Drugs, het Mantua-model: propaganda en repressie

De Bluff van het Jaarverslag
Het voorwoord van de gevolmachtigde ondersecretaris bevestigt dat drugs een uitzonderlijk wapen zijn voor het veiligheidsnarratief, waardoor de werkelijke prioriteiten op het gebied van gezondheid en sociale zaken worden verhuld

De regering heeft onlangs het jaarverslag over drugs aan de Kamers overhandigd. Het document, uitgegeven door de afdeling Antidrugsbeleid van het Presidium van de Ministerraad, zou een actueel beeld moeten geven van het fenomeen verslaving en overheidsinterventie in ons land. Opvallend is opnieuw de toon en aanpak van het voorwoord van ondersecretaris Alfredo Mantovano , dat in alle opzichten de politieke koers van de regering op dit gebied weergeeft, mede met het oog op de Drugsconferentie in november. Een lezing die weliswaar oproept tot meer interventie op het vlak van de dienstensector, maar die de repressieve en moraliserende aanpak bevestigt die de huidige meerderheid kenmerkt.
Mantovano prijst het optreden van de politie en de rechterlijke macht tegen drugshandel en spreekt van een " intensivering van de werkzaamheden ", die echter - zo benadrukt hij - niet tot wetswijzigingen heeft geleid. Hij vergeet dus sluw te herinneren aan het feit dat het Caivano-decreet , dat de straffen voor kleine drugsdelicten verhoogde, tot in 2024 effect heeft gehad. Dit bevestigt de aanpak van de regering, die aandringt op een model gebaseerd op strafrecht en repressief ingrijpen, en vermijdt het in twijfel trekken van een regelgeving - de Geconsolideerde Wet van 1990 - die decennialang meer kwaad dan goed heeft gedaan, zoals gedocumenteerd in de zestiende editie van het Witboek over Drugs , dat vandaag aan de Kamer wordt gepresenteerd. Vijfendertig jaar na de inwerkingtreding van de Geconsolideerde Wet over Drugs laten de cijfers geen ruimte voor interpretatie: het repressieve systeem dat is ontworpen door de wet Jervolino-Vassali is niet alleen nog steeds volledig operationeel, maar blijft verwoestende gevolgen hebben, zowel op sociaal als op strafrechtelijk vlak. De momentopname van de editie 2025 van het Witboek bevestigt – zowel in absolute gegevens als in trends – wat in de vijftien voorgaande edities al aan de kaak werd gesteld: we staan voor een aangekondigd, systemisch, structureel falen.
Artikel 73 , met name handel en kleinschalige handel, blijft een meedogenloze machine die het Italiaanse justitiële en gevangenissysteem binnendringt. Het brengt meer dan een derde van de gedetineerden in de gevangenis: de overbevolking is van dien aard dat het spookbeeld van een veroordeling voor onmenselijke en vernederende behandeling, die Italië in 2012 door het EHRM werd opgelegd, wordt opgeroepen. Dit is geen toeval. Zoals we al jaren herhalen, is de kern van de zaak politiek, nog voordat deze juridisch van aard is: het grootste deel van de criminele repressie komt voort uit het drugsbeleid, en zonder een paradigmaverschuiving op dit front blijft elke discussie over decarceratie loos. De simulaties worden jaar na jaar bevestigd: zonder de gedetineerden voor artikel 73 of degenen die tot drugsverslaafden zijn verklaard, zou het probleem van overbevolking simpelweg niet bestaan . Het is tijd om toe te geven dat dit niet langer " bijwerkingen " zijn van de antidrugswetgeving. Na 35 jaar toepassing moeten ze worden gelezen voor wat ze zijn: gewenste effecten, instrumenten van sociale controle, resultaten van een specifieke politieke keuze. En als zodanig moeten ze worden veroordeeld en bestreden.
Ondersecretaris Mantovano roept op tot meer preventieve maatregelen , met name op scholen, waar – zoals vermeld in het regeringsrapport – “informatie-initiatieven over de schadelijkheid van drugs” toenemen. Hij onderstreept de betrokkenheid van de politie, zelfs “vanaf de basisschool”, bij thematische wedstrijden. Een aanpak die van de school een propagandamiddel maakt in plaats van een plek voor kritisch en geïnformeerd onderwijs. In plaats van evidence-based beleid en seculiere informatie te promoten, wordt een paternalistisch en stigmatiserend model voorgesteld, dat zijn ineffectiviteit in de loop der jaren heeft bewezen. De gevolmachtigde van Meloni neemt dus ook de verantwoordelijkheid op zich voor de daling van het middelengebruik onder adolescenten (gegevens van ESPAD 2024). Het is jammer dat de gegevens zich in het statistische interval van ten minste twintig jaar bevinden en compatibel zijn met die in het rapport van vorig jaar, dat Mantovano's alarmerende woorden juist had gerechtvaardigd. Net zoals er vorig jaar geen alarm was en de toename relatief was ten opzichte van de COVID-jaren, valt er vandaag de dag geen enkele reden voor te geven, nu de gegevens licht dalen.
Het bevestigt dus dat drugs een uitzonderlijk instrument zijn voor het veiligheidsnarratief, wat het risico met zich meebrengt de werkelijke gezondheids- en sociale prioriteiten te verdoezelen. Kijk maar eens naar hoeveel ruimte de regering heeft toegewezen aan fentanyl, het onderwerp van een Nationaal Plan dat in maart 2024 werd gelanceerd. De nadruk ligt op de constructie van onmiddellijk gevaar en de internationale aandacht wordt gevestigd op het Italiaanse model. Gelukkig rechtvaardigt het epidemiologische bewijs geen alarmisme: als het juist is om de mogelijke verspreiding van synthetische opioïden te monitoren en te voorkomen, zou het nodig zijn om af te stappen van een noodsituatie en gefragmenteerde logica. De Essentiële Niveaus van Hulp voor Schadebeperking ( HRR ) blijven een dode letter, terwijl er, verblind door ideologie, een gebrek is aan een systemische visie die echt rechten en effectieve trajecten voor behandeling en vermindering van risico's en schade kan garanderen.
Het samen lezen van het Witboek en het regeringsrapport is een goede oefening in kennis, die de dringende noodzaak van een paradigmaverschuiving bevestigt. We hebben een wet nodig die definitief een einde maakt aan de prohibitionistische benadering, die bestaat uit stigmatisering, marginalisering en repressie. We moeten investeren in schadebeperking en in de rechten van mensen die drugs gebruiken, en waardigheid, middelen en professionele autonomie herstellen in openbare en particuliere sociale diensten. Het Witboek wordt gepromoot door La Società della Ragione, Forum Droghe, Antigone, CGIL, CNCA, Associazione Luca Coscioni, ARCI, LILA met de steun van A Buon Diritto, Comunità di San Benedetto al Porto, Funzione Pubblica CGIL, Gruppo Abele, ITARDD, ITANPUD, Meglio Legale, EUMANS en ICARO Volontariato Giustizia ODV. Het rapport kan hier gratis worden gedownload.
*Drugsforum
l'Unità