Mijn favoriete dessert: Een lieflijk, diep en treurig klein Iraans wonder (***)

Dat het persoonlijke politiek is, is, afhankelijk van hoe je ernaar kijkt, een cliché, een oproep om de straat op te gaan, of, desnoods, een van die kleine ontdekkingen die alles verhelderen. Toen Carol Hanisch haar essay met precies die titel schreef, werd er plotseling iets duidelijk. En dat iets heeft te maken met de radicale onmogelijkheid om te scheiden wat we zijn van wat we lijden. My Favorite Dessert is een diepgaande en openlijk intieme film. Het ontvouwt zich in een ontmoeting tussen twee eenzame ouderen die elkaar op een gegeven moment, misschien per ongeluk, herkennen. En toch lijken in werkelijkheid weinig beslissingen zo persoonlijk politieker. En niet alleen omdat hun besluit om samen te zijn indruist tegen alle sociale conventies, tegen alle taboes, en ondanks het uitdrukkelijke verbod van een politiek regime dat elke afwijkende mening bestraft, hoe triviaal ook. Het is ook, en duidelijk, politiek door het bestaan ervan als film.

Mijn favoriete dessert was er zelfs op het Filmfestival van Berlijn in 2024, na een lange en kronkelige reis langs gesmokkelde kopieën. Het regime van de ayatollahs maakte zijn toch al cyclische dreigement waar om alle producties waarin vrouwen blootshoofds zonder hoofddoek verschijnen te verbieden. Alle computers en opslagmedia werden in beslag genomen. Slechts één exemplaar buiten Iran bleef gespaard van de annuleringswoede , en zo werd het meest nette en onschuldige liefdesverhaal een gebaar, zo niet revolutionair, dan toch bijna.

De film vertelt het verhaal van het eenzame leven van een bejaarde weduwe in Teheran. In werkelijkheid is het personage, gespeeld door Lili Farhadpour, niet helemaal alleen. Ze vermaakt zich met haar vrienden, chat via Zoom met haar dochter die in Europa woont en eist voor zichzelf en iedereen om haar heen het zeldzame voorrecht van onafhankelijkheid op. Met andere woorden, ze doet wat ze wil met wie ze wil. Dit zijn dingen die met de jaren komen en die de etiquette behoorlijk doen verslappen. Enkele van de grappigste scènes in de film bevatten de grofgebekte gesprekken van de groep vrienden, die niets weten van preventie of de betekenis van de maatregel. Alles zal veranderen op de dag dat onze heldin een taxichauffeur tegenkomt, en die laatste ermee instemt om haar favoriete dessert te proberen, maar dan gemaakt door nieuwe handen.

Regisseurs Maryam Moghadam en Behtash Sanaeeha benadrukken de wil om weerstand te bieden wanneer alles verloren is. Dat deden ze op een meer dan opmerkelijke manier in The Forgiveness. Het was het verhaal van een vrouw en haar dochter die zich verzetten tegen een gerechtelijke dwaling, die hun echtgenoot en vader onterecht ter dood veroordeelde. Het was een uitputtend drama, dat tot het punt van de simpele pijn reikte. Maar altijd vanuit de zekerheid van alledaagse gebaren, van het meest alledaagse en actuele lijden.

My Favorite Dessert blijkt een komedie-achtig drama te zijn dat even charmant als diepgaand is. En triest. Een explosie van persoonlijke en fel politieke cinema.

--

Regie : Maryam Moghadam, Behtash Sanaeeha. Met in de hoofdrollen : Lili Farhadpour, Esmaeel Mehrabi, Mohammad Heidari. Speelduur : 97 minuten. Nationaliteit : Iran.