Nowoczesny sprzęt, baza i więcej kontrolerów. Jazda bez biletu przestaje się opłacać

• Odsetek pasażerów, którzy nie kupują biletów na przejazdy komunikacją miejską w autobusach i tramwajach GZM, systematycznie spada.
• Każdy nieuczciwy pasażer, który uchyla się od opłacenia mandatu, trafia zarówno do KRD BIG SA, jak i do BIG InfoMonitor SA.
• Znacząco wzrosła liczba mandatów skierowanych na drogę postępowania sądowego - z 5,8 tys. do 9,1 tys. Więcej o 66 proc. wysłano także wezwań do zapłaty.

Odsetek pasażerów niekupujących biletów na przejazdy komunikacją miejską w autobusach i tramwajach GZM systematycznie spada. Jeszcze w 2022 r. w jednym kontrolowanym autobusie odnotowywano średnio 0,83 gapowicza. W latach 2023 - 2024 było to już kolejno 0,68 i 0,60. Dane za pierwsze półrocze tego roku wskazują, że wskaźnik ten spadł już do 0,52.

Pasażerowie są coraz bardziej świadomi tego, że jazda na gapę najzwyczajniej się nie opłaca, że kontrole przeprowadzane są częściej i że kara za brak biletu jest wysoka. To skuteczne środki prewencyjne, dzięki którym systematycznie odnotowujemy mniejszy odsetek nieuczciwych pasażerów i skutecznie uszczelniamy system kontrolersko-windykacyjny

- mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Organizator transportu przekonuje, że ważnym elementem systemu kontrolersko-windykacyjnego oraz środkiem prewencyjnym jest zautomatyzowana baza gapowiczów z systemami rejestrującymi dłużników. Każdy nieuczciwy pasażer, który uchyla się od opłacenia mandatu, trafia zarówno do KRD BIG SA, jak i do BIG InfoMonitor SA. To skutkuje m.in. utratą wiarygodności finansowej, na którą uwagę zwracają m.in. banki przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu lub odmowie udzielenia kredytu lub pożyczki.

Liczba przeprowadzonych kontroli w pierwszym półroczu tego roku w porównaniu do roku ubiegłego wzrosła z 67 tys. do ok. 150 tys. Wraz z nią, wzrosła liczba przyłapanych na gorącym uczynku gapowiczów, ale stanowią oni coraz mniejszy odsetek wszystkich skontrolowanych pasażerów.

Znacząco wzrosła także liczba mandatów skierowanych na drogę postępowania sądowego - z 5,8 tys. do 9,1 tys. Więcej o 66 proc. wysłano także wezwań do zapłaty.

GZM dodaje także, że coraz mniej pasażerów decyduje się na powtórne jazdy bez biletu. Choć kontrolerzy przeprowadzają coraz więcej działań w terenie, to liczba zawiadomień o kolejnym oszustwie - klasyfikowanym w polskim prawie jako wykroczenie - wyraźnie maleje. W pierwszym półroczu 2024 r. było ich 221, a w analogicznym okresie 2025 r. już tylko 154. To spadek o blisko 30 proc.

To pokazuje, że pasażerowie coraz lepiej rozumieją, iż jazda na gapę po prostu się nie opłaca - ani finansowo, ani prawnie. Kary są realne, a egzekucja należności skuteczna

- komentuje Grzegorz Kwitek.

W pierwszym półroczu tego roku dochód ze sprzedaży biletów w komunikacji miejskiej GZM wyniósł ok. 132 mln zł. W ubiegłym roku wartość ta nie przekroczyła 115 mln zł. Wzrósł także dochód z mandatów - z 6,7 mln w pierwszym półroczu 2024 r. do 9,7 mln zł w pierwszym półroczu tego roku.

- W ostatnich latach poczyniliśmy wiele, aby uszczelnić system kontrolersko-windykacyjny i osiągnąć takie wyniki. Kluczowe znaczenie miało zatrudnienie dodatkowych kontrolerów. Dziś jest ich prawie 150 - mówi Wojciech Trzewik, zastępca dyrektora ZTM.

Ja dodaje, kontrolerzy zostali wyposażeni w nowoczesny sprzęt, który przyspieszył ich pracę i który umożliwia gapowiczom opłacenie mandatów na miejscu kartą płatniczą. - Teraz, zapewniając naszym pracownikom szkolenia, będziemy skupiać się m.in. na podnoszeniu ich kompetencji miękkich. Do współpracy będziemy chcieli zaprosić służby mundurowe - zapowiada Wojciech Trzewik.