Tegenslagen en tegenslagen

Kurt Tucholsky, die zag hoe zijn boeken door de nazi's op openbare pleinen werden verbrand, beoefende cabaret-achtig sarcasme, maar dat kon niet voorkomen dat hij stierf, hetzij uit wanhoop, hetzij per ongeluk, aan een overdosis slaappillen. Een pacifist en antimilitarist – niet altijd hetzelfde – hij is de auteur van uitspraken als: “Duitsland heeft een anatomische singulariteit: het schrijft met zijn linkerhand, maar handelt met zijn rechterhand.” Uitgeverij Acantilado heeft een aantal van zijn boeken uitgegeven, die ons eraan herinneren dat niet iedereen stil bleef toen het nazisme opkwam en dat gelijk hebben in situaties van maatschappelijke en institutionele chaos eerder een electorale last dan een voordeel is.

Zondag kwamen de eerste analyses na de verkiezingen in Duitsland, uit Berlijn, tot een consensus: er is sprake van een tijdperkverandering en de betekenis en onzekerheid ervan wordt vergeleken met de val van de Berlijnse Muur. We weten niet of deze diagnoses juist zijn, juist omdat de huidige onzekerheid wordt gevoed door de perverse uitbuiting van verwarring. Hadden de analisten van de val van de Berlijnse Muur in 1989 gelijk of verwarden ze verwachtingen met realiteit? In speciale programma's op RAC1 en Catalunya Ràdio wezen experts erop dat jongere kiezers het niet meer eens zijn met de communicatievormen van hun voorouders en dat TikTok tegenwoordig belangrijker is dan de controle over de publieke media. Ook benadrukten ze het belang van een rechtse vleugel met een christelijke en humanistische traditie en principes die hen ervan weerhouden pacten te sluiten met aanhangers van racisme en intolerantie. De theoretische moderatie van de partijen die het eens kunnen worden over een nieuwe regering zou rekening moeten houden met het feit dat, aan de uitersten, de overeenkomst tussen hen de singulariteit is – laat hij die zonder zonde is de eerste steen werpen – pro-Russisch.

Er zijn nog steeds mensen die geloven dat gematigdheid de strijd tegen extremisme zal winnen.

Deze generatiekloof heeft ook invloed gehad op de opkomst van degenen die ten tijde van Tucholsky de democratische grondslagen zodanig hebben aangetast dat zij een fanatisme hebben ontwikkeld dat het huidige fanatisme inspireert. Vandaag de dag diagnosticeren we deze mutatie, in het vertrouwen dat rationele nauwkeurigheid en gezond verstand de strijd zullen winnen tegen de straffeloosheid van leugens, die helaas niet alleen aan één kant voorbehouden zijn. Op taalkundig vlak zijn de media het erover eens dat de resultaten van de sociaaldemocraten in het Spaans een ramp en een tegenslag zijn, en in het Catalaans patacada en daltabaix . De etymologie van descalabro is de meest verontrustende: het komt van het Latijnse descalaverare , wat ‘zonder schedel vertrekken’ betekent.

Lees ook

Ondertussen houdt de Andalusische PSOE haar vijftiende congres, met de gebruikelijke uiting van onvoorwaardelijke euforie. De partij heeft de ambitie om de strijd tegen de PP van Juanma Moreno Bonilla te winnen, die niet bepaald hetzelfde is als de PP van Alberto Núñez Feijoo (gisteren ging hij in de fout met Ana Rosa). Het motto van het congres, “Andalusië vooruit”, wekt het sarcasme op van degenen die, zonder een seconde te verspillen en met een chirigotero-sarcasme, toevoegen: “En erachter”.