Nowy zawód na liście prac w warunkach szkodliwych? Jest zaskakujący wniosek

Autor: oprac. JKB • Źródło: Rynek Zdrowia • Opublikowano: 07 czerwca 2025 14:47
Zwracamy się z pilnym apelem o podjęcie działań mających na celu ochronę zdrowia kucharzy i pracowników kuchni w Polsce - napisali w petycji skierowanej do Ministerstwa Zdrowia. Pracownicy branży gastronomicznej chcą uznania pracy w kuchni za pracę w warunkach szkodliwych.
- Do Ministerstwa Zdrowia trafiła petycja skierowana m.in. przez pracowników branży gastronomicznej
- Chcą oni uznania zawodu kucharza za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia
- Domagają się m.in. obowiązkowego i regularnego pomiaru czynników szkodliwych, czy też wzmocnienie i egzekwowanie norm wentylacyjnych
Do Ministerstwa Zdrowia trafiła petycja w sprawie uznania zawodu kucharza za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia.
- My, niżej podpisani pracownicy branży gastronomicznej, specjaliści ds. zdrowia publicznego, naukowcy oraz obywatele zaniepokojeni stanem zdrowia osób zatrudnionych w gastronomii, zwracamy się z pilnym apelem o podjęcie działań mających na celu ochronę zdrowia kucharzy i pracowników kuchni w Polsce – podkreślają autorzy.
Powołują się przy tym na najnowsze badania naukowe, które wskazują, że praca w kuchniach, szczególnie tych wykorzystujących kuchenki gazowe, wiąże się z długotrwałym narażeniem na szkodliwe substancje chemiczne. Emisje takie jak:
- benzen (znany czynnik rakotwórczy, w tym białaczkotwórczy),
- dwutlenek azotu (NO2) (powodujący problemy oddechowe, zaostrzający astmę, przyczyniający się do POChP i raka płuc),
- formaldehyd (rakotwórczy i silnie drażniący),
- tlenek węgla (CO),
- pyły zawieszone (PM2.5, UFP),
- oraz Wielopierścieniowe Węglowodory Aromatyczne (WWA) i aldehydy z oparów kuchennych (tłuszczów i białek),
- stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia kucharzy. Narażenie to jest znacznie większe niż w przypadku domowego gotowania, ze względu na intensywność, długotrwałość i kumulację ekspozycji w środowisku profesjonalnej kuchni.
Ponadto przypominają, że istnieją dowody naukowe, że wspomniane narażenie przekłada się na zwiększone ryzyko zachorowań na: choroby układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, neurologicznego, a także na niektóre nowotwory, co w efekcie może skracać średnią długość życia kucharzy.
Autorzy petycji postulują wprowadzenie następujących zmian i działań:
- uznanie zawodu kucharza za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia: w oparciu o aktualny stan wiedzy naukowej i wyniki badań, wzywamy do formalnego uznania stanowisk pracy w kuchniach (szczególnie tych z intensywnym wykorzystaniem gazu) za pracę w warunkach szkodliwych lub uciążliwych, co uprawniałoby do adekwatnych rekompensat finansowych („dodatku za szkodliwe”), skrócenia czasu pracy, czy uwzględnienia w przepisach emerytalnych.
- obowiązkowe i regularne pomiary czynników szkodliwych: wprowadzenie obowiązku cyklicznych pomiarów stężenia szkodliwych substancji chemicznych (benzen, NO2, formaldehyd, PM2.5, WWA) w środowisku pracy kuchni komercyjnych. Wyniki tych pomiarów powinny być jawne i podstawą do oceny ryzyka zawodowego.
- wzmocnienie i egzekwowanie norm wentylacyjnych: zrewidowanie i zaostrzenie standardów dotyczących wentylacji w profesjonalnych kuchniach, ze szczególnym uwzględnieniem efektywnego usuwania zanieczyszczeń gazowych i oparów kuchennych. Należy również wzmocnić nadzór nad przestrzeganiem tych norm przez Państwową Inspekcję Pracy i Państwową Inspekcję Sanitarną.
- edukacja i świadomość zagrożeń: prowadzenie kampanii informacyjnych skierowanych do pracodawców i pracowników branży gastronomicznej na temat realnych zagrożeń dla zdrowia wynikających z pracy w kuchni, sposobów ich minimalizowania oraz dostępnych środków ochronnych.
- wspieranie alternatywnych technologii: promowanie i wspieranie (np. poprzez programy dotacyjne, ulgi podatkowe) inwestycji w technologie grzewcze niezwiązane ze spalaniem paliw w pomieszczeniach, takie jak płyty indukcyjne, które eliminują problem emisji szkodliwych substancji w miejscu pracy.
Wierzymy, że zdrowie pracowników jest wartością nadrzędną i powinno być chronione przez państwo. Podjęcie wymienionych działań przyczyni się do poprawy jakości życia tysięcy kucharzy i pracowników gastronomii w Polsce, zmniejszy obciążenie systemu opieki zdrowotnej oraz podniesie standardy pracy w całej branży – podsumowano petycję.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
rynekzdrowia