Een stem als Nina Simone, Barbra Streisand, zelfs Mahalia Jackson

Terwijl grote golven stukslaan op een woeste kust, lopen Clint Eastwood en Donna Mills tegen de wind in over het strand. Als ze na een stukje wandelen gaan zitten, zijn de golven nog altijd hoog genoeg om schepen voor anker te houden. Intussen hoor je ‘The First Time Ever I Saw Your Face’, gezongen door een dan nog vrijwel onbekende Roberta Flack. Een nummer dat precies die onnadrukkelijk woeste liefde in zich heeft branden.

Dat nummer in die film (Play Misty for Me, 1971) – twee decennia eerder geschreven door Ewan MacColl – was de grote doorbraak van Flack, waarna ze een van de grootste soulsterren van de jaren zeventig en tachtig werd. Haar stem had een enorm bereik, met veel passie maar zonder overdreven emotioneel te worden, ook al zong ze regelmatig over maatschappelijke thema’s, zoals racisme (‘Be Real Black For Me’, met Donny Hathaway) en homoseksualiteit (‘Ballad Of The Sad Young Men’).

https://www.youtube.com/watch?v=d8_fLu2yrP4

„Mij is verteld dat ik klink als Nina Simone, Nancy Wilson, Odetta, Barbra Streisand, Dionne Warwick, zelfs Mahalia Jackson”, zei Flack in The New York Times in 1970. „Als iedereen zegt dat ik als één iemand klink, maak ik me zorgen, maar als ze zeggen dat ik zoals hen allemaal klink, weet ik dat ik mijn eigen stijl heb.”

Afgelopen weekend overleed Roberta Flack op 88-jarige leeftijd, na een hartaanval.

Roberta Cleopatra Flack werd in 1937 geboren in Black Mountain, in North Carolina en groeide op in Arlington, Virginia. Haar vader werkte voor de overheid, haar moeder was organist in een kerk. De familie was erg muzikaal, Roberta speelde zelf piano en wel zo goed, dat ze er een beurs van de Howard University voor kreeg. Als vijftienjarige was ze de jongste student ooit. Ze werd omschreven als verlegen, ongemakkelijk, ijverig en altijd met haar neus in een boek. Ze studeerde af (inmiddels op zang) nog voor ze twintig werd, waarna ze les ging geven.

Eastwood

Haar carrière kwam vervolgens langzaam op gang. Ze speelde veel, had een bescheiden reputatie als performer en een groot repertoire, maar ze was al halverwege de dertig toen Clint Eastwood belde. Dankzij zijn film schoot ze naar de top van de hitlijsten, ook al was het album waar dat nummer op stond al drie jaar uit.

Zij kende ‘The First Time Ever I Saw Your Face’ in de versie van Joe & Eddie (1963). Ze zong het in 1969 zelf veel langzamer en gevoeliger dan haar voorgangers, met in haar achterhoofd haar door een auto doodgereden kat. Toen Eastwood belde of hij het mocht gebruiken (voor 2.000 dollar), zei ze dat ze het dan wel opnieuw wilde opnemen, omdat ze het te langzaam vond. Eastwood wilde daar niets van weten. Flack won er in 1973 een Grammy voor.

Roberta Flack zong ‘The First Time Ever I Saw Your Face’ gevoeliger dan haar voorgangers, met in haar achterhoofd haar door een auto doodgereden kat

Het nummer was, toepasselijk genoeg, het nummer waar de astronauten van Apollo 17 mee werden wakker gemaakt in een baan rond de maan, op de dag dat ze terug naar aarde kwamen: de voorlopig laatste keer dat mensen de maan van dichtbij zagen.

Later zou ze hits scoren met ‘Feel Like Makin’ Love’, ‘The Closer I Get To You’, ‘Tonight, I Celebrate My Love’ (met Peabo Bryson) en de Burt Bacharach-song ‘Making Love’. Maar verreweg haar grootste hit is ‘Killing Me Softly with His Song’, geschreven door Charles Fox, Norman Gimbel en Lori Lieberman. Flack bracht het uit in 1973 en het kwam op nummer één in onder meer de Verenigde Staten, Australië en Canada en leverde Flack twee Grammy’s op – ze was de eerste artiest die twee jaar achter elkaar de Grammy Award voor Record of the Year won, later alleen gevolgd door U2 en Billie Eilish. Het nummer werd in 1996 opnieuw opgenomen door de Fugees, die daar opnieuw een Grammy mee wonnen. De Fugees en Flack speelden het later regelmatig samen.

https://www.youtube.com/watch?v=mrudT410TAI

Samen zong ze ook met goede vriend Donny Hathaway, op het album Roberta Flack & Donny Hathaway (1972), met onder meer ‘You’ve Got a Friend’, de single die bijna tegelijk uit werd gebracht met de nog beroemdere versie van James Taylor. Hun nummer ‘Where Is the Love’ werd in 1974 wel degelijk een monsterhit. In 2003 opnieuw, in de versie van The Black Eyed Peas. Ze werkte ook samen met Quincy Jones, Michael Jackson, Miles Davis, zong nummers van Leonard Cohen en David Bowie en vulde een heel album met covers van The Beatles – in 1975 waren John Lennon en Yoko Ono haar buren in New York.

In de jaren negentig en nul behaalde Flack niet zulke grote successen meer, hoewel ze vele artiesten inspireerde, zoals Erykah Badu, D’Angelo, en Luther Vandross, voor wie Flack een mentor was.

In 2018 ontving Flack zowel een oeuvre-Grammy, als een oeuvreprijs van de Jazz Foundation of America. Datzelfde jaar werd ze onwel op het podium, waarna bleek dat ze enkele jaren eerder een beroerte had gehad. Ook leed ze al geruime tijd aan ALS, waardoor ze de laatste jaren niet meer kon optreden.

https://www.youtube.com/watch?v=gVwANUbwHAU