Pięć wniosków z debat na temat przywództwa liberałów w Kanadzie

Po debatach, które odbyły się w języku angielskim i francuskim, kandydaci na następcę premiera Justina Trudeau na stanowisku lidera Partii Liberalnej w Kanadzie przedstawili swoje argumenty wyborcom.

Liberałowie, którzy mają legitymację partyjną, będą teraz wybierać między byłym prezesem banków Kanady i Anglii Markiem Carneyem, byłą minister finansów Chrystią Freeland, liderką rządu Izby Reprezentantów Kariną Gould oraz biznesmenem i byłym posłem Frankiem Baylisem.

Zwycięzca wyborów 9 marca zostanie premierem Kanady i poprowadzi liberałów w nadchodzących wyborach powszechnych, które muszą odbyć się najpóźniej 20 października bieżącego roku.

Głównym tematem debat było to, jak Kanada powinna zareagować na prezydenta USA Donalda Trumpa, który groził wysokimi taryfami celnymi na północnego sąsiada Ameryki i zasugerował, aby Kanada stała się „51. stanem”.

Oto pięć najważniejszych wniosków z dwóch debat o przywództwie liberałów.

Jak można się było spodziewać, tematem obu debat była odpowiedź Kanady na to, co wielu określiło jako „zagrożenie egzystencjalne” ze strony prezydenta USA Donalda Trumpa.

Trump zapowiedział, że planuje nałożyć 25-procentowe cło na wszystkie produkty eksportowe z Kanady, z wyjątkiem energii, która będzie objęta niższą stawką 10% — zdaniem ekonomistów taki ruch byłby katastrofalny dla Kanady, a jednocześnie spowodowałby wzrost cen dla Amerykanów.

Wielokrotnie proponował również, aby Stany Zjednoczone zaanektowały Kanadę, co spotkało się z zaniepokojeniem i gniewem dużej części społeczeństwa Kanady.

Freeland, była minister sprawująca urząd w pierwszej kadencji Trumpa, przedstawiła się jako doświadczona negocjatorka, która walczyła - i wygrała - z prezydentem USA i jego poprzednimi cłami.

Ale Carney ostrzegł, że dzisiejszy Trump nie jest Trumpem z przeszłości. „On jest bardziej izolacjonistyczny. Jest bardziej agresywny” — powiedział Carney. „W przeszłości chciał naszych rynków. Teraz chce naszego kraju”.

Gould, najmłodszy kandydat, zasugerował, że Kanada powinna „położyć wszystko na stole”, aby chronić swoją suwerenność, a rząd federalny powinien pomóc przedsiębiorstwom zdywersyfikować ich portfele, aby były mniej zależne od Stanów Zjednoczonych.

Baylis z kolei stwierdził, że Kanada musi zacieśnić więzi gospodarcze z Wielką Brytanią, Nową Zelandią i Australią, gdyż wszystkie cztery te kraje są krajami o podobnych poglądach, wspólnych wartościach, kulturze i systemach rządowych.

Groźby Trumpa stają się coraz bardziej alarmujące w świetle obecnej sytuacji gospodarczej Kanady.

W ciągu ostatniego roku PKB Kanady spadło, podobnie jak wartość dolara kanadyjskiego, a Kanadyjczycy wyrazili swoją frustrację spowodowaną uporczywie wysokimi kosztami utrzymania.

Carney – ekonomista z zawodu – skupił większość swojego przekazu na tej kwestii. Obiecał plan, który zrównoważy budżet operacyjny Kanady w ciągu trzech lat i zaproponował, aby Kanada przemyślała sposób, w jaki wydaje swoje pieniądze.

Zaznaczył jednak również, że popiera kluczowe programy liberalne, takie jak niedroga opieka nad dziećmi i opieka stomatologiczna.

Jako była minister finansów Freeland broniła swoich osiągnięć, mówiąc, że finanse kraju są nadal „bardzo silne”. Dodała, że ​​Kanada powinna wykorzystać wzrost patriotyzmu w obliczu gróźb Trumpa, wykorzystując ten pęd do wspierania kanadyjskiego przemysłu i promowania wzrostu zatrudnienia.

Baylis, odwołując się do swoich doświadczeń jako biznesmen, stwierdził, że Kanada powinna popracować nad zwiększeniem swojej produktywności.

Gould z kolei powiedziała, że ​​Partia Liberalna powinna być „realistyczna w stosunku do Kanadyjczyków” i że zrównoważenie budżetu w ciągu trzech lat nie jest możliwe bez znaczących cięć, których nie popierała. Powiedziała, że ​​Kanada powinna zamiast tego skupić się na „modernizacji swojej sieci zabezpieczeń społecznych”, aby pomóc tym, którzy się zmagają.

„Stajemy w obliczu ekstremalnych zagrożeń ze strony Stanów Zjednoczonych, więc musimy być w stanie inwestować w naszych ludzi i nasze przedsiębiorstwa, aby ich chronić” – powiedział Gould.

Czterech kandydatów debatowało ze sobą, ale często prezentowali zjednoczony front przeciwko wspólnemu przeciwnikowi, liderowi Partii Konserwatywnej Pierre'owi Poilievre'owi, którego partia jest faworyzowana w sondażach jako ta, która ma największe szanse na utworzenie kolejnego rządu Kanady.

Liberalni kandydaci na przywódców rzucali Poilievre'owi kilka ciosów w trakcie debaty. Gould nazwał go „naszą małą wersją Trumpa tutaj w domu”, podczas gdy Freeland powiedział, że Poilievre chciał „naśladować” Trumpa.

Carney skrytykował Poilievre'a, nazywając go „nieodpowiedzialnym” i dodał, że Kanada „nie może sobie pozwolić” na to, by był on premierem.

Poilievre, który cieszył się znaczną przewagą w sondażach nad niepopularnym Trudeau, po rezygnacji Trudeau musiał zmienić swój sposób myślenia, zwracając się ku Kanadyjczykom.

Jego przesłanie zmieniło się z krytyki urzędującego premiera za przewodzenie „rozbitej” Kanadzie na stawianie „Kanady na pierwszym miejscu” w obliczu gróźb ze strony USA. Przesunął również uwagę na atakowanie Carneya, który jest faworytem w wyścigu o przywództwo liberałów.

Poilievre nadal prowadzi w sondażach ogólnokrajowych, ale niektóre sondaże wskazują, że przewaga między nim a liberałami zmalała od czasu odejścia Trudeau.

W odpowiedzi na zmieniającą się politykę USA wobec trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej wszyscy czterej kandydaci potwierdzili swoje zaangażowanie na rzecz dalszego wsparcia Kanady dla Ukrainy.

Wszyscy poparli również konieczność osiągnięcia przez Kanadę celu w postaci 2% wydatków na cele wojskowe, zgodnie z zobowiązaniami wobec NATO, choć nie zgadzali się co do harmonogramu i sposobu realizacji tego celu.

Freeland powiedział, że Kanada powinna osiągnąć cel do 2027 r. i powinna to zrobić, inwestując w „następną generację wojny”. Baylis i Carney powiedzieli, że ich plan zakłada, że ​​Kanada osiągnie ten cel do 2030 r.

Zarówno Freeland, jak i Carney stwierdzili, że Kanada powinna zainwestować te pieniądze w kanadyjskie przedsięwzięcia militarne, a nie w USA.

Freeland zauważył, że Kanada powinna zmniejszyć swoją zależność od Stanów Zjednoczonych i rozważyć współpracę z UE i innymi partnerami NATO w zakresie zapewniania bezpieczeństwa.

Podatek od emisji dwutlenku węgla dla konsumentów i przedsiębiorstw stanowi podstawę polityki rządu Trudeau w kwestii zmian klimatycznych.

Podatek ten okazał się jednak niepopularny wśród Kanadyjczyków, co zmusiło Carneya i Freeland do złożenia obietnicy wycofania się z tej polityki.

Carney, były specjalny wysłannik ONZ ds. działań klimatycznych i finansów, od dawna jest zwolennikiem podatku węglowego. Jednak w debatach przyznał, że podatek od konsumentów stał się przyczyną podziałów i powiedział, że zamiast tego skupi się na opodatkowaniu dużych trucicieli i rozwijaniu projektów czystej energii w Kanadzie.

Freeland, która zrezygnowała z rządu Trudeau z powodu nieporozumień z premierem w sprawie wydatków, powiedziała, że ​​historia oceni jego działania na rzecz klimatu pozytywnie, pomimo niepopularności jego polityki. Ale ona również obiecała zniesienie podatku węglowego.

„Demokracja polega na słuchaniu ludzi, a Kanadyjczycy jasno nam powiedzieli, że ich zdaniem ta polityka nie sprawdza się w ich przypadku” – powiedziała.

Gould i Baylis stwierdzili natomiast, że utrzymają jakąś wersję podatku konsumenckiego od emisji dwutlenku węgla, ponieważ walka ze zmianą klimatu ma swoją cenę.