Het is het management, idioot.

Er zijn steeds meer gevallen waarin artsen in korte tijd duizenden euro's verdienen, zoals blijkt uit het door CNN gepubliceerde onderzoek naar de dermatoloog in het Santa Maria-ziekenhuis, die erin slaagde 407.000 euro te verdienen op tien zaterdagen. Te midden van zoveel chaos is er duidelijk sprake van een mix van normaal en abnormaal. Maar er is een gemeenschappelijke deler in al deze verhalen: een indrukwekkend gebrek aan management, om nog maar te zwijgen van management.

Het is ook opmerkelijk dat de voorzitter van de raad van bestuur van het Santa Maria-ziekenhuis in deze zaak aan aansprakelijkheid wist te ontkomen. In principe had een betaling van dit bedrag alarmbellen moeten doen rinkelen. Dit zou in elke particuliere onderneming het geval zijn. Blijkbaar gebeurt dit niet in Santa Maria, zoals we terecht moeten toegeven, in andere ziekenhuizen ook niet.

Er is al lang sprake van een managementprobleem in de gezondheidszorg, variërend van de meest macro-economische aspecten, zoals het ziekenhuisnetwerk – waar ziekenhuizen wel of niet gevestigd moeten worden, of welke gesloten moeten worden – tot meer dagelijkse managementkwesties. Het is een oude strijd tussen de ministers van Financiën en Volksgezondheid, waarbij de ministers van Financiën volhouden dat er geen geld meer nodig is, maar beter management. Maar natuurlijk worden de ministers van Volksgezondheid, wanneer ze proberen dieper in te gaan op deze interventie voor beter management, publiekelijk verbrand. Het meest emblematische geval is misschien wel dat van de kraamkliniek Alfredo da Costa. Tenminste sinds Correia de Campos minister van Volksgezondheid was, zijn er pogingen geweest om de kraamkliniek te sluiten. En met elke poging nemen de dramatische gevallen in de media toe, die aantonen dat de kraamkliniek niet gesloten zou moeten worden.

Het bewijs dat er iets grondig mis is in de gezondheidszorg, is dat we steeds meer uitgeven aan steeds slechtere diensten. En hoewel de meeste Europese landen hun uitgaven aan gezondheidszorg na de pandemie in verhouding tot het bbp hebben zien dalen, hebben we hier nog steeds geen enkele controle.

Zoals gebruikelijk in een land dat geleid wordt door advocaten, werd gedacht dat de oplossing voor de problemen in de gezondheidszorg zou bestaan ​​uit meer wetgeving en de oprichting van een nieuwe entiteit met een CEO en al. Dit was de aanpak van de regering van António Costa, te beginnen met Marta Temido. Natuurlijk werd er niets opgelost en, alles wijst erop, werd de situatie nog verergerd door het gebrek aan duidelijkheid en scheiding van functies tussen het nieuwe orgaan dat de uitvoerende raad van bestuur van de NHS moet worden en de talloze centrale en regionale entiteiten.

De beperkte macht in ziekenhuizen, net als in veel andere publieke instellingen in het land, heeft zich reële inkomsten toegeëigend ten koste van de belastingbetaler en de kwaliteit van leven en het welzijn van burgers. Het gebrek aan managementinstrumenten, gecombineerd met leidinggevenden die door partijbestuur zijn aangesteld en geen enkele managementvaardigheid hebben, creëert de juiste omgeving voor opportunisten om zichzelf te verrijken.

De problemen waarmee de NHS kampt, hebben kenmerken die niet kunnen worden opgelost met wetten of vernieuwde organisatiestructuren. Politieke steun en veel moed en competentie van het management zullen nodig zijn om gevestigde belangen te doorbreken, zonder geïntimideerd te raken door de gevallen en kleine incidenten die zich telkens herhalen wanneer een belang wordt bedreigd.

Een goed begin is het aanstellen van competente managementteams met autonomie en vooral politieke steun, die hen uiteraard de tools geven om te managen. Dat zal niet gemakkelijk zijn, want de overtuiging heerst dat alles wat gevestigde belangen bedreigt, uiteindelijk iedereen die iets wil veranderen, tot slachtoffer maakt. Dat komt doordat regeringen, zowel nieuwe als vorige, niet de nodige moed hebben. En zo worden we steeds minder competent in het managen van publieke zaken.

Het geheim van het oplossen van de problemen waarmee de NHS en vele andere publieke instellingen worden geconfronteerd, schuilt in moedig en competent leiderschap en management. Het is het management, dom, om het bekende gezegde "het is de economie" te parafraseren. De enige hoop die we nog hebben, is dat de stille opstand die autoritaire partijen aan de macht brengt, van het type "laat er iemand de leiding hebben", oplossingen kan genereren die de wildgroei aan opportunisten voorkomen.