Czy zostanie osiągnięty kompromis w sprawie podatku od energii elektrycznej, czy też koalicja powróci do starego schematu świateł drogowych nieufności i konfliktu? Komitet koalicyjny to ujawni.

To pierwszy poważny krajowy test polityczny dla koalicyjnego rządu CDU/CSU: w dzisiejszym komitecie koalicyjnym liderzy CDU/CSU i SPD muszą udowodnić, że są zdolni do kompromisu w trudnych kwestiach, takich jak obniżenie podatku od energii elektrycznej. W centrum tej debaty znajdą się dwaj protagoniści.

Kanclerz Friedrich Merz (CDU) jak dotąd dobrze radził sobie na arenie międzynarodowej. Teraz jednak musi udowodnić, że potrafi również pobudzać gospodarkę i poprawiać nastrój w kraju. „Oczywiście mam więcej planów niż tylko zarządzanie kryzysem” – powiedział we wtorek wieczorem w programie ARD „Maischberger”.

Po porażce w wyborach na przewodniczącego SPD, wicekanclerz i minister finansów Lars Klingbeil wchodzi do komitetu koalicyjnego osłabiony i musi udowodnić swoją wartość na nowo – w nowej konstelacji. Dla nowej współprzewodniczącej socjaldemokratów Bärbel Bas jest to jej pierwsze pojawienie się wśród najpotężniejszych polityków koalicji, gdzie jest teraz jedyną kobietą i będzie musiała konkurować z dziesięcioma mężczyznami.

Oczy wszystkich zwrócone są w szczególności na jedną kwestię: czy obniżka podatku od energii elektrycznej będzie dotyczyć wszystkich? Rząd wprowadził środki ulgi cenowej energii obowiązujące od 1 stycznia 2026 r. Opłaty sieciowe, będące składnikiem ceny energii elektrycznej, mają zostać obniżone, a opłata za magazynowanie gazu dla klientów gazowych ma zostać zniesiona.

Obniżka podatku od energii elektrycznej dla przemysłu, rolnictwa i leśnictwa ma być „stała”. Jednak wbrew zapowiedzi zawartej w umowie koalicyjnej nie zostanie obniżona dla wszystkich, co oznacza, że ​​nie dla wszystkich przedsiębiorstw lub gospodarstw domowych. Wywołało to powszechną krytykę ze strony stowarzyszeń biznesowych, związków zawodowych i organizacji opieki społecznej – ale także w CDU/CSU. Krytykę wyrazili m.in. lider frakcji parlamentarnej CDU Jens Spahn i premier Nadrenii Północnej-Westfalii Hendrik Wüst (obaj z CDU). To z kolei rozgniewało SPD.

Przed spotkaniem liderów koalicji Merz wyraził zasadniczą otwartość na ewentualne przedłużenie obniżki podatku od energii elektrycznej, ale tylko jeśli zostanie zabezpieczone finansowanie kontrfinansowe.

Według Federalnego Ministerstwa Finansów, obniżenie podatku od energii elektrycznej dla wszystkich konsumentów kosztowałoby dodatkowe 5,4 mld euro w przyszłym roku. Kontrfinansowanie byłoby prawdopodobnie trudne. Koalicja musiałaby pójść na ustępstwa w innych projektach.

Gospodarka naciska na niezawodność. „Firmy potrzebują jasnych perspektyw i muszą wiedzieć, na co mogą liczyć w polityce gospodarczej koalicji” – powiedział Niemieckiej Agencji Prasowej prezes DIHK Peter Adrian. „Wiele firm pilnie czeka na ulgę, zwłaszcza jeśli chodzi o koszty energii i pracy”.

Koalicja chce obniżyć dochody obywateli. Diabeł może tkwić w szczegółach. Według wstępnych planów uzyskanych przez dpa, oszczędności wyniosą 1,5 mld euro w przyszłym roku, a później wzrosną do 4,5 mld euro. Gazeta „Bild” jako pierwsza o tym poinformowała. Początkowo sankcje zostaną zaostrzone. Następnie nastąpi fundamentalna reforma z przeliczeniem stawek standardowych.

Według Federalnej Agencji Zatrudnienia (BA) w Norymberdze, około 32 900 osób pobierających zasiłek obywatelski miało w zeszłym roku obniżone świadczenia z powodu niewłaściwego postępowania – w lutym 2025 r., w porównaniu do 24 700 rok wcześniej. Biorąc pod uwagę, że jest 5,5 miliona odbiorców zasiłku obywatelskiego, eksperci uważają, że jasno to pokazuje, że nie da się osiągnąć ogromnych oszczędności. Według BA, w marcu osobom uprawnionym do zasiłku przekazano łącznie 3,9 miliarda euro z tytułu zasiłku obywatelskiego, co stanowi prawie taką samą zmianę w porównaniu z marcem 2024 r. W marcu 2023 r. kwota ta wyniosła 3,5 miliarda euro.

Emerytury prawdopodobnie będą również omawiane w komitecie koalicyjnym. Planowany pierwszy pakiet emerytalny Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) i Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) ma kosztować miliardy podatników. „Nie możemy sobie pozwolić na jeszcze większy wzrost wydatków emerytalnych niż obecnie” – ostrzegł już partnerów koalicyjnych prezes Związku Pracodawców Rainer Dulger. Jednak spirala kosztów emerytalnych nie powinna rozpocząć się przed 2029 r., początkowo na poziomie 4,1 mld euro. Zgodnie z planami legislacyjnymi ministra spraw społecznych Basa, kwota ta ma wzrosnąć do 11,2 mld euro do 2031 r.

Ma to przede wszystkim pokryć planowane ustabilizowanie poziomu emerytur na poziomie 48 procent poza bieżącym rokiem – a tym samym dalsze podwyżki emerytur zgodnie z rozwojem płac w Niemczech. Bez stabilnego poziomu emerytur, coraz częstsze przechodzenie pokolenia wyżu demograficznego na emeryturę skutkowałoby tym, że emerytury nie rosłyby już tak szybko jak płace.