Amerikaanse obligatiemarkt in beroering

door Mario Lettieri en Paolo Raimondi * –

De Amerikaanse obligatiemarkt is in een enorme fibrillatie. Ongeveer 9,2 biljoen dollar aan Amerikaanse staatsobligaties, gelijk aan een derde van alle schulden en bijna 30% van het Amerikaanse bbp, vervalt in 2025. Als we daar het federale tekort van 1,9 biljoen dollar bij optellen dat het Congressional Budget Office (CBO) voorspelt, maar het zal meer zijn, zal de totale uitgifte van staatsobligaties dit jaar de 10.000 miljard dollar ruimschoots overschrijden! Een groot deel van dit bedrag bestaat uit kortlopende obligaties met een looptijd van 1 jaar, de zogenaamde schatkistcertificaten. Dit is nog nooit eerder in de wereld gebeurd! Voor de komende tien jaar voorspellen de CBO-prognoses tekorten tussen de 5 en 7% van het bbp. Dit zou tegen 2034 minstens 21.000 miljard dollar aan nieuwe schulden opleveren. De veilingen van Amerikaanse obligaties houden vooralsnog stand. De rente op tienjarige obligaties is echter gedaald van 3,8% naar ruim 4,5%, waarmee de noodlottige 5% wordt benaderd, objectief en psychologisch gevaarlijk. Dit niveau voorzag de ernstige crises van 2000 en 2008. Bovendien doen hoge rentes niets anders dan de schuld doen toenemen. Dit jaar zou de rente de 1.000 miljard moeten overschrijden. Sinds 2027 is het aandeel van passieve rente op de begroting verdrievoudigd. Het is duidelijk dat de gigantische Amerikaanse schuld niet alleen aan Trump te wijten is, ook al heeft hij veel bijgedragen tijdens zijn eerste presidentschap. Zijn huidige gedrag, grillig en agressief in zijn taken en in de internationale geopolitieke betrekkingen, heeft echter een toch al zeer precaire wereldorde doen wankelen en enorme problemen veroorzaakt in het beheer van de Amerikaanse schuld. De onzekerheid over het Amerikaanse beleid dreigt de neiging van veel regeringen, grote banken en internationale fondsen om Amerikaanse obligaties te kopen, te temperen. Zelfs de beledigende uitspraken die richting veel landen worden gedaan, te beginnen met de Europese landen en de BRIC-landen, lijken geen stimulans te zijn voor het vertrouwen. Trump en zijn regering kunnen niet denken dat verbale uitbarstingen voldoende zijn om de markten te kalmeren en te overtuigen van de waarde van Amerikaanse obligaties. De markten laten zich niet leiden door presidentiële presidentiële decreten. Sterker nog, de regering klimt tegen de muren op om oplossingen te vinden na de recente, duidelijke turbulentie op de markten voor staatsobligaties. Ten eerste dreigde Trump de gouverneur van de Federal Reserve, Jerome Powell, af te zetten als hij de rente niet verlaagde. Powell verzette zich, omdat hij wist dat de tarievenoorlog onder andere de prijzen zou verhogen en de inflatie zou aanwakkeren. Voorlopig is de strijd gewonnen door de gouverneur, die in zijn functie is gebleven, en zelfs gesteund wordt door de traditionele Amerikaanse economische en financiële wereld. Trumps tweede zet is om het Congres een wet te laten goedkeuren, de beruchte GENIUS Act, die uitgevers en beheerders van stablecoins toestaat staatsobligaties, met name schatkistpapier, te kopen en deze te gebruiken als onderpand voor cryptovaluta die doorgaans aan de dollar gekoppeld zijn. Als de wet wordt aangenomen, zal deze markt naar verwachting met minstens 2000 miljard dollar groeien, wat gebruikt zou kunnen worden om Amerikaanse obligaties te kopen. Voor Trump en zijn goeroes zou dit de obligatiemarkt ten goede komen. De afgelopen dagen heeft het Huis van Afgevaardigden een wetsvoorstel goedgekeurd genaamd de "One Big Beautiful Bill Act" (!), waarvan artikel 899 stelt dat het de belasting wil verhogen op dividenden, winsten en activa van banken en beleggingsfondsen die in het buitenland geregistreerd staan ​​en die als fiscaal vijandig tegenover de VS worden beschouwd. In de praktijk zijn dit allemaal degenen die Trumps bevelen niet prompt opvolgen. Dit maakt deel uit van de belofte, net als met de tarieven, om meer te innen uit die "uitbuitende wereld van Amerikaanse vrijgevigheid", om Amerikanen te verrijken. Naar onze mening is dit een stap die vlucht in de hand werkt in plaats van een groter vertrouwen in het Amerika van vandaag. Het andere, nog belangrijkere initiatief is gericht op de Amerikaanse toezichthouders, de Federal Reserve, de Federal Deposit Insurance Corporation en het Office of the Comptroller of the Currency. Deze instanties worden door de overheid opgeroepen om de hoeveelheid liquiditeit die banken moeten reserveren om hun investeringen te dekken, te wijzigen, dat wil zeggen te verminderen, en deze zo beschikbaar te maken voor meer kredietverlening en andere activiteiten, met name op de markten voor schatkistpapier. Het gaat hierbij om het verlagen van de coëfficiënt van de befaamde financiële hefboomwerking: meer uitgegeven effecten ten opzichte van steeds minder onderpand. Het zou een enorm geschenk zijn aan het Amerikaanse banksysteem, dat naar eigen zeggen enthousiast is over de hervorming.

Hefboomwerking heeft in het verleden al een rampzalige rol gespeeld in de ongereguleerde derivatenmarkt, waarvan de bubbel sterk heeft bijgedragen aan de subprimecrisis. Voor de grootste internationale banken bedraagt ​​deze ratio 5%, oftewel 5 dollar per 100 belegde dollars, en werd deze precies na de grote crisis van 2007-2009 opgelegd. De grootste banken, die tevens de belangrijkste deelnemers aan de schatkistmarkt zijn, zouden er het meest direct van profiteren. De risico's zouden natuurlijk vooral voor kleine beleggers gelden.

* Mario Lettieri, voormalig parlementslid en ondersecretaris van Economie; Paolo Raimondi, econoom en universitair docent.