Duurzaamheid, Europa loopt nog steeds volledig achter

De titel zegt het al: "De Raad heeft formeel zijn standpunt vastgesteld over duurzaamheidsverslaggeving en due diligence ter versterking van het concurrentievermogen van de EU." Los van de vaktermen is het duidelijk, mocht er nog twijfel over bestaan, dat de Europese instellingen uitgaan van een heel eenvoudige aanname: om het concurrentievermogen van het Europese systeem, en daarmee van Europese bedrijven, te versterken, is het noodzakelijk om in te grijpen in de regels van duurzaamheid.

Met deze premisse kunnen we beter begrijpen wat er met het Omnibusdecreet gebeurt, wanneer de Europese triade, bestaande uit de Commissie, de Raad en het Parlement, vanaf februari vorig jaar overgaat tot het ontmantelen van de regels die deze Europese instellingen in de vorige zittingsperiode definitief hadden goedgekeurd. Maar zoals we weten, is er in de politiek, op welk niveau dan ook, niets definitief en dus, dankzij een eenzijdige lezing van de verschillende rapporten en waarschuwingen van Mario Draghi , Enrico Letta , de zogenaamde Verklaring van Boedapest over vereenvoudiging en een veranderde gevoeligheid voor het onderwerp (hoe gemakkelijk is het om altijd de grote boze wolf de schuld te geven), gaat de afdaling naar deregulering in rap tempo door.

De meest recente is die welke werd aangekondigd door het Comité van Vertegenwoordigers van de Raad van de EU – Coreper , in een persbericht dat de meest oplettende waarnemers, zoals de Deense professor Andreas Rasche , die de lezers van Produrre Bene al kennen, als volgt samenvatten: «De Raad gaat veel verder dan de Commissie wat betreft het verminderen van de regelgeving, met name de nieuwe Csddd-drempel (of Cs3d) is een aanzienlijk probleem».

De reikwijdte van de due diligence-richtlijn zal in feite voorbehouden zijn aan bedrijven met 5.000 werknemers en een omzet van 1,5 miljard . Een enorme maatregel die de effecten van een regelgeving die in haar opzet alle productieketens verantwoordelijk wilde maken voor de naleving van mensenrechten, drastisch beperkt. De doelstelling is dat alleen de grootste bedrijven de meest invloedrijke bedrijven zijn in de waardeketen en daarom is het terecht dat de verplichtingen alleen voor hen gelden.

Rasche analyseert de kwestie verder door te herinneren aan hoe het mandaat van de Raad de aandacht verschuift van een entiteitsgerichte benadering naar een risicogerichte benadering. Dat wil zeggen, het richt zich op de sectoren waar de daadwerkelijke en potentiële negatieve effecten het meest waarschijnlijk zijn: "Deze nieuwe risicogerichte benadering", legt de professor uit, "heeft veel beperkingen, bijvoorbeeld: "verplichtingen worden alleen uitgebreid in het geval van objectieve en verifieerbare informatie die wijst op negatieve effecten die verder reiken dan die van directe handelspartners".

Met andere woorden, dit lijkt te betekenen dat de verantwoordelijkheid alleen bij de directe partners ligt, maar dat, indien er nieuws over schendingen zou zijn, de verplichtingen zouden worden uitgebreid. Maar wie zou dit nieuws moeten brengen? De autoriteiten? De kranten? De sociale media? Op dit moment is het nog niet bekend. Tot slot stelt de Raad ook voor om de deadline voor de omzetting van de Cs3d met een jaar uit te stellen, tot 26 juli 2028 .

De aanstaande wijzigingen in de CSRD, de rapportagerichtlijn, werden eveneens bevestigd: de Commissie stelde voor om de drempel voor het aantal werknemers te verhogen tot 1.000 en beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen uit te sluiten van de reikwijdte van de richtlijn. Om niet achter te blijven, voegde de Raad vervolgens een drempel van een netto-omzet van meer dan 450 miljoen euro toe om "de rapportagelast voor bedrijven verder te verlichten". Er werd ook een evaluatieclausule opgenomen met betrekking tot een mogelijke uitbreiding van de reikwijdte, om voldoende beschikbaarheid van informatie over duurzaamheid van ondernemingen te garanderen.

Vereenvoudiging, uniformiteit van regelgeving en duidelijkheid over het toepassingsgebied zijn allemaal positieve aspecten, maar de indruk is dat we op weg zijn naar een "conceptuele" verzaking van de noodzaak om duurzaamheidsprincipes in het bedrijfsleven te integreren. De ware betekenis van dit pad – dat zeker vereenvoudigd moest worden – dreigt te worden afgezwakt in naam van een verkeerd begrepen concurrentievermogen. De implementatiefase van het Omnibusdecreet omvat nu de start van de onderhandelingen met het Europees Parlement. Niet voordat dit laatste echter op zijn beurt " een eigen onderhandelingspositie heeft ingenomen , met als doel een akkoord te bereiken over dit dossier". Het spel is nog lang, maar de gokkers wedden allemaal op de lage prijs. Ondertussen groeit de onzekerheid onder bedrijven, wat niet bepaald een sterke concurrentiefactor is.

Lees de laatste updates van het ProdurreBene-kanaal

Opening: Coreper in zitting, foto van de persdienst van de Raad van de EU