylor zei dat deze verandering welkom was, maar dat er met meer stakingen in het verschiet, vertragingen in de uitvoering van maatregelen op het gebied van de sociale zorg en een nieuwe moeilijke winter in het verschiet, "een berg beklommen moet worden".

Hoe goed – of, de laatste jaren, hoe verschrikkelijk – de NHS omgaat met de winter is een belangrijke maatstaf geworden. Ambulances die in de rij voor ziekenhuizen staan ​​en horrorverhalen van patiënten die dagenlang in de gangen moeten wachten of zelfs sterven, zijn nu normaal geworden.

Uit analyses van het Royal College of Emergency Medicine (RCEM) blijkt dat 16.600 sterfgevallen in 2024 te wijten waren aan lange wachttijden op de spoedeisende hulp. 1,7 miljoen mensen moesten meer dan 12 uur wachten op opname, ontslag of overplaatsing.

De Labour-partij presenteerde onlangs een plan voor spoedeisende hulp dat maatregelen omvat zoals het publiceren van prestatiegegevens van de spoedeisende hulp van ziekenhuizen, het openen van centra voor de beoordeling van geestelijke gezondheidsproblemen en 500 nieuwe ambulances.

Maar de RCEM stelde dat het plan geen ijzersterke inzet vertoonde om een ​​einde te maken aan de "gevaarlijke en vernederende" wachttijden van 12 uur. Dr. Boyle zei: "Aangezien er levens verloren gaan door de crisis in de spoedeisende hulp, waarom is dit dan geen politieke prioriteit?"

De goodwill van de artsen op de spoedeisende hulp en het geduld van het publiek raken op. De permanente crisis in de spoedeisende hulp kan niet voortduren.

De hoofdoorzaken van chaos op de afdeling Spoedeisende Hulp zijn knelpunten die ontstaan ​​door vertraagde ontslagen uit ziekenhuizen, die worden verergerd door een aanhoudende crisis in de sociale zorg.

In januari schreef de heer Streeting dat opeenvolgende regeringen hadden gefaald op het gebied van de sociale zorg en dat het “niet een gebrek aan goede ideeën is dat het probleem is, maar een gebrek aan goede politiek”.

Maar zijn oplossing – de aankondiging van een onafhankelijke commissie onder leiding van barones Casey – werd algemeen gezien als een zoveelste vertraging van concrete actie. De heer Anandaciva zei: "Ik denk dat het terecht is om te vragen: waarom is er niet sneller meer gedaan?"

Dennis Reed, directeur van de actiegroep voor 60-plussers Silver Voices, zei dat meneer Streeting het "zo radicaal mis" had dat zijn onvermogen om de kern van de sociale zorg te begrijpen "al zijn inspanningen in andere richtingen zal tenietdoen".

Hij voegde eraan toe: "Zijn weigering om de crisis in de sociale zorg te erkennen of aan te pakken, ondanks beloften voorafgaand aan de verkiezingen, zal ervoor zorgen dat hij zijn doelstellingen voor wachtlijsten, wachttijden bij spoedeisende hulp en responstijden van ambulances niet zal halen."

De eerste fase van de commissie moet plannen opstellen voor de implementatie van een nationale zorgdienst vóór 2026. In de tweede fase, die vóór 2028 afloopt, worden aanbevelingen gedaan voor de langere termijn.

Maar meneer Reed zei dat deze tijdlijn betekende dat een zinvolle hervorming onwaarschijnlijk zou zijn vóór begin jaren 2030. Hij voegde eraan toe: "Alle onafhankelijke commentatoren en zelfs NHS-leiders erkennen dat het grootste obstakel in het systeem en de oorzaak van de grootste druk op ziekenhuizen, het gebrek aan sociale zorg thuis is."

Een woordvoerder van de overheid zei: "We hebben een zorgstelsel in crisis geërfd en hebben de wederopbouw van de NHS tot onze onmiddellijke prioriteit gemaakt. Ons plan voor verandering heeft al 4,2 miljoen extra NHS-afspraken opgeleverd – meer dan een verdubbeling van onze doelstelling van twee miljoen in het eerste jaar.

Dankzij recordinvesteringen, hervormingen en de harde inzet van NHS-personeel is de totale wachtlijst in april voor het eerst in 17 jaar gedaald, met bijna een kwart miljoen sinds onze aantreden. Met de investeringen en hervormingen die we doorvoeren via ons Plan voor Verandering, zullen we de NHS herbouwen.