Nowe Centra Integracji Społecznej Caritas – skuteczna pomoc dla potrzebujących

Materiał przygotowany dla prasy.
W świecie nieustannych przemian społeczno-gospodarczych, jednym z największych wyzwań pozostaje integracja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Bezrobocie, uzależnienia, bezdomność, niepełnosprawność czy przeszłość kryminalna – to tylko niektóre z barier, z jakimi mierzą się osoby wykluczone z głównego nurtu życia społecznego. Właśnie z myślą o nich funkcjonują Centra Integracji Społecznej (CIS), których zadaniem jest pomoc w powrocie na rynek pracy i do aktywnego życia. Jednym z najprężniej działających operatorów tego typu placówek jest Caritas Archidiecezji Przemyskiej.
Centra Integracji Społecznej funkcjonują na podstawie ustawy o zatrudnieniu socjalnym z 2003 roku. Ich działalność opiera się na idei reintegracji społecznej i zawodowej osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. CIS-y oferują kompleksowy program wsparcia, którego celem jest nie tylko podniesienie kwalifikacji zawodowych uczestników, ale również odbudowanie ich pewności siebie, kompetencji społecznych i zdolności do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie. Uczestnicy programu zdobywają nowe umiejętności w ramach praktycznych warsztatów zawodowych, takich jak gastronomia, remonty, ogrodnictwo, rękodzieło, administracja, handel czy opieka. Udział w CIS-ie wiąże się również z otrzymywaniem wynagrodzenia, ciepłego posiłku oraz – co równie ważne – wsparcia specjalistów: psychologów, doradców zawodowych, pracowników socjalnych i instruktorów.
Caritas Archidiecezji Przemyskiej prowadzi obecnie dziewięć Centrów Integracji Społecznej. Działalność pierwszego rozpoczęła się w Przemyślu już w 2013 roku. Kolejne powstały w Przychojcu, Woli Zarczyckiej, Tryńczy (od 2018 r.), Zarzeczu (od 2020 r.) oraz Łańcucie (od 2021 r.). W 2025 roku sieć ta rozszerzyła się o trzy nowe ośrodki – w Adamówce, Sieniawie oraz Jaworniku Polskim – obejmując łącznie 80 nowych uczestników programu. Aktualnie we wszystkich placówkach jest 300 podopiecznych. Każda z nowych placówek została zaprojektowana z myślą o potrzebach lokalnej społeczności i potencjale uczestników:
- Adamówka (gmina Adamówka) – CIS przyjął tu 20 uczestników, którzy działają w dwóch warsztatach: opiekuńczym oraz gospodarczo-porządkowym. Placówka odpowiada na potrzeby lokalnego środowiska, zapewniając opiekę osobom starszym i pomoc w utrzymaniu porządku w przestrzeni publicznej.
- Sieniawa (miasto i gmina Sieniawa) – 30 uczestników działa w aż trzech warsztatach: gastronomicznym, remontowo-budowlanym i ogrodniczo-porządkowym. Ten rozbudowany profil odpowiada zarówno na lokalne potrzeby, jak i możliwości zatrudnienia po zakończeniu programu.
- Jawornik Polski (miasto i gmina Jawornik Polski) – CIS w tej miejscowości objął również 30 uczestników, proponując trzy ścieżki aktywizacji: animacyjno-rekreacyjną, opiekuńczo-porządkową i remontowo-gospodarczą. Szczególnie innowacyjny jest warsztat animacyjno-rekreacyjny, pierwszy tego typu w strukturze Caritas, odpowiadający na potrzeby integracji międzypokoleniowej i wsparcia działań kulturalnych.
Burmistrz Miasta i Gminy Sieniawa oraz przedstawiciele przemyskiej Caritas.
Skuteczność CIS-ów Caritas wynika z interdyscyplinarnego podejścia do potrzeb uczestników. W każdej placówce pracuje zespół specjalistów, na czele z kierownikiem ośrodka i instruktorami odpowiedzialnymi za prowadzenie warsztatów. Doradca zawodowy ocenia predyspozycje uczestników, monitoruje ich rozwój i wspiera w znalezieniu zatrudnienia po zakończeniu programu. Psycholog przeprowadza warsztaty terapeutyczne, prowadzi diagnozy psychologiczne i inicjuje grupy wsparcia. Z kolei pracownik socjalny pomaga w rozwiązywaniu problemów bytowych i społecznych uczestników oraz nadzoruje ich ścieżkę rozwoju.Każdy uczestnik może korzystać z programu CIS maksymalnie 24 miesiące. W tym czasie wykonuje różnorodne prace na rzecz lokalnej społeczności – w szkołach, urzędach, przedszkolach czy ośrodkach kultury. Działania te przynoszą korzyści nie tylko samym uczestnikom, ale i całym gminom – poprawiając estetykę otoczenia, wspierając osoby starsze i uzupełniając braki kadrowe w lokalnych instytucjach. Projekt: „Aktywnie z Caritas Archidiecezji Przemyskiej”, w ramach którego powstały nowe placówki, jest finansowany przez Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie. Środki te pozwalają nie tylko na prowadzenie warsztatów i wynagrodzenia dla uczestników, ale również na zapewnienie im dodatkowego wsparcia w postaci paczek żywnościowych, usług prawnika i specjalistycznego doradztwa. Do tej pory z pomocy placówek skorzystało blisko 5000 osób, z których wielu udało się skutecznie powrócić na rynek pracy lub podjąć działalność gospodarczą. CIS-y oferują również możliwość ponownej rekrutacji, co daje szansę osobom, które potrzebują dłuższego wsparcia.
Nowo utworzone Centra Integracji Społecznej w Adamówce, Sieniawie i Jaworniku Polskim to dowód na to, że odpowiednio zaplanowana i ukierunkowana pomoc społeczna może przynieść realne zmiany – zarówno w życiu pojedynczego człowieka, jak i całych społeczności. To inwestycja w kapitał ludzki, która się opłaca – nie tylko moralnie, ale i ekonomicznie.Caritas pokazuje, że pomoc potrzebującym może być skuteczna, jeśli tylko zostanie oparta na zrozumieniu, współpracy i systemowym podejściu do problemów społecznych. Właśnie dlatego Centra Integracji Społecznej stają się jednym z filarów aktywnej polityki społecznej – z nadzieją na lepsze jutro dla każdego, komu dziś trudno odnaleźć swoje miejsce w świecie.
Ks. dr Paweł Konieczny – Zastępca Dyrektora Caritas Archidiecezji Przemyskiej
Zycie Warszawy