De situatie in één oogopslag: het Israëlische leger dropt hulpgoederen boven Gaza

Het Israëlische leger reageert op felle internationale kritiek op de humanitaire situatie in de Gazastrook door hulpgoederen te droppen, een staakt-het-vuren af te kondigen en 'humanitaire corridors' in te stellen. Het leger maakte gisteravond bekend dat er zeven pallets met hulpgoederen, waaronder meel, suiker en blikvoer, geleverd door internationale organisaties, zijn gedropt.

Vanaf vandaag zal het leger een "tactische pauze inlassen in militaire activiteiten voor humanitaire doeleinden" van 10.00 tot 20.00 uur lokale tijd, "elke dag tot nader order", zo kondigde het Israëlische leger vanochtend aan. De pauze geldt voor de gebieden waar het leger niet actief is: Al-Mawasi in het zuidwesten van de afgesloten kuststrook, Deir al-Balah in het centrum en Gaza-Stad in het noorden. Dit is overeengekomen na overleg met de VN en internationale organisaties, aldus de verklaring.

Bovendien zouden er van 06:00 tot 23:00 uur lokale tijd corridors worden opgezet om de veilige doorgang van konvooien van de VN en andere hulporganisaties die voedsel en medicijnen leveren en distribueren aan de bevolking in de Gazastrook mogelijk te maken, aldus het leger.

Israël had de tentenstad in Al-Mawasi eerder aangewezen als veilige haven voor burgers. Er hebben zich echter in het verleden ook al Israëlische aanvallen voorgedaan, met veel doden tot gevolg. Deir al-Balah is de thuisbasis van de centrale opslagplaats van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor de Gazastrook. Volgens de WHO raakte deze opslagplaats onlangs beschadigd toen het Israëlische leger voor het eerst met grondtroepen het gebied binnentrok.

Een ontziltingsinstallatie voor drinkwaterzuivering in de Gazastrook is eveneens weer aangesloten op het Israëlische elektriciteitsnet, zo maakte het leger bekend. De genomen maatregelen zijn gericht op het verbeteren van de humanitaire hulp aldaar "en het weerleggen van de valse bewering dat de Gazastrook opzettelijk wordt uitgehongerd", aldus het leger op Telegram.

Sinds het mislukken van een staakt-het-vuren in maart heeft slechts een kleine hoeveelheid hulp het afgesloten kustgebied bereikt. Israël en de VN beschuldigen elkaar ervan de distributie van hulpgoederen te belemmeren. Dit is de eerste keer sinds het begin van de oorlog dat Israël hulpgoederen vanuit de lucht in de Gazastrook dropt. Eerder had Israël dergelijke operaties alleen aan andere landen toegestaan, meldde de Times of Israel.

De minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Arabische Emiraten kondigde op X ook aan dat de luchtdroppings "onmiddellijk zouden worden hervat". Hulpverleners beschouwen de methode echter als ineffectief vanwege de relatief kleine hoeveelheden voedsel. Bovendien zouden mensen op de grond gewond kunnen raken door de pallets.

Ondertussen hielden Israëlische soldaten een schip tegen met pro-Palestijnse activisten die humanitaire hulp naar de Gazastrook vervoerden. Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigde op X dat de "Handala" niet in de wateren voor de afgesloten kustzone mocht varen. De passagiers zijn veilig en worden naar de Israëlische kust gebracht. "Ongeautoriseerde pogingen om de blokkade te doorbreken zijn gevaarlijk, illegaal en ondermijnen de lopende humanitaire inspanningen", aldus het ministerie.

Onlangs probeerde een schip van Freedom Flotilla in juni de Gazastrook binnen te varen. Onder de opvarenden was de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg. Ook dit schip werd door het Israëlische leger tegengehouden. Thunberg werd een paar dagen later het land uitgezet.

De WHO waarschuwde onlangs voor een dodelijke hongersnood onder de ongeveer twee miljoen inwoners van de Gazastrook. Israël ontkent het gevaar van een dodelijke hongersnood en spreekt in plaats daarvan van een campagne van de islamistische Hamas. Het kaapt vrachtwagens met hulpgoederen om het geld van de buitgemaakte hulp te gebruiken om zijn strijders te betalen. Een ander probleem, zo beweert de WHO, is dat de VN geen vrachtwagens ophaalt en aflevert bij de bevolking. De VN ontkent dit. Ze krijgen zelden toestemming om vrachtwagens het land binnen te laten.

Om VN-hulporganisaties en andere initiatieven te omzeilen, heeft de Israëlische regering onlangs een nieuw distributiesysteem geïntroduceerd met de hulp van de controversiële Gaza Humanitarian Foundation (GHF). Sindsdien zijn er herhaaldelijk berichten geweest over dodelijke incidenten in de buurt van GHF-distributiecentra. Het hoofd van de VN-organisatie voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA), Philippe Lazarrini, noemde de centra "sadistische dodelijke vallen".

De Franse president Emmanuel Macron schreef op X na een ontmoeting met de Egyptische president Abdel Fattah al-Sisi dat de blokkade van humanitaire hulp en de uitbreiding van de Israëlische militaire operatie in Gaza een onaanvaardbaar risico op hongersnood en gedwongen verplaatsing van de bevolking met zich meebrachten. "We kunnen niet accepteren dat de bevolking, waaronder veel kinderen, sterft van de honger", schreef Macron, en herhaalde zijn oproep tot een staakt-het-vuren en de vrijlating van de gijzelaars. "Vrede is mogelijk."

Macron schreef dat een internationale conferentie over de tweestatenoplossing, die maandag in New York door zijn land en Saoedi-Arabië gepland staat, een nieuw momentum moet creëren voor een rechtvaardige en duurzame oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict, gebaseerd op de tweestatenoplossing. De werkzaamheden zullen in september worden voortgezet tijdens de Algemene Vergadering van de VN in New York. Macron had eerder al aangekondigd dat hij daar de erkenning van Palestina als staat zou aankondigen. Dit leidde tot scherpe kritiek van Israël en zijn bondgenoot, de Verenigde Staten.

Ondertussen gingen in Israël duizenden mensen de straat op om een staakt-het-vuren in Gaza en de vrijlating van de gijzelaars die nog steeds door Hamas worden vastgehouden, te eisen. Tijdens de bijeenkomst in Tel Aviv deed een voormalige gijzelaar een beroep op de Amerikaanse president Donald Trump: "Ik verzoek u dringend: gebruik alstublieft alle middelen, alle drukmiddelen, om ze allemaal naar huis te halen. Een alomvattend akkoord is de enige weg vooruit, en alleen u kunt dat realiseren." Donderdag trokken de VS en Israël hun onderhandelingsteams terug van de indirecte gesprekken in Qatar over een staakt-het-vuren.

Hoe de staakt-het-vuren-pogingen nu zullen verlopen, valt nog te bezien. Volgens Israëlische bronnen bevinden zich nog steeds 50 gijzelaars in de Gazastrook, van wie er minstens 20 nog in leven zouden zijn. Hamas-terroristen en andere islamisten ontvoerden meer dan 250 mensen naar de Gazastrook tijdens hun aanval op Israël op 7 oktober 2023. Meer dan 1200 mensen kwamen om het leven. Dit was het begin van de oorlog.

Sindsdien zijn er tienduizenden mensen omgekomen in de Gazastrook, aldus de door Hamas gecontroleerde gezondheidsautoriteit. De cijfers, die niet onafhankelijk kunnen worden geverifieerd, maken geen onderscheid tussen burgers en strijders.

© dpa-infocom, dpa:250726-930-843300/6