Bułgaria gotowa przejść na euro mimo niechęci

Bułgaria przygotowuje się do zmiany waluty: ministrowie finansów Unii Europejskiej dadzą we wtorek ostateczne zielone światło dla wschodnioeuropejskiego kraju na przyjęcie euro. Od 1 stycznia 2026 r. strefa euro będzie miała 21 członków, w tym ten kraj liczący 6,4 miliona mieszkańców, jeden z najbiedniejszych w bloku. Głosowanie ministrów z 27 państw członkowskich, zaplanowane na wczesne popołudnie, ma być jedynie formalnością.

Komisja Europejska już na początku czerwca oświadczyła, że ​​Bułgaria spełniła wszystkie warunki konieczne do przyjęcia euro. Podobnie jak Europejski Bank Centralny (EBC), który również wydał pozytywną opinię. W Bułgarii, będącej członkiem UE od 2007 r., perspektywa porzucenia waluty krajowej, lewa, jest daleka od jednomyślności.

W ostatnich tygodniach kilka tysięcy protestujących, trzymających transparenty z napisem „Nie dla euro”, zebrało się na ulicach stolicy Sofii, aby wyrazić swój sprzeciw wobec planu. Wielu obawia się, że zmiana waluty spowoduje wzrost cen, co z kolei może podsycić gniew eurofobów. Według ostatnich sondaży prawie połowa ankietowanych sprzeciwia się wejściu kraju do strefy euro w przyszłym roku.

Zwolennicy euro widzą w tym natomiast ważny krok, który wzmocniłby zachodnią kotwicę geopolityczną Bułgarii i ochronił ją przed wpływami Kremla. Zakończenie procesu akcesyjnego Bułgarii następuje w momencie, gdy euro zyskało na wartości w stosunku do dolara, po wielokrotnych groźbach wprowadzenia ceł przez prezydenta USA Donalda Trumpa.

Bułgaria, której lew jest już powiązany z euro, chciałaby przejść na euro wcześniej, ale do tej pory nie mogła tego zrobić z powodu nadmiernie wysokiej inflacji w trakcie poważnego kryzysu politycznego. Jednolita europejska waluta została wprowadzona 1 stycznia 1999 r. do transakcji elektronicznych. Jednak nabrała konkretnej formy 1 stycznia 2002 r. wraz z wprowadzeniem monet i banknotów euro, zastępujących waluty krajowe 12 państw członkowskich UE, w tym Niemiec, Francji, Włoch i Hiszpanii.

Później dołączyło do nich osiem innych krajów: Słowenia, Cypr, Malta, Słowacja, Estonia, Łotwa, Litwa i ostatnio Chorwacja w 2023 r. Teoretycznie wszystkie kraje UE zobowiązały się do przystąpienia, gdy tylko spełnią warunki, ale nie ustalono żadnego harmonogramu. Jedynym wyjątkiem jest Dania, która wynegocjowała zwolnienie po referendum odrzucającym euro w 2000 r.