Wybory prezydenckie w Polsce: Kolejne dwa tygodnie walki o wszystko

Rozpoczęła się „walka o wszystko” – napisał premier Donald Tusk krótko po ogłoszeniu pierwszych wyników sondaży powyborczych, tzw. exit polls, przed wyborami prezydenckimi. „Przed nami jeszcze dużo pracy” – powiedział jego kandydat Rafał Trzaskowski na imprezie wyborczej w Sandomierzu, na południu Polski. 53-letni liberał i proeuropejski prezydent Warszawy jest nadzieją rządu Tuska. Dotychczas było to często blokowane w ustawodawstwie przez prezydenta Andrzeja Dudę, który jest blisko związany z PiS . Po dwóch kadencjach nie pozwolono mu już kandydować.

Zgodnie z oczekiwaniami Trzaskowski zdobył najwięcej głosów w pierwszej turze głosowania. Nie spodziewano się, że kandydat prawicowo-nacjonalistycznej partii PiS, Karol Nawrocki, pójdzie za nim tak blisko. Oznacza to, że druga tura wyborów 1 czerwca będzie bardzo wyrównana. Kolejną niespodzianką wieczoru był bardzo dobry wynik kandydatów prawicowych.

Od 7 rano do 9 wieczorem. w niedzielę w lokalach wyborczych w Polsce mogło głosować około 29 milionów uprawnionych do głosowania. Oficjalne wyniki wyborów zostaną ogłoszone prawdopodobnie dopiero w poniedziałek w ciągu dnia. Krótko po północy opublikowano nowe wyniki sondażu exit poll przeprowadzonego przez instytut Ipsos. Według niego wynik Rafała Trzaskowskiego poprawił się nieznacznie do 31,1 proc. w stosunku do pierwszych wieczornych prognoz. Różnica między drugim w rankingu Karolem Nawrockim a tym, który zdobył 29,1 proc. głosów, wzrosła.

42-letni historyk Nawrocki jest niezależnym kandydatem prawicowo-nacjonalistycznej partii PiS. Trzaskowski jest członkiem Platformy Obywatelskiej (PO) premiera Donalda Tuska. Frekwencja wyborcza była bardzo wysoka i wyniosła prawie 67 procent, więcej niż w pierwszej turze wyborów prezydenckich latem ubiegłego roku, z powodu koronawirusa. Już wtedy Trzaskowski ubiegał się o urząd przeciwko Andrzejowi Dudzie. Nieco gorszy był wynik Trzaskowskiego w pierwszej turze; do drugiej tury wyborów zyskał prawie dziesięć punktów procentowych i ostatecznie przegrał nieznacznie z Dudą.

Duda przyjął w środę w Pałacu Prezydenckim w Warszawie rumuńskiego kandydata na prezydenta, Jeorjosa Simiona. Simion przegrał w niedzielny wieczór drugą turę wyborów w Rumunii z proeuropejskim burmistrzem Bukaresztu, Nicușorem Danem .

To, czy jego liberalny kolega Trzaskowski również odniesie sukces w Polsce, zależeć będzie również od wyborczych rekomendacji pozostałych kandydatów. Trzaskowski już otrzymał jedno.

W sumie wystartowało 13 kandydatów. Oprócz Trzaskowskiego w skład koalicji rządzącej wchodzą jeszcze dwaj inni kandydaci. Zarówno centrysta Szymon Hołownia, jak i kandydatka Lewicy Magdalena Biejat, nie spełnili oczekiwań, zajmując dopiero piąte i szóste miejsce. Łącznie otrzymali zaledwie dziewięć procent głosów. Prawdopodobnie osłabi to pozycję tych partii w rządzie. Niedługo po ogłoszeniu prognoz Hołownia zaapelował, aby „dać szansę” Trzaskowskiemu. Biejat powiedziała, że ​​najpierw chciałaby porozmawiać z Trzaskowskim.

Ale kogo może zmobilizować kandydat PiS? Według wyników sondaży powyborczych, opublikowanych tuż po północy, skrajnie prawicowy poseł Sejmu Sławomir Mentzen uzyskał 14,8 proc. głosów, co dało mu trzecie miejsce. Mentzen chce opuścić Unię Europejską i jeszcze bardziej zaostrzyć i tak już surowe prawo aborcyjne w Polsce – tak, aby aborcja nie była możliwa nawet w przypadku gwałtu. Na drugim miejscu w sondażach plasuje się prawicowy radykał Grzegorz Braun z wynikiem 6,3 proc. Sondaże nie przewidywały tak dobrego wyniku.

Braun zakłócił dzień objęcia urzędu przez rząd Tuska w grudniu 2023 r. w Sejmie, atakując gaśnicą świeżo zapaloną chanukową menorę. Podczas kampanii wyborczej został sfilmowany, jak maluje czarną farbą wystawę poświęconą społeczności LGBT na opolskim rynku.

W czerwcu ubiegłego roku Braun został wybrany do Parlamentu Europejskiego. Niedawno uchylono mu immunitet. 58-latkowi mogą teraz zostać postawione zarzuty m.in. uszkodzenia menory chanukowej. Zniszczył również choinkę stowarzyszenia sędziów Iustitia w krakowskim sądzie i uszkodził sprzęt nagłaśniający w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie.

38-letni ekonomista Mentzen, który został wybrany głównie przez mężczyzn, zwłaszcza w grupie wiekowej 19-39 lat, nie przedstawił jeszcze rekomendacji w sprawie swojego kandydata. Przed wyborami powiedział, że nie poprze Nawrockiego. Elektorat Mentzena jest znacznie młodszy i nieco bardziej miejski niż elektorat Nawrockiego. Jak pokazują sondaże, PiS słusznie uchodzi za partię starych ludzi. Nawrocki uzyskał najwięcej głosów wśród osób powyżej 60. roku życia, a także na terenach wiejskich i w województwach wschodnich, tj. powiatach. Na Nawrockiego chętniej głosują również mężczyźni.

Z kolei Trzaskowski, który wygrał w dziesięciu z szesnastu województw, ma najwięcej wyborców w grupie wiekowej 40-59 lat, statystycznie więcej kobiet, zwłaszcza osób z miast - nawet mniejszych - i z wyższym poziomem wykształcenia. Teraz jednak Trzaskowski musi jeszcze dotrzeć do sporej części pozostałych.