Koel hoofd, maximale spanning

Het is geen wonder dat een tekenfilm als Torrente's een hit is in de Spaanse cinema. Of dat Francisco Ibáñez inspiratie vond bij geheimagenten als Mortadelo en Filemón. Hier is de 'onderwereld', in de woorden van José María Aznar, altijd slordig geweest. Er is commissaris Villarejo, die de afgelopen jaren de Spaanse politiek op zijn kop heeft gezet met zijn obsessieve drang om alles vast te leggen, en nu is er de socialistische activist Leire Díez .
De twee zijn alleen vergelijkbaar in hun brutaliteit en hun opzichtige gebaren. In ieder geval voor nu. Eerstgenoemde leidde, met de steun van twee ministers en een staatssecretaris, een netwerk binnen de politietop om projecten van politieke tegenstanders als Podemos en de onafhankelijkheidsbeweging te vernietigen, waarbij onder andere valse rapporten werden gelekt. Een aflevering die niet misstaat in een staatsriool. De tweede, voor zover wij weten, rapporteerde informatie aan hoge PSOE-leiders om commandanten van de Guardia Civil of een officier van justitie voor corruptiebestrijding schade toe te brengen, in overeenstemming met een zakenman die schadevergoeding eiste na een gevangenisstraf. Vooralsnog is er geen bewijs voor een netwerk van overheidsfunctionarissen die buiten de wet handelen. We zullen zien of de zaak verder komt.
Als de regering in handen is van de maffia, moet er iets gebeuren. Vandaar de demonstratie op de 8eDe avonturen van Leire Díez hebben het politieke rumoer nog wat opgevoerd. De zaak-Ábalos, waarvan het bewijsmateriaal steeds schandaliger wordt, en de zaken rond de vrouw en de broer van de president, waarvan de afloop onbekend blijft, kregen extra lading door de WhatsApp-berichten van Pedro Sánchez aan zijn voormalige minister, die tot op de dag van vandaag in het roddelcircuit blijven. En nu de audio-opnamen van de dappere activist. Geen van deze kwesties is nog zo ernstig dat het de president zou doen wankelen, maar ze creëren wel een dichte mist die, in combinatie met de zwakte van het parlement, de regering ervan weerhoudt vooruitgang te boeken en de politieke agenda te bepalen.
Op basis van wat we tot nu toe gezien en gehoord hebben, zal Sánchez niet vallen. De PP geloofde aanvankelijk dat de parlementaire fusie zou mislukken, maar de bondgenoten van de PSOE zijn verder dan ooit verwijderd van een partijwisseling. Dat de parlementsverkiezingen niet voor de deur staan, heeft de Volkspartij al maandenlang erkend, ook al achten ze het nodig om haar uitputtingsslagstrategie voort te zetten. De verbale escalatie lijkt eindeloos, maar deze week ging Alberto Núñez Feijóo nog een stap verder en noemde Sánchez een maffiabaas. Deze spanning in het verhaal dwingt hem om tegelijkertijd een zet te doen. Als de situatie zo ernstig is, zou de grootste partij van het land een motie van wantrouwen moeten indienen. Dit is ook wat Vox eist. Maar de PP-leider weet dat het geen goed idee is haar te verliezen. Hij moet echter omgaan met de druk die in Madrid op hem wordt uitgeoefend en daarom gaat hij opnieuw de straat op.

José María Aznar tijdens een Faes-evenement afgelopen donderdag in Madrid
FERNANDO VILLAR / EFEFeijóo heeft een demonstratie voorgesteld op 8 juni onder de slogan "Maffia of democratie", een dramatische tegenstelling die doet denken aan de verkiezingsslogan waarmee Isabel Díaz Ayuso zulke goede resultaten boekte: "Communisme of vrijheid." Vox zal niet bij de demonstratie aanwezig zijn. Maar zodra Feijóo het protest aankondigde, verzamelden zich zo'n 300 leden van de extreemrechtse groep Revuelta bij de poorten van het Moncloa-paleis om Sánchez te beledigen, te midden van Franco-vlaggen en in aanwezigheid van Santiago Abascal. Zijn Hongaarse vriend, Viktor Orban, waarschuwde een paar dagen geleden dat de Spanjaarden te maken hebben met “de meest brute onderdrukking.” Er zijn altijd mensen die de inzet verhogen.
Hoewel sommige sectoren die dicht bij de PP staan van mening zijn dat er een motie van afkeuring moet worden ingediend, zelfs als deze wordt verworpen, zoals Felipe González in zijn tijd deed, weet Feijóo dat hij dan het doelwit wordt van alle aanvallen in het Congres. Hij kreeg steun van Sánchez, de rest van links, de nationalisten en Vox. Een beeld van totale parlementaire isolatie. Het antwoord is dus: demonstratie.
Aznar vatte het op een beeldende en eenvoudige manier samen. Als hij in november 2023 begon met "wat gedaan kan worden, laat ze het doen", schreef hij deze week voor "een koel hoofd, maar maximale vitale spanning". Ook de oud-president is geen voorstander van een motie van wantrouwen: "Er zijn nog twee jaar tot de verkiezingen en er valt nog veel te bezien." De demonstratie is tevens een evenement ter voorbereiding op de campagne van het Congres. Feijóo zal geen problemen ondervinden tijdens het conclaaf, maar hij moet er wel snel uit om het twee jaar vol te kunnen houden.
Dit is de zesde demonstratie van de PP tegen de regering in deze termijn. De andere straffen waren het gevolg van de amnestie voor Carles Puigdemont. Het Constitutionele Hof gaat zich binnenkort uitspreken over de vraag of deze wet al dan niet moet worden goedgekeurd. Als hij dat doet, zal hij de relatie tussen de PSOE en Junts verder versterken. De vijfde demonstratie vond een jaar geleden plaats, toen het erop leek dat de amnestie het einde van Sánchez betekende. De PSOE heeft het al verwerkt.
Lees ook Wat schuilt er achter het Catalaans in Europa? Lola García
Binnen de regering van Moncloa maken de door de Volkspartij (PP) aangekaarte zaken zich minder zorgen, omdat ze ervan overtuigd zijn dat deze weinig grond hebben en dat de commotie die ze veroorzaken voor de meeste burgers onbegrijpelijk is. Toen Mariano Rajoy overleed, droeg hij in zijn rugzak een partij waarvan de penningmeester bijvoorbeeld 50 miljoen dollar op een Zwitserse rekening had verstopt. De zaak-Ábalos heeft de PSOE weliswaar kapotgemaakt, maar niet tot haar ondergang geleid. Het hangt dus allemaal af van dat ‘nog veel te bezien’ waar Aznar naar verwijst.
lavanguardia